75 năm Bác Hồ đ�c Tuyên ngôn độc lập: Quy�n con ngư�i và quy�n của mỗi dân tộc

Chủ tịch Hồ Chí Minh không chỉ khẳng định quy�n con ngư�i, quy�n dân tộc trong bản tuyên ngôn độc lập mà còn chứa đựng những giá trị th�i đại to lớn.
Cách đây 75 năm, sau thắng lợi của cách mạng tháng Tám, ngày mùng 2 tháng 9 năm 1945, thay mặt Chính phủ lâm th�i, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đ�c Tuyên ngôn �ộc lập trước toàn thể quốc dân, đồng bào, khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa. Trong bản Tuyên ngôn bất hủ này, Chủ tịch Hồ Chí Minh không chỉ khẳng định quy�n con ngư�i, quy�n dân tộc độc lập mà còn chứa đựng những giá trị th�i đại to lớn được coi là bản tuyên ngôn nhân quy�n của các dân tộc thuộc địa trên toàn thế giới.

Căn nhà số 48 phố Hàng Ngang, Hà Nội là nơi Bác Hồ viết Bản Tuyên Ngôn �ộc lập vào ngày 28 tháng 8 năm 1945. Chỉ với 1 nghìn chữ, được sắp xếp trong 49 câu nhưng đây là một văn kiện lịch sử, văn bản pháp lý ngắn g�n, sắc bén, có cơ sở pháp lý vững chắc, không chỉ khẳng định chủ quy�n quốc gia mà còn mở ra một th�i kỳ mới của dân tộc.

Trong những dòng đầu tiên, Chủ tịch Hồ Chí Minh dẫn lại các bản Tuyên ngôn Ä�á»™c lập của Hoa Kỳ và Tuyên ngôn vá»� Nhân quyá»�n và Dân quyá»�n của Pháp khẳng định: “Tất cả má»�i ngÆ°á»�i Ä‘á»�u sinh ra có quyá»�n bình đẳng”. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dá»±a vào căn cứ đó, nhÆ°ng suy rá»™ng ra quyá»�n con ngÆ°á»�i gắn chặt vá»›i quyá»�n dân tá»™c, quyá»�n tá»± quyết của dân tá»™c, quyá»�n Ä‘á»™c lập, tá»± do của dân tá»™c Việt Nam. Chính vì sá»± tác Ä‘á»™ng biện chứng đó nên Tuyên ngôn Ä�á»™c lập của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nâng căn cứ pháp lý vá»� quyá»�n con ngÆ°á»�i thành má»™t giá trị mang tính thá»�i đại.

Phó Giáo sư, Tiến sỹ Bùi �ình Phong, Giảng viên Cao cấp H�c viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh phân tích: “Chủ tịch Hồ Chí Minh đã kết hợp hai loại quy�n rất cơ bản, đó là quy�n độc lập của dân tộc và quy�n tự do của con ngư�i để trở thành một quy�n cơ bản của dân tộc. Nội dung, quy�n cơ bản của dân tộc đó là độc lập chủ quy�n, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ. Câu chuyện đó Bác nói từ năm 1945 nhưng đến 15 năm sau, tức là tháng 12 năm 1960 thì Liên Hợp Quốc mới đưa ra được một Nghị quyết v� trao trả độc lập cho các dân tộc và một số năm sau đó nữa, đến tháng 12 năm 1970 thì Liên hiệp Quốc lại tiếp tục có một Nghị quyết để khẳng định là phải thực thi quy�n đó�.

Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, quy�n con ngư�i và quy�n dân tộc có mối quan hệ biện chứng, tác động qua lại lẫn nhau. Dân tộc độc lập là đi�u kiện tiên quyết để bảo đảm thực hiện quy�n con ngư�i và ngược lại thực hiện tốt quy�n con ngư�i chính là phát huy những giá trị cao cả và ý nghĩa thật sự của độc lập dân tộc. Trong phần sau của bản Tuyên ngôn độc lập, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chứng minh quy�n dân tộc bình đẳng mà mỗi ngư�i dân Việt Nam có quy�n được hưởng như một sự thật hiển nhiên.

