
Ông Phan Văn Mãi nói vá» thá»i Ä‘iểm không ban bố tình trạng khẩn cấp cÅ©ng như những áp lá»±c chống dịch khi nháºn nhiệm vụ Chá»§ tịch thà nh phố, trong cuá»™c phá»ng vấn vá»›i VnExpress.
– Sau hÆ¡n má»™t tháng “mở cá»a”, cuá»™c sống ngưá»i dân TP HCM Ä‘ang dần trở lại bình thưá»ng. Nhìn vá» giai Ä‘oạn chống dịch khốc liệt, Bà thư Thà nh
á»§y Nguyá»…n Văn Nên từng chia sẻ “ná»—i lo lắng, ám ảnh vẫn còn hiện hữu đến hôm nay”. Vá»›i cá nhân ông thì sao?
– Tôi đã có những khoảng thá»i gian rất lo lắng. Nhất là khi số bệnh nặng liên tục tăng cao, số tá» vong có hôm trên 300 ngưá»i, hay những lúc
ngưá»i dân cần nháºp viện mà không có chá»—… Tôi vừa lo cho sức khá»e ngưá»i dân vừa thấy mình chưa là m tròn trách nhiệm khi không cung cấp được đầy
đủ vá» y tế. Bây giá» nhìn lại, không biết lúc đó sao mình chịu đựng được, có thể vượt qua giai Ä‘oạn khó khăn như váºy.
Có những lúc tôi thấy áp lực khủng khiếp. Nhưng rồi tôi nghĩ, đây là việc phải là m, chỉ có cách đối diện để cố gắng mỗi ngà y. Bên cạnh mình
còn có anh em, có lá»±c lượng tăng cưá»ng há»— trợ. Mừng cái nữa là sau nà y thà nh phố có thêm vaccine, thuốc, kinh nghiệm tiếp nháºn, Ä‘iá»u trị bá»›t lúng
túng… nên tình hình dần cải thiện.

– ÄÆ°á»£c bổ nhiệm là m Phó bà thư thưá»ng trá»±c Thà nh á»§y và o đầu tháng 6 và hai tháng sau, ông được Ä‘iá»u động là m Chá»§ tịch UBND thà nh phố,
Trưởng ban chỉ đạo phòng chống Covid-19 trong giai đoạn dịch căng thẳng nhất. Ông đã đối diện với việc nà y như thế nà o?
– Tôi vá» thà nh phố được thá»i gian rất ngắn, công việc còn má»›i mẻ. Nháºn nhiệm vụ lúc dịch bệnh bùng phát nên táºp trung lá»›n nhất cá»§a tôi là cùng
các lãnh đạo và hệ thống chÃnh trị, nhân dân thà nh phố thá»±c hiện biện pháp phòng chống dịch theo chỉ đạo cá»§a Trung ương, sá»± hướng dẫn cá»§a bá»™ ngà nh
chuyên môn.
Có thể nói, đến giá» nà y, dù ở nhiệm vụ là Phó bà thư thưá»ng trá»±c Thà nh á»§y hay Chá»§ tịch UBND thà nh phố Ä‘á»u trong giai Ä‘oạn cao Ä‘iểm dịch bệnh
nên công tác phòng chống dịch gần như chiếm hết thá»i gian cá»§a tôi cÅ©ng như các lãnh đạo thà nh phố. HÆ¡n má»™t tháng gần đây, khi dịch bệnh dần được
kiểm soát, tôi má»›i có thá»i gian cho các nhiệm vụ khác như phát triển kinh tế, xã há»™i…
– Trong suốt 5 tháng chống dịch, TP HCM đã ra nhiá»u quyết định tác động đến ngưá»i dân. Ảnh hưởng lá»›n nhất là quyết định nâng cấp độ giãn
cách xã há»™i trong tình huống dịch bệnh khẩn cấp từ ngà y 23/8. Äã có những lo ngại, cân nhắc nà o được đưa ra trước quyết định nà y, thưa
ông?
– Ở má»™t đô thị lá»›n như TP HCM, không có quyết định nà o gá»i là nhá», nhất là những quyết định tác động đến toà n bá»™ ngưá»i dân. Cho nên, lúc đầu
thà nh phố cÅ©ng đặt vấn đỠban bố tình trạng khẩn cấp. Sau khi cân nhắc nhiá»u mặt, chúng tôi thấy rằng việc đó có thể sẽ tạo ra những hệ lụy mÃ
mình chưa lưá»ng hết được. Do váºy, thà nh phố bà n Ä‘i, bà n lại và đỠxuất thống nhất áp dụng má»™t số biện pháp cá»§a tình huống khẩn cấp mà không ban
bố tình trạng khẩn cấp.
