Sau má»™t tháng “mở cá»a”, nhiá»u dịch vụ được hoạt động, cuá»™c sống ngưá»i dân TP HCM dần trở vá» trạng thái “bình thưá»ng má»›i”, dù dịch được đánh giá còn nguy cÆ¡.
Sau 4 tháng siết chặt giãn xã há»™i, ngà y 1/10 TP HCM thá»±c hiện Chỉ thị 18 tiếp tục kiểm soát, phòng chống Covid-19 và từng bước phục hồi, phát triển kinh tế, xã há»™i. Äầu tháng 10, hÆ¡n 300 chốt kiểm soát đã tháo dỡ giúp ngưá»i dân thoải mái hÆ¡n khi ra đưá»ng, được táºp thể dục, thể thao và mua sắm… Các cÆ¡ sở ăn uống, siêu thị, chợ truyá»n thống mở cá»a trở lại khiến đưá»ng phố nhá»™n nhịp. Äô thị lá»›n nhất nước dần lấy lại sức sống.

Hà ng quán TP HCM trong ngà y đầu bán tại chỗ, 28/10. Ảnh: Quỳnh Trần
Tuy nhiên, thá»i gian đầu việc mở cá»a cá»§a thà nh phố vẫn còn tháºn trá»ng, dò đưá»ng, chỉ cho bán mang Ä‘i nên sức mua còn hạn chế, nhiá»u doanh nghiệp vẫn e dè. Từ 28/10, hà ng quán ăn uống được phục vụ tại chá»—, giúp cuá»™c sống cÆ¡ bản trở lại bình thưá»ng. Song, hiện chỉ có má»™t số Ä‘iểm kinh doanh ăn uống ở quáºn 7 và TP Thá»§ Äức được thà điểm bán bia rượu.
Chá»§ tịch UBND thà nh phố Phan Văn Mãi lý giải việc thà điểm ở hai địa phương để TP HCM có thêm thá»±c tiá»…n. ChÃnh quyá»n hai nÆ¡i nà y có trách nhiệm theo dõi, đánh giá, sÆ¡ kết và báo cáo. Nếu các dịch vụ được kiểm soát tốt, thà nh phố sẽ thá»±c hiện ở các địa bà n có như cầu nhưng phải đảm bảo an toà n.
Äến nay, dù Sở Y tế đỠxuất, các dịch vụ được đánh giá có nguy cÆ¡ lây nhiá»…m cao như: karaoke, vÅ© trưá»ng, quán bar, trò chÆ¡i Ä‘iện tá», internet và má»™t số hoạt động như là m tóc, hà ng rong, vé số dạo… vẫn chưa được mở cá»a.
Vá» công tác phòng chống dịch bệnh, thà nh phố tiếp tục đạt những tÃn hiệu tÃch cá»±c. Trong đó, các chỉ số vá» số ca mắc má»›i, số bệnh nặng phải nháºp viện và tá» vong do Covid-19 Ä‘á»u giảm. Äáng chú ý, số ca tá» vong ngà y cà ng giảm sâu ở mức 2 con số. ÄÆ¡n cá» như hôm 26/10, số tá» vong chỉ còn 27.
Thà nh phố đã lên kịch bản ứng phó Covid-19 trong giai Ä‘oạn má»›i khi mở cá»a vá»›i 4 tình huống, gồm: kiểm soát tốt, số ca mắc má»›i tương ứng mức độ 1; dịch được kiểm soát, số ca mắc má»›i tương ứng mức độ dịch 2; Covid-19 cÆ¡ bản được kiểm soát, số ca mắc má»›i tương ứng mức độ 3; dịch bùng phát trở lại, số ca mắc má»›i tương ứng mức độ 4.
Vá»›i từng trưá»ng hợp, ngà nh y tế thà nh phố đưa ra biện pháp ứng phó khác nhau như F0 không có triệu chứng hoặc triệu chứng nhẹ sẽ được Ä‘iá»u trị tại nhà , do các trạm y tế phưá»ng, xã, thị trấn chăm sóc và quản lý; láºp thêm các trạm y tế lưu động, huy động các bệnh viện Ä‘iá»u trị, dã chiến cấp thà nh phố và quáºn huyện…
Äể thá»±c hiện Nghị quyết 128 cá»§a ChÃnh phá»§, hôm 24/10 TP HCM đã công bố cấp độ nguy cÆ¡ dịch theo cấp thà nh phố và 22 quáºn, huyện trên địa bà n. Việc nà y để các địa phương chá»§ động thÃch ứng cÅ©ng như quản lý, kiểm soát dịch, phát triển kinh tế – xã há»™i phù hợp từng cấp độ.
