Quảng NamDo đầu tư xây dá»±ng không đồng bá»™, nhiá»u tuyến đưá»ng qua sông ngăn cản thoát lÅ© khiến TP Tam Kỳ vá»›i hÆ¡n 145.000 dân thưá»ng xuyên ngáºp lụt.
Năm 1997, sau khi tách tỉnh Quảng Nam và Äà Nẵng, UBND TP Tam Kỳ láºp các đồ án quy hoạch ná»™i thị vá»›i khu bắc, trung tâm và nam. Sau đó, UBND tỉnh Quảng Nam phê duyệt quy hoạch chi tiết sá» dụng đất và ban hà nh Ä‘iá»u lệ quản lý xây dá»±ng khu bắc, trung tâm và nam cá»§a thà nh phố.
Sau gần 20 năm triển khai, ông Nguyá»…n Văn Lệnh, nguyên Trưởng Phòng quản lý đô thị TP Tam Kỳ, đánh giá công tác quy hoạch có nhiá»u bất cáºp. Nhiá»u khu dân cư dá»c đưá»ng Bạch Äằng, đê Bà n Thạch qua phưá»ng Hòa Hương, Phước Hòa và Tân Thạnh thấp hÆ¡n mặt đưá»ng nên khi trá»i mưa to, nước không thể thoát ra sông.
“Khi xây dá»±ng đưá»ng Bạch Äằng và các khu dân cư má»›i, đáng lẽ phải giải tá»a trắng những khu dân cư hiện hữu. Tuy nhiên, các dá»± án không có đất tái định cư, nguồn vốn để giải tá»a. Hệ quả là nhiá»u tuyến đưá»ng, khu dân cư má»›i hình thà nh cao hÆ¡n khu cÅ© 50-60 cm”, ông Lệnh nói.

Nước lÅ© ngoà i sông Bà n Thạch trà n và o ná»™i thị Tam Kỳ gây ngáºp hôm 24/10. Ảnh: Äắc Thà nh
Dá»± án đê kè Bà n Thạch vá»›i các công trình ngăn nước và o ná»™i thị đã xây dá»±ng, song theo ông Lệnh chưa hiệu quả. Thà nh phố xây dá»±ng các hồ Ä‘iá»u hòa như Nguyá»…n Du, Duy Tân, Ngã Ba rá»™ng gần 21 ha, chứa gần 419.000 m3 có chức năng Ä‘iá»u tiết, thoát nước ngáºp úng trong khu vá»±c ná»™i thị. Hiện kênh chÃnh đã có, song các hệ thống mương thoát nước xương cá thu gom vá» chưa được triển khai, hoặc có nÆ¡i đã xây dá»±ng nhưng chưa đạt hiệu suất dẫn đến ngáºp úng.
Má»™t nguyên nhân khác là tốc độ đô thị hóa cá»§a Tam Kỳ rất nhanh. Máºt độ xây dá»±ng công trình cao dẫn đến giảm khả năng thấm tá»± nhiên và chiếm diện tÃch chứa nước.
Ông Phạm Thông, Ủy viên Ủy ban Mặt tráºn Tổ quốc Việt Nam tỉnh Quảng Nam, cho rằng tình trạng ngáºp lụt những năm gần đây ở Tam Kỳ má»™t phần do công trình giao thông. Trước đây trên sông Bà n Thạch có cầu Mỹ Cang, xã Tam Thăng và cầu Kỳ Phú, phưá»ng Phước Hòa. Hai cầu nà y cùng đưá»ng dẫn thấp, nước lÅ© chảy băng qua, thoát nhanh.
Äến khi thà nh phố phát triển vá» phÃa đông, 5 cây cầu và tuyến đưá»ng dẫn Ä‘i qua sông Bà n Thạch, cao từ 2 đến 5 m, tạo thà nh đê ngăn thoát lÅ©. Trong khi con sông nà y có lưu vá»±c lá»›n, hai bên là cánh đồng lúa thấp trÅ©ng, má»—i khi mưa lá»›n, nước từ phÃa thượng nguồn nam huyện Thăng Bình và Phú Ninh đổ vá» Bà n Thạch, chảy và o Tam Kỳ và không thể thoát ra.