Mưá»i mấy triệu dân thá»±c hiện “ở đâu yên đó”. Mình thấy việc hạn chế Ä‘i lại, ngưá»i dân có thể chịu được, nhưng vấn đỠcung cấp lương thá»±c, thá»±c
phẩm rồi các nhu cầu thiết yếu cá»§a ngưá»i dân, trong đó có nhu cầu vá» y tế Ä‘ang rất nóng, sẽ đáp ứng bằng cách nà o? Tổ chức lá»±c lượng, háºu cần để
đáp ứng là một nhiệm vụ quá lớn.
Việc cung ứng hà ng hoá cá»§a thà nh phố bình thưá»ng do thị trưá»ng Ä‘iá»u tiết. Khi mình cho dừng lại hết rồi, chuá»—i cung ứng sẽ bị đứt gãy, các
dịch vụ phải tạm dừng. Cho nên, lúc đó rất khó khăn, thà nh phố phải mất hơn một tuần để chuẩn bị.
Chưa kể, khi Trung ương quyết định tăng cưá»ng các lá»±c lượng cá»§a Bá»™ Quốc phòng, Công an và lá»±c lượng khác và o, thà nh phố cÅ©ng phải tổ chức phối
hợp, phân, giao nhiệm vụ sao cho tốt, cÅ©ng rất khó khăn. Rất may các anh ở Bá»™ Quốc phòng và Công an có nhiá»u kinh nghiệm Ä‘iá»u, bố trà quân nên đã
há»— trợ rất nhiá»u cho thà nh phố.
Trong quá trình đó, TP HCM bằng thá»±c tiá»…n cá»§a mình cÅ©ng đỠxuất vá»›i Tổ công tác đặc biệt cá»§a ChÃnh phá»§. Và dụ, theo kế hoạch ban đầu ngưá»i dân
ở nhà , ai ở đâu yên đó, lá»±c lượng quân đội sẽ đảm nháºn việc Ä‘i mua hà ng và cung cấp lương thá»±c thá»±c phẩm. Tuy nhiên, chúng tôi thấy rằng, việc
nà y nếu tổ chức theo đặc Ä‘iểm cá»§a thà nh phố, sẽ phát huy má»™t phần lá»±c lượng cung ứng cá»§a thị trưá»ng. Vì váºy, sau đó, lá»±c lượng shipper đã được
hoạt động để phục vụ nhu cầu ngưá»i dân.
Äó là những việc chưa có tiá»n lệ, thà nh phố chưa bao giá» xảy ra tình huống như thế, tất cả Ä‘á»u rất má»›i mẻ, thách thức. Quá trình là m, anh em
cÅ©ng bà n bạc, cái gì nháºn diện ra sẽ thống nhất là m, rút ra Ä‘iá»u gì sẽ tiếp tục Ä‘iá»u chỉnh. Cho nên, có thể nói công tác phòng chống dịch cá»§a TP
HCM vừa qua là quá trình vừa há»c vừa Ä‘iá»u chỉnh rất nhiá»u.
– Theo ông, quyết định nà o giúp tình hình dịch cá»§a TP HCM thay đổi?
– Kết quả cá»§a má»™t quá trình như vừa qua mình không thể nói do má»™t hay hai yếu tố quyết định được. Tuy nhiên, theo tôi, tại thá»i Ä‘iểm dịch bùng
phát mạnh, chá»§ trương xây dá»±ng “má»—i xã phưá»ng là má»™t pháo đà i, ngưá»i dân là chiến sÄ©” đã có hiệu quả trong việc ngăn chặn dịch lây lan.
Cùng vá»›i đó, lá»±c lượng tăng cưá»ng xuống từng pháo đà i để cá»§ng cố các trạm y tế hiện hữu và láºp thêm các trạm y tế lưu động vá»›i sá»± tham gia cá»§a
các quân y há»— trợ F0 tại nhà . Äồng thá»i, thà nh phố phát huy các đội hình há»— trợ ngưá»i dân tại cÆ¡ sở như đội phản ứng nhanh, nhóm tư vấn online
theo địa bà n… là những lá»±c lượng đóng góp rất lá»›n giúp tình hình chuyển biến.
– Trong suốt những tháng chống dịch vừa qua, có nuối tiếc nà o mà ông nghÄ© thà nh phố có thể là m tốt hÆ¡n?