Giáo sư, Tiến sỹ Tạ Ng�c Tấn, Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương cho rằng: “Quy�n được sống trong hòa bình đó là cố gắng nỗ lực đổi bằng xương máu, trí tuệ của lớp lớp thế hệ cha anh. Khi có độc lập tự do thì Bác Hồ nói: “Khi đất nước có độc lập tự do mà nhân dân không được hạnh phúc thì độc lập tự do ấy không để làm gì�. �ể thực hiện đi�u Bác Hồ mong muốn, đó là cả quá trình xây dựng, cố gắng của chúng ta, quá trình h�c h�i đi từ những bước này đến bước khác để cuối cùng mang lại cuộc sống tốt đẹp. �ó là quá trình phấn đấu không mệt m�i, vĩ đại của �ảng, của dân tộc�.

Kết tinh của tinh thần, ý chí và khát v�ng độc lập, tự do; kiên trì đấu tranh cho độc lập, tự do của nhân dân Việt Nam, Tuyên ngôn �ộc lập đã khẳng định quy�n thiêng liêng, bất khả xâm phạm của dân tộc Việt Nam, ý chí sắt đá không gì lay chuyển nổi của nhân dân Việt Nam, dân tộc Việt Nam trong cuộc đấu tranh giành và bảo vệ độc lập dân tộc.

75 năm sau ngày Bác Hồ đ�c Tuyên ngôn �ộc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nay là Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam, các nhà nghiên cứu khẳng định rằng Tuyên ngôn độc lập của Chủ tịch Hồ Chí Minh còn có giá trị lý luận và thực tiễn, có sức sống mạnh mẽ trong th�i đại ngày nay, nhất là vấn đ� v� quy�n dân tộc và quy�n con ngư�i.

Tiến sỹ Phạm Thị Thu HÆ°Æ¡ng, nguyên Phó Giám đốc Bảo tàng Hồ Chí Minh khẳng định: “Chủ tịch Hồ Chí Minh nói rằng: “má»—i ngÆ°á»�i dân Ä‘á»�u có quyá»�n sống, Ä‘á»�u có quyá»�n tá»± do, quyá»�n mÆ°u cầu hạnh phúc”. Ä�ó cÅ©ng là mục đích hÆ°á»›ng tá»›i của tất cả các nÆ°á»›c trên thế giá»›i chứ không chỉ riêng Việt Nam. Bên cạnh nhân quyá»�n và để đạt được nhân quyá»�n cho ngÆ°á»�i dân thì Nhà nÆ°á»›c, Chính phủ cÅ©ng phải có những Ä‘á»™ng thái tÆ°Æ¡ng tá»±. Ä�ó là việc xây dá»±ng má»™t Nhà nÆ°á»›c pháp quyá»�n xã há»™i chủ nghÄ©a của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân. Ä�ó cÅ©ng là quan Ä‘iểm mà Nhà nÆ°á»›c ta Ä‘ang hÆ°á»›ng tá»›iâ€�.

Giáo sư Shigo Shibata, một nhà sử h�c nổi tiếng của Nhật Bản đã từng đánh giá rằng “cống hiến nổi tiếng của Chủ tịch Hồ Chí Minh chính là đã phát triển quy�n con ngư�i thành quy�n dân tộc�. 75 năm sau ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh đ�c Tuyên ngôn �ộc lập, đặc biệt là sau gần 35 năm đất nước đổi mới, mỗi ngư�i dân Việt Nam càng thấm thía hơn giá trị của độc lập, tự do; ý nghĩa lớn lao và sâu sắc trong tư tưởng Hồ Chí Minh v� quy�n con ngư�i và quy�n của mỗi dân tộc. �ó cũng là mục tiêu, lý tưởng mà m�i dân tộc, quốc gia trên thế giới đ�u hướng đến./.

Lại Hoa/VOV1