Theo đó, nguy cÆ¡ dịch ở cấp thà nh phố là cấp 2 (mà u và ng, nguy cÆ¡ trung bình). Ở cấp địa phương, có 9 quáºn, huyện đạt cấp 1 (mà u xanh, bình thưá»ng má»›i) là : Thá»§ Äức, Gò Vấp, Tân Bình, 1, 7, 8, 10, Cần Giá», Cá»§ Chi; 12 đơn vị cấp 2 là : 3, 4, 5, 6, 11, 12, Phú Nhuáºn, Bình Thạnh, Tân Phú, Hóc Môn, Nhà Bè, Bình Chánh; Bình Tân là quáºn duy nhất còn ở cấp độ 3.
Chá»§ tịch UBND thà nh phố Phan Văn Mãi cho hay các phưá»ng xã, quáºn huyện Ä‘ang tổng kết để rút ra bà i há»c, cá»§ng cố nguồn lá»±c nhằm kiểm soát dịch, mở dần các hoạt động và kịp ứng phó những tình huống phát sinh. “Sẽ có hoạt động trước, có dịch vụ mở cá»a sau chứ không đồng bá»™ cùng lúc”, ông Mãi khẳng định.

ÄÆ°á»ng phố TP HCM ngà y đầu thá»±c hiện “bình thưá»ng má»›i”, 1/10. Ảnh: Quỳnh Trần
Äánh giá má»™t tháng “mở cá»a” cá»§a TP HCM, PGS. TS Äá»— Văn DÅ©ng (Äại há»c Y Dược TP HCM) cho rằng thà nh phố cho hà ng quán hoạt động lại là phù hợp vì đó là nhu cầu cá»§a ngưá»i dân. Việc nà y không tạo ra nhiá»u nguy cÆ¡ trong bối cảnh hầu hết ngưá»i dân đã được tiêm đủ 2 mÅ©i vaccine.
“Các nước Pháp, Canada, Anh… cÅ©ng theo lá»™ trình nà y. Tức là sau khi đạt yêu cầu vá» tá»· lệ tiêm vaccine, há» cÅ©ng áp dụng thẻ xanh Covid, yêu cầu ngưá»i dân Ä‘eo khẩu trang khi mở cá»a trở lại và không xảy ra sá»± đột biến vá» số ca mắc má»›i”, ông DÅ©ng nói.
Tuy nhiên, ông DÅ©ng nói thà nh phố thà điểm cho các cÆ¡ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống ở TP Thá»§ Äức và quáºn 7 bán bia rượu là chưa hợp lý. Bởi khi ngưá»i dân có nhiá»u nhu cầu mà chỉ cho mở ở má»™t số khu vá»±c, ngưá»i từ nhiá»u nÆ¡i khác tá»›i hai địa bà n nà y sẽ rất khó đảm bảo tuân thá»§ 5K, dẫn tá»›i nguy cÆ¡ lây lan dịch.
“Mức độ giao thoa giữa các địa bà n tại thà nh phố rất cao, nên nếu cần thiết thà điểm để đảm bảo an toà n, có thể áp dụng theo quy mô cÆ¡ sở, hạn chế công suất phục vụ chứ không nên chá»n thà điểm theo địa phương”, ông DÅ©ng nói.
VỠđỠxuất cho các dịch vụ karaoke, vÅ© trưá»ng, bar, massage… ở vùng xanh được hoạt động, ông DÅ©ng cho rằng đây không phải là nhu cầu thiết yếu và có nguy cÆ¡ lây lan cao, thà nh phố cần bước Ä‘i tháºn trá»ng. Song, vá» góc độ quản lý, doanh nghiệp nà o cÅ©ng đóng thuế như nhau nên cần sá»± công bằng, thà nh phố phải có lá»™ trình phục hồi những ngà nh dịch vụ nà y và việc thà điểm là cần thiết.
Tương tá»± như việc bán bia rượu, ông DÅ©ng cho hay thà nh phố không nên áp dụng các dịch vụ trên theo khu vá»±c “vùng xanh, vùng đỔ mà thà điểm theo quy mô ngưá»i tham gia. Thà nh phố Ä‘ang ở nguy cÆ¡ dịch cấp 2, có thể thá»±c hiện các biện pháp ở cấp 3 vá»›i các dịch vụ nguy cÆ¡ cao như chỉ cho hoạt động 25-50% công suất. Thay vì cho hoạt động theo địa bà n, thà nh phố nên mở theo các Ä‘iá»u kiện vá» quy mô, công suất và táºp trung khâu háºu kiểm.