– Chắc chắn có nhiá»u việc mình cần phải rút kinh nghiệm, nhưng tháºt sá»± chúng ta đã là m hết sức. Thà nh phố Ä‘ang chuẩn bị sÆ¡ kết công tác chống
dịch và sẽ đánh giá đầy đủ hÆ¡n việc nà y. Tôi nghÄ© chúng ta nên đánh giá việc nà y theo thá»i Ä‘iểm. Tức là mình rút kinh nghiệm để chuẩn bị cho tình
huống tương tự sẽ xỠlý thế nà o để hiệu quả hơn. Còn nếu nói quay lại và nuối tiếc gì thì nó đã xảy ra rồi.
– Ở thá»i Ä‘iểm ngà y 1/10, TP HCM bắt đầu mở cá»a hoạt động, dần tái thiết thà nh phố. Nhưng cÅ©ng lúc nà y, dòng lao động di cư ồ ạt rá»i thà nh
phố vỠquê. Khi ấy, ông cảm thấy như thế nà o?
– Những ngà y đầu tháng 10, tôi có mặt ở các cá»a ngõ và chứng kiến dòng ngưá»i khá đông rá»i thà nh phố bằng xe máy. Lúc đó, tôi có rất nhiá»u cảm
xúc và suy nghĩ.
Trước mắt tôi, những cặp vợ chồng cùng con nhỠđèo nhau qua quãng đưá»ng dà i để vá» quê, thấy rất xót xa. Tôi rất chia sẻ vá»›i bà con đã trải qua
thá»i gian dà i phải chịu đựng. Nhưng việc lá»›n nữa là tại thá»i Ä‘iểm đó, thà nh phố chưa thể nà o mở ra các hoạt động kinh tế để bà con có thể yên tâm
ở lại, để có việc là m, có sinh kế, thu nháºp. Äó là điá»u khiến tôi ray rứt nhưng không thể là m khác được. Bởi vì các hoạt động kinh tế, xã
hội phải mở dần dần theo tình hình kiểm soát dịch. Thực tế cho đến lúc nà y, sau hơn một tháng ngưng giãn cách, thà nh phố vẫn chưa thể mở lại hết
các hoạt động kinh tế – xã há»™i như trước.
Việc ngưá»i lao động rá»i thà nh phố nhiá»u như thế sẽ ảnh hưởng lá»±c lượng lao động cá»§a ná»n kinh tế. Chuyện đó cÅ©ng đặt ra suy nghÄ© cho thà nh phố
phải có chiến lược vá» lao động, an sinh xã há»™i, việc là m, nhà ở cho ngưá»i lao động. Việc nà y phải Ä‘i từ cÆ¡ cấu kinh tế cá»§a thà nh phố, rồi từ đó
có chiến lược bà i bản vá» lao động, vỠđà o tạo nghỠđể đáp ứng. Sau đó là các chÃnh sách vá» nhà ở và các chÃnh sách khác cho ngưá»i lao động.
Thà nh phố đặt mục tiêu từ đây đến năm 2030 xây dá»±ng má»™t triệu căn há»™ giá rẻ cho ngưá»i thu nháºp thấp. Trong đó phân kỳ từ nay đến năm 2025, táºp
trung cho phân khúc nhà ở cho công nhân, nhà trên kênh rạch, thay thế chung cư cÅ©. Bên cạnh đó, thà nh phố sẽ xây dá»±ng cÆ¡ chế, chÃnh sách giúp chá»§ nhà trá» cải tạo, nâng cao chất lượng nhà cho thuê đúng quy chuẩn, góp phần cải thiện nÆ¡i ở cá»§a ngưá»i lao động. Äể thá»±c hiện mục tiêu nà y, thà nh
phố sẽ đẩy nhanh thá»§ tục, rút ngắn thá»i gian chuẩn bị đầu tư dá»± án, tạo nguồn lá»±c đất Ä‘ai, xã há»™i hoá nguồn vốn đầu tư…
– Ở giai Ä‘oạn quyết định chỉ mở cá»a dần các hoạt động cá»§a thà nh phố, có nhiá»u ý kiến chuyên gia cho rằng, TP HCM tháºn trá»ng không cần
thiết vì khi đã phủ đủ vaccine, Covid-19 không thể biến mất thì phải xác định sống chung với dịch. Quan điểm của ông như thế nà o?