Ông Thông dẫn chứng đưá»ng Äiện Biên Phá»§ qua cánh đồng Nhong, dà i 2 km, được xây cao hÆ¡n 4 m, chỉ có 3 cống thoát nước, má»—i cống rá»™ng 3 m. Mưa lá»›n, con đưá»ng nà y đã thu hẹp dòng chảy khiến lÅ© thoát cháºm, dâng lên ná»™i thị và trà n và o khu dân cư ven sông. Hoặc như tuyến đưá»ng ven biển Võ Chà Công cao hÆ¡n 4 m đã phần nà o chặn đưá»ng thoát nước từ Tam Kỳ ra biển.
“Giá như các tuyến đưá»ng qua sông Bà n Thạch khi xây dá»±ng có các cầu vượt cạn sẽ tạo được hà nh lang thoát lÅ©. Má»—i công trình không là m hết cầu vượt cạn toà n tuyến, nhưng có thể là m má»™t và i cầu cạn dà i khoảng 50 m thì nước lÅ© thoát nhanh hÆ¡n”, ông Thông nói.

Mà u và ng sông Tam Kỳ, mà u đỠsông Bà n Thạch, mà u xanh sông Trưá»ng Giang và mà u tÃm là sáu tuyến đưá»ng, cầu bắc qua sông. Ảnh: Google map
Nguyên Cục trưởng Phòng chống thiên tai Văn Phú ChÃnh đánh giá ngáºp lụt cục bá»™ không chỉ diá»…n ra TP Tam Kỳ mà ở nhiá»u đô thị. Hiện nay rất nhiá»u địa phương chưa quan tâm đến vấn đỠthoát nước do mưa lá»›n. Dá»± án triển khai có tÃnh toán đến mưa, song chưa tÃnh đến đợt mưa cá»±c Ä‘oan. Quá trình quy hoạch đô thị chưa lồng ghép giải pháp phòng chống thiên tai dẫn đến việc nhiá»u khu vá»±c trước đây khô ráo, nhưng sau khi xây dá»±ng các công trình thì bị ngáºp lụt.
Ghi nháºn TP Tam Kỳ có những lúc ngáºp lụt rất lá»›n, Chá»§ tịch tỉnh Quảng Nam Lê Trà Thanh chỉ ra nguyên nhân lượng mưa táºp trung quá lá»›n ở thà nh phố và vùng phụ cáºn trong thá»i gian ngắn. Hệ thống thoát nước ná»™i thị Tam Kỳ thá»i gian vừa qua chưa đảm bảo các khẩu độ và nhiá»u khu vá»±c tắc nghẽn do không giải phóng mặt bằng, từ đó việc lưu thông thoát nước từ ná»™i thị ra sông không đảm bảo. Mặt khác, khi mưa lá»›n, hồ thá»§y lợi Phú Ninh xả để đảm bảo an toà n công trình. Nước sẽ đổ vá» TP Tam Kỳ, là m gia tăng ngáºp úng.
Ông Thanh cÅ©ng cho rằng việc xây dá»±ng má»™t số công trình giao thông qua sông Bà n Thạch chưa tÃnh toán đến khẩu độ, lưu vá»±c thoát lÅ©, khi mưa lÅ© tần suất cao đã gây cản trở dòng chảy dẫn đến ngáºp lụt. Hệ thống thoát nước từ Tam Kỳ đổ ra biển qua Cá»a Lở, Kỳ Hà , huyện Núi Thà nh quá dà i và độ dốc quá nhá» nên tốc độ dòng chảy thấp. Má»—i khi mưa lá»›n táºp trung ở lưu vá»±c nà y thì việc thoát ra hai cá»a mất nhiá»u thá»i gian, nếu gặp triá»u cưá»ng sẽ cản trở dòng chảy.
>>Những cây công trình giao thông bắc qua sông Bà n Thạch
>>Bà i tiếp: Cần 10 năm để đô thị Tam Kỳ hết ngáºp lụt dà i ngà y
Nguồn: Vnexpress
Link bà i viết gốc