Theo ông DÅ©ng, thà nh phố đã trải qua đợt dịch lịch sá», cùng vá»›i độ phá»§ vaccine cao nên đã có miá»…n dịch cá»™ng đồng. Vì váºy, chÃnh quyá»n có thể mạnh dạn mở cá»a để sá»›m phục hồi kinh tế. Thà nh phố nên cho phép doanh nghiệp tá»± chá»§ triển khai các hoạt động phòng chống dịch; chấp nháºn ca mắc Covid-19 gia tăng miá»…n là tình hình dịch bệnh vẫn trong tầm kiểm soát…
Trong khi đó, TS Trần Hoà ng Ngân, Viện trưởng Nghiên cứu phát triển TP HCM nói rằng, thà nh phố đã “có những quyết định đột phá và dám là m, dám chịu trách nhiệm”. Ngay từ thá»i Ä‘iểm 16/9 chưa có hướng dẫn thÃch ứng an toà n vá»›i Covid-19 nhưng khi dịch cÆ¡ bản kiểm soát và thấy được hiệu quả cÅ©ng như độ phá»§ vaccine tương đối an toà n, thà nh phố mạnh dạn mở má»™t số dịch vụ ở quáºn 7, Cần Giá» và Cá»§ Chi. Sau 2 tuần thà điểm, đến 30/9 thà nh phố ban hà nh Chỉ thị 18 cho phép các hoạt động kinh tế, xã há»™i trở lại.

Công nhân dệt của nhà máy Thà nh Công quay sản xuất, ngà y 4/10. Ảnh: An Phương
Theo ông Ngân, cùng vá»›i tinh thần ngưá»i dân phấn chấn, đưá»ng phố nhá»™n nhịp, nhiá»u doanh nghiệp đã nhanh chóng tiếp cáºn thị trưá»ng nên kinh tế thà nh phố phần nà o phục hồi. Tuy nhiên, do đứt gãy nguồn cung lao động nên hoạt động cá»§a má»™t số doanh nghiệp chỉ ở mức 50-70%. Song đây là mức cần thiết trong tình hình hiện nay bởi khi má»›i mở cá»a, thà nh phố cần tháºn trá»ng chứ không thể trở lại 100% như trước ngay do khó đảm bảo an toà n.
“Những kết quả cá»§a mở cá»a đến lúc nà y cho thấy thà nh phố thá»±c hiện đúng chiến lược, vá»›i nguyên tắc an toà n đến đâu mở đến đó”, ông Ngân nói.
Theo ông Ngân, kịch bản được thà nh phố xây dá»±ng giữa tháng 9, đến cuối tháng 11 nguy cÆ¡ dịch cá»§a thà nh phố má»›i có thể đạt cấp 2 và phải đến 15/1/2022 thà nh phố má»›i chuyển sang giai Ä‘oạn “bình thưá»ng má»›i”. Song vá»›i hiệu quả cá»§a vaccine, sá»± chung sức cá»§a ngưá»i dân trong thá»±c hiện 5K và đầu tư cho hệ thống y tế, thá»i gian qua thà nh phố đã hạ cấp độ nguy cÆ¡ dịch rất nhanh từ cấp 4, xuống cấp 3 và giá» Ä‘ang cấp 2. Khả năng có thể giữa tháng 11, thà nh phố sẽ chuyển sang cấp 1, sá»›m hÆ¡n dá»± kiến.
“Việc mở cá»a đòi há»i phải trong lá»™ trình chung, chá» cho các há»c sinh tiêm xong vaccine má»›i an toà n được. Khi xây dá»±ng kịch bản phục hồi kinh tế, thà nh phố kỳ vá»ng trở vá» ‘bình thưá»ng má»›i’ trước Tết Dương lịch, nhưng vá»›i những gì đạt được, lá»™ trình đã sáng hÆ¡n”, ông Ngân nói và cho rằng việc mở cá»a không nên quá nôn nóng bởi ngưá»i đã tiêm vaccine vẫn có thể nhiá»…m, lây cho ngưá»i khác.
Theo Viện trưởng Nghiên cứu phát triển thà nh phố, dự báo kinh tế TP HCM năm 2021 sẽ bị suy giảm -5%, tức là so với mục tiêu tăng trưởng GRDP năm nay là 6% sẽ bị mất đi 11%. Với quy mô GRDP 65 tỷ USD, thà nh phố mất 11%, tức khoảng 7 tỷ USD.
“Vá»›i đà phục hồi như hiện nay, hy vá»ng tốc độ tăng trưởng kinh tế cá»§a thà nh phố cải thiện hÆ¡n ở mức -4% hoặc -3%. Tuy nhiên, nếu đạt được cÅ©ng chỉ ở mức giảm thiệt hại, còn để phục hồi lại như trước cần phải hết quý 2 năm 2022, vá»›i Ä‘iá»u kiện dịch được kiểm soát tốt”, ông Ngân nói.
Hữu Công
Nguồn: Vnexpress
Link bà i viết gốc