– Sau thá»i gian phòng chống dịch, có nhiá»u ý kiến nháºn định vá» các biện pháp kiểm soát dịch khác nhau. Có ngưá»i á»§ng há»™ mở cá»a để sá»›m phục
hồi kinh tế, có ý kiến đỠnghị chưa mở vì lo sợ dịch bùng phát trở lại. Ngay bây giá» thà nh phố cÅ©ng nháºn được 2 luồng quan Ä‘iểm. Má»™t luồng cho rằng
như váºy là cháºm, dè dặt, quá tháºn trá»ng. Nhưng cÅ©ng có luồng nói thà nh phố mở như váºy là nguy hiểm, chá»§ quan, cho nên mình phải cân nhắc rất
kỹ.
Sau gần má»™t tháng rưỡi mở cá»a, dù số ca nhiá»…m tăng nhưng số ca nặng, ca tá» vong vẫn trong theo dõi và kiểm soát. Trước ý kiến cá»§a các chuyên
gia, mình cần ghi nháºn, tiếp thu để có sá»± Ä‘iá»u chỉnh.
Từ khi nháºn nhiệm vụ Trưởng ban chỉ đạo phòng chống dịch cá»§a thà nh phố, tôi có các kênh tiếp thu ý kiến chuyên gia, doanh nghiệp và ngưá»i dân.
Ở các quyết định vá» biện pháp phòng chống dịch thá»i gian qua, thà nh phố có nhiá»u Ä‘iá»u chỉnh từ việc tiếp thu nà y.
Thế giới đã đúc kết và đưa ra công thức nà o trong phòng chống Covid-19 hay không, chứ theo cá nhân tôi, việc nà y có lẽ không có đáp án đúng hoà n toà n
mà chỉ chá»n giải pháp phù hợp ở từng thá»i Ä‘iểm. Có thể biện pháp đó đúng vá»›i tình huống hiện tại nhưng sau nà y mình nhìn lại sẽ thấy khác.
Cho nên việc đánh giá công tác chống dịch nên đặt trong từng tình huống và bối cảnh lịch sỠcủa nó.
– Sau hÆ¡n má»™t tháng mở cá»a, nhiá»u hoạt động kinh tế Ä‘ang có những dấu hiệu hồi phục, ông đánh giá thế nà o vá» kết quả nà y?
– HÆ¡n má»™t tháng qua, TP HCM vừa tiếp tục các biện pháp phòng chống dịch vừa dần mở các hoạt động xã há»™i, sản xuất kinh doanh theo tinh thần
Nghị quyết 128 cá»§a ChÃnh phá»§. Sau nhiá»u tháng giãn cách, các hoạt động xã há»™i, sinh hoạt ngưá»i dân trở lại bình thưá»ng trong Ä‘iá»u kiện má»›i. Các
hoạt động sản xuất, kinh doanh được phục hồi, nhiá»u lÄ©nh vá»±c đạt 70-90%. Việc nà y đã tạo ra những cÆ¡ há»™i việc là m, sinh kế và thu nháºp cho
ngưá»i dân. Ngưá»i dân, doanh nghiệp trên địa bà n Ä‘á»u phấn khởi vá»›i kết quả nà y.
TP HCM đã trải qua thá»i Ä‘iểm khó khăn nhất, và chúng tôi tá»± đáy lòng rất biết Æ¡n Bá»™ Y tế, Bá»™ Quốc phòng, Bá»™ Công an cÅ©ng như các bá»™ ngà nh
trung ương, các địa phương đã chia sẻ kịp thá»i, giúp đỡ hiệu quả để thà nh phố vượt qua những khó khăn.
Nói vá» cảm xúc lúc nà y, tôi vừa mừng vừa lo. Mừng vì đến giá» tình hình dịch vẫn kiểm soát được, các hoạt động bình thưá»ng cá»§a ngưá»i dân, cá»§a
xã hội, sản xuất kinh doanh dần phục hồi trở lại. Tôi vui khi thấy TP HCM đang trở lại một thà nh phố năng động vốn có, đúng vị thế của
mình.
Tuy nhiên, tôi cÅ©ng rất lo vì nguy cÆ¡ dịch bùng phát trở lại do TP HCM là trung tâm giao thương lá»›n, máºt độ dân cư cao và đặc biệt biến chá»§ng
cá»§a virus rất phức tạp. Trên thá»±c tế, nhiá»u thà nh phố, nhiá»u quốc gia trên thế giá»›i cÅ©ng phải đóng cá»a trở lại khi vừa mở ra. Äây cÅ©ng là tình
huống, nhiệm vụ khó khăn, phức tạp đối vá»›i tôi. Thà nh phố Ä‘ang theo dõi sát sao, nghiên cứu và thưá»ng xuyên cáºp nháºt các kế hoạch phòng chống
dịch với những kịch bản, giải pháp phù hợp.

