Trên chiến trÆ°á»ng, Ãại tÆ°á»›ng Võ Nguyên Giáp đã trá»±c tiếp cầm quân, tạo nên chiến thắng Ãiện Biên Phủ chấn Ä‘á»™ng địa cầu. Trong Ä‘á»i thÆ°á»ng, lúc sinh thá»i, ngÆ°á»i anh cả của Quân Ä‘á»™i nhân dân Việt Nam vô cùng bình dị, từ bữa cÆ¡m, giấc ngủ hằng ngà y…
Cách đây không lâu, tôi có dịp lên Ãiện Biên và gặp cụ Lù Thị Lôi – chiến sÄ© thuá»™c ban váºn Ä‘á»™ng đóng góp lÆ°Æ¡ng thá»±c, thá»±c phẩm trong chiến dịch Ãiện Biên Phủ năm 1954. Ãã 102 tuổi, nhÆ°ng cụ Lôi vẫn rất mạnh khá»e, minh mẫn. Cứ nhÆ° má»™t thói quen, khi nhá»› Ãại tÆ°á»›ng, cụ lại bảo con cháu tìm cá suối, nÆ°á»›ng á»›t và giã giá»ng để cụ tá»± là m món cá kho á»›t nÆ°á»›ng thắp hÆ°Æ¡ng má»i anh Văn.
Há»i vì sao lại là m món nà y, cụ Lôi chia sẻ: Trong chiến dịch Ãiện Biên Phủ, cụ thÆ°á»ng xuyên được giao nhiệm vụ nấu cÆ¡m cho Ãại tÆ°á»›ng và bá»™ Ä‘á»™i ăn. Nghe má»i ngÆ°á»i nói Ãại tÆ°á»›ng là ngÆ°á»i Quảng Bình thÃch ăn cá kho vá»›i á»›t, cụ Lôi thÆ°á»ng nấu món nà y. Ãiểm đặc biệt nhất của món nà y là ớt được nÆ°á»›ng lên rồi má»›i Ä‘em kho cá. “Khi ăn, Ãại tÆ°á»›ng thÆ°á»ng khen tôi: “Ăn ngon lắm, Lôi ạ. NhÆ°ng là m Ãt thôi, chứ nấu thế nà y nhiá»u quáâ€.
Thá»±c tế là không chỉ thá»i chiến mà cả trong thá»i bình, cÆ¡m nắm không Ãt lần là “bạn đồng hà nh†vá»›i Ãại tÆ°á»›ng. Ãại tá Trần Hồng – phóng viên báo Quân Ãá»™i Nhân Dân, ngÆ°á»i hÆ¡n 30 năm ghi lại cuá»™c Ä‘á»i Ãại tÆ°á»›ng qua những bức ảnh, cho biết: Năm 2004, trong lần cuối cùng Ãại tÆ°á»›ng trở lại thăm Ãiện Biên, trên chuyến xe từ Hà Ná»™i lên Ãiện Biên, dá»c Ä‘Æ°á»ng Ãại tÆ°á»›ng thÆ°á»ng ăn cÆ¡m nắm, muối vừng. “Có lần, tôi được Ä‘i cùng Ãại tÆ°á»›ng vá» quê hÆ°Æ¡ng Quảng Bình của ông, khi dừng chân, tôi thấy Ãại tÆ°á»›ng giở gói cÆ¡m nắm, muối vừng ra ăn. Lúc ấy, tôi thấy Ãại tÆ°á»›ng tháºt giản dị, gần gÅ©i là m sao†– đại tá Trần Hồng nhá»› lại.
Cách đây gần 10 năm, khi Ãại tÆ°á»›ng còn khá»e, tôi từng có dịp được và o thăm ông tại nhà riêng ở số 30 Hoà ng Diệu (Ba Ãình, Hà Ná»™i). Có má»™t chi tiết mà tôi vẫn nhá»› rất rõ là lá»i tâm sá»± của bà Ãặng BÃch Hà – phu nhân Ãại tÆ°á»›ng chia sẻ: Trong những bữa ăn, Ãại tÆ°á»›ng luôn giữ thói quen thanh đạm, Ä‘Æ¡n giản. Những món quê hÆ°Æ¡ng Quảng Bình, đặc biệt cá kho là món Ãại tÆ°á»›ng rất thÃch ăn. Ngoà i ra, khi được ngÆ°á»i thân, bạn bè hay ai đó tặng má»™t chai nÆ°á»›c mắm ngon, má»™t má»› tép khô, Ãại tÆ°á»›ng vui lắm…
Long Nguyên – Dân Việt
Ảnh: Bữa cÆ¡m tại chân đèo Re (PhÃa Äịnh Hóa, Thái Nguyên tháng 10-1948) của Chủ tịch Hồ Chà Minh, Tổng Bà thÆ° TrÆ°á»ng Chinh, Äại tÆ°á»›ng Tổng tÆ° lệnh Võ Nguyên Giáp và Ủy viên Ban ThÆ°á»ng vụ Trung Æ°Æ¡ng Äảng Lê Äức Thá», trÆ°á»›c ngà y ông Lê Äức ThỠđược cá» và o Nam Bá»™ công tác
