Tự hào hai tiếng Việt Nam

Việt Nam là tên gá»�i của sá»± kết hợp nòi giống và vị trí địa lý (Việt Nam – ngÆ°á»�i Việt sinh sống ở phÆ°Æ¡ng Nam); thể hiện niá»�m tá»± tôn, tinh thần Ä‘á»™c lập, tá»± chủ và phủ nhận sá»± áp đặt, miệt thị của ngÆ°á»�i Trung Quốc.

1. Sau khi Gia Long lên ngôi vua năm 1802, ngoài việc ổn định v� mặt tổ chức của vương tri�u; Vua quan tâm hơn cả là đặt quốc hiệu đất nước để khẳng định sự chính thống của một tri�u đại mới.

Quốc hiệu Việt Nam được công bố có ý nghĩa quan tr�ng, là sự thể chế hóa nguyện v�ng lâu đ�i của nhân dân; khẳng định tính pháp lý v� chủ quy�n của một Nhà nước Việt ở phương Nam; thể hiện ý chí, sức mạnh muôn đ�i của các cộng đồng cư dân Việt trên dải đất phương Nam.

2. Hai tiếng Việt Nam xuất hiện sớm nhất trong lịch sử dân tộc là từ thế kỷ thứ 14, trong bộ sách “Việt Nam thế chí� của H�c sĩ viện Hàn lâm Hồ Tông Thốc biên soạn.

Tác phẩm “Việt Nam thế chíâ€� được Hồ Tông Thốc viết khi ông còn làm quan dÆ°á»›i thá»�i vua Trần Nghệ Tông. Tác phẩm tuy đã bị mất, song lá»�i tá»±a đã được Phan Huy Chú (1782 – 1840) ghi lại trong tác phẩm Văn tịch chí bá»™ Lịch triá»�u hiến chÆ°Æ¡ng loại chí.

L�i tựa đã cho ta biết Việt Nam thế chí chép 18 đ�i vua Hùng và các đ�i nhà Triệu; Quan tr�ng hơn, Hồ Tông Thốc là ngư�i đầu tiên đưa ra danh xưng Việt Nam với ý nghĩa là quốc hiệu.

3. Thế kỷ thứ 15, danh xưng Việt Nam một lần nữa được xuất hiện, không chỉ một mà tới 4 lần do “nhà tiên tri số một� Trạng Trình Nguyễn Bình Khiêm nhắc đến.

Lần đầu tiên hai tiếng Việt Nam được Trạng Trình nhắc đến trong tác phẩm “Trình tiên sinh quốc ngữ� hay còn g�i là “Sấm ký�. �ây là tập hợp những dự báo sẽ xảy ra trong tương lai.

Lần thứ hai, danh xÆ°ng Việt Nam được nói trong bài thÆ¡ chữ Hán “Việt Nam sÆ¡n hà hải Ä‘á»™ng thưởng vịnh” (Vịnh vá»� non sông đất nÆ°á»›c Việt Nam).

Lần thứ ba, thứ tư Trạng Trình nhắc đến hai tiếng Việt Nam là trong hai bài thơ gửi hai ngư�i bạn thân.

Mặc dù sống trước 5 thế kỷ, song những l�i “Sấm ký� của Trạng Trình Nguyễn Bình Khiêm đã dự báo nước ta sau này sẽ lấy quốc hiệu Việt Nam làm tên g�i ?!

4. Ngoài ra, ngÆ°á»�i ta cÅ©ng tìm thấy hai chữ “Việt Namâ€� trên má»™t số tấm bia khắc từ thế ká»· 16 – 17 nhÆ° bia chùa Bảo Lâm (1558) ở Hải DÆ°Æ¡ng, bia chùa Cam Lá»™ (1590) ở Hà Ná»™i, bia chùa Phúc Thánh (1664) ở Bắc Ninh…

�ặc biệt bia Thủy Môn �ình (1670) ở biên giới Lạng Sơn có câu đầu: “Việt Nam hầu thiệt, trấn Bắc ải quan� (đây là cửa ngõ yết hầu của nước Việt Nam và là ti�n đồn trấn giữ phương Bắc).

Dưới tri�u đại Tây Sơn, mặc dù th�i gian tồn tại rất ngắn, nhưng lịch sử đã ghi nhận những đóng góp công lao trong việc thống nhất đất nước, giáo dục, văn hóa…

Bên cạnh đó, theo một số tài liệu có chép đ�i vua Quang Trung đã cho đặt quốc hiệu là Việt Nam năm Nhâm Tý (1792).

Trẫm nghĩ: Xưa nay các bậc đế vương dựng nước, ắt có đặt quốc hiệu để t� rõ sự đổi mới,… Từ trước đã có Văn Lang, Vạn Xuân nhưng còn quê kệch. �ến đ�i �inh Tiên Hoàng g�i là �ại Cồ Việt, nhưng ngư�i Trung Quốc vẫn g�i là Giao Chỉ.

Từ đ�i nhà Lý v� sau quen dùng tên An Nam do nhà Tống phong cho ngày trước đặt làm hiệu nước. Tuy vậy, vận hội dù có đổi thay nhưng trải bao đ�i vẫn giữ theo tên cũ, thực là trái với nghĩa chân chính dựng nước vậy.

Trẫm nối theo nghiệp cũ, gây dựng cơ đồ, b� cõi đất đai rộng nhi�u hơn trước. Xem qua sổ sách, tuần xét núi sông, nên đặt tên tốt để truy�n lâu dài. Nay ban đổi tên nước là Việt Nam

Như vậy, căn cứ vào các tư liệu, tư tịch cổ đã chứng minh rằng hai tiếng Việt Nam đã có từ xưa (từ thế kỷ 14) và (có thể) chính thức trở thành quốc hiệu nước ta vào năm Nhâm Tý (1792) tri�u Tây Sơn

6. Từ giữa thế kỷ XIX, nước ta bị ách đô hộ của thực dân Pháp; b�n chúng thư�ng g�i nhân dân ta là “dân An Nam� để chỉ sự miệt thị, khinh bỉ và coi thư�ng.

Hai tiếng Việt Nam chưa xuất hiện chính thức, song đã được các nhà sử h�c, các chí sĩ yêu nước đặt tên cho nhi�u tổ chức chính trị, và nhi�u tác phẩm với mục tiêu đánh đổ đế quốc Pháp, giành độc lập cho dân tộc:

Chỉ đến khi Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công; ngày 2/9/1945 Chủ tịch Hồ Chí Minh đ�c Tuyên ngôn độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, thì quốc hiệu Việt Nam mới chính thức được công nhận.

7. Ngày 2/7/1976 kỳ h�p đầu tiên của Quốc hội Việt Nam thống nhất (khóa VI, 1976 – 1981) đã quyết định đặt tên nước là Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là sự tiếp nối của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (DCCH) mà ti�n thân là Nhà nước Văn Lang th�i lập quốc. Quốc hiệu của nước Việt Nam thống nhất, gắn li�n với ni�m tự hào của dân tộc Việt Nam, nay đã “sánh vai với cư�ng quốc năm châu� như l�i mong m�i của Lãnh tụ Hồ Chí Minh vĩ đại.

Từ đây, quốc hiệu Việt Nam được sử dụng phổ biến với đầy đủ ý nghĩa thiêng liêng, toàn diện nhất.