– Váºy thà nh phố đưa ra kế hoạch ứng phó như thế nà o để dịch không bùng phát trở lại?
– Nghị quyết 128 cá»§a ChÃnh phá»§ thể hiện tư tưởng rất rõ là thÃch ứng an toà n, sống trong Ä‘iá»u kiện có dịch, phải kiểm soát được dịch. Cho
nên mình phải nhất quán quan điểm nà y.
Vá»›i TP HCM, việc ca nhiá»…m tăng nằm trong dá»± tÃnh cá»§a thà nh phố. Chúng tôi biết khi mở cá»a và giao thương, khả năng tiếp xúc nhiá»u, chắc chắn
ca nhiá»…m sẽ tăng. Äể chuẩn bị cho chuyện đó, thà nh phố tiếp tục cá»§ng cố hệ thống y tế, nhất là y tế cÆ¡ sở, khắc phục má»™t số bất cáºp sẵn sà ng
ứng phó.
Äồng thá»i, thà nh phố Ä‘ang theo dõi sát sao, giám sát tình hình bằng cÆ¡ chế cảnh báo dịch và cố gắng xây dá»±ng các cÆ¡ chế để mở các hoạt động xã
hội, kinh tế, sản xuất theo cấp độ dịch. Tinh thần của thà nh phố là chủ động các biện pháp phòng chống, ổn định sinh hoạt, sản xuất kinh doanh,
chứ không phải tình hình dịch cứ tăng lên má»™t chút là đóng lại, giảm sẽ mở ra. Äể là m được Ä‘iá»u nà y không há» dá»…. Do đó, thà nh phố tiếp tục nghiên
cứu, tìm kiếm những cách thức để thÃch ứng an toà n.
– Trong giai Ä‘oạn tiếp theo, Thà nh phố sẽ đưa ra kế hoạch phục hồi, phát triển kinh tế như thế nà o để thÃch ứng an toà n, linh hoạt vá»›i
Covid-19?
– Thà nh phố Ä‘ang hoà n thiện kế hoạch phòng chống dịch và phục hồi kinh tế vá»›i 2 giai Ä‘oạn chÃnh: phục hồi và phát triển.
Giai Ä‘oạn thà nh phố hồi phục từ nay đến tháng 6/2022. Thứ nhất, chúng tôi sẽ táºp trung cá»§ng cố hệ thống y tế nhất là khối cÆ¡ sở và dá»± phòng,
là m sao đảm bảo năng lá»±c, các biện pháp y tế vá» phòng chống dịch, là m ná»n tảng phục hồi các hoạt động kinh tế – xã há»™i.
Thứ hai, thà nh phố táºp trung khắc phục những đổ gãy trong chuá»—i sản xuất, cung ứng, há»— trợ các doanh nghiệp gia nháºp lại thị trưá»ng, phục hồi
những hoạt động sản xuất kinh doanh.
Thà nh phố cÅ©ng táºp trung chăm lo vá» an sinh xã há»™i, việc là m, sinh kế cho ngưá»i dân. Äây là 3 nhiệm vụ chÃnh trong giai Ä‘oạn phục hồi.
Ở giai Ä‘oạn phát triển, sau tháng 6/2022, thà nh phố sẽ giải quyết các bất cáºp, Ä‘iểm nghẽn đã bá»™c lá»™
trong thá»i gian dịch bệnh vừa qua, đã ảnh hưởng tăng trưởng kinh tế, xã há»™i. Cụ thể, chúng tôi sẽ táºp trung tái cÆ¡ cấu kinh tế, quản trị thà nh phố và triển khai giải pháp khắc phục
các Ä‘iểm nghẽn, bất cáºp.
Äể triển khai nhiệm vụ ở hai giai Ä‘oạn trá»ng tâm trên, thà nh phố đã xây dá»±ng 11 chiến lược thà nh phần. Trong đó, có thể kể đến: Chiến lược y tế
chăm sóc sức khá»e tinh thần và thể chất. Chiến lược huy động các nguồn lá»±c cho phát triển kinh tế – xã há»™i thà nh phố, gồm cÆ¡ chế phát huy các
nguồn lá»±c ngoà i ngân sách. Chiến lược cải cách hà nh chÃnh gắn vá»›i xây dá»±ng chÃnh quyá»n số. Chiến lược đảm bảo an sinh xã há»™i, trong đó chú trá»ng
vấn đỠlao động, việc là m, nhà ở cá»§a ngưá»i dân thà nh phố…
Hữu Công – VÅ© Thịnh – Khánh Hoà ng
Nguồn: Vnexpress
Link bà i viết gốc