Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam quang vinh, tháng 8/1945, dân tộc ta tiến hành cuộc Tổng khởi nghĩa giành chính quyền, lập ra nước Việt Nam dân chủ cộng hoà. Từ trong bão táp cách mạng vĩ đại đó, lực lượng An ninh nhân dân Việt Nam đã ra đời và được giao nhiệm vụ bảo vệ Đảng, bảo vệ chính quyền cách mạng, bảo vệ nhân dân.
Vừa mới thành lập, lực lượng An ninh đã phải đương đầu với các thế lực ngoại xâm hùng mạnh nhất thời bấy giờ. Các cơ quan tình báo, gián điệp của các thế lực ngoại xâm câu kết với các đảng phái phản động trong nước thành liên minh phản cách mạng cực kỳ nguy hiểm.
Trong bối cảnh “thù trong, giặc ngoài”, đất nước ở vào tình thế “ngàn cân treo sợi tóc”, lực lượng An ninh đã dựa hẳn vào nhân dân, lập nhiều chiến công xuất sắc trong đấu tranh trấn áp bọn phản cách mạng; bắt, trừng trị nhiều tên tay sai, chỉ điểm, vô hiệu hoá hoạt động của các thế lực phản động trong nước câu kết với giặc ngoại xâm, góp phần tạo thế và lực cho cách mạng dần thoát ra khỏi tình thế “ngàn cân treo sợi tóc”.
Bọn Quốc dân đảng nhân cơ hội hiệp ước Hoa Pháp, quân Pháp thay thế quân Tưởng chiếm đóng Bắc Bộ, chúng ráo tiết tiến hành âm mưu đảo chính nhằm lật đổ chính quyền cách mạng non trẻ, lập chính quyền làm tay sai cho Pháp.
Được Pháp giúp sức, chúng vạch ra kế hoạch lợi dụng cuộc diễu binh chào mừng Quốc khánh nước pháp 14/7/1946 để gây rối loạn, lật đổ chính quyền. Dự định khi đoàn diễu binh đi qua Bắc Bộ phủ chúng sẽ ném lựu đạn để gây đổ máu. Lấy cớ này, Pháp đổ lỗi cho ta và ngay lập tức đưa quân đánh chiếm Bắc Bộ phủ, bắt các thành viên Chính phủ cách mạng và tuyên bố thành lập chính quyền của Quốc dân đảng làm tay sai cho Pháp.
Trinh sát chính trị, Sở Công an Bắc Bộ đã nắm được toàn bộ âm mưu phản cách mạng của Quốc dân Đảng, tuy nhiên ta chưa có bằng chứng cụ thể để trình Chính phủ cho trấn áp. Đêm ngày 11/7 tin của cơ sở cho biết, tại số 132 Đuy-Vi-Nhô (nay là phố Bùi Thị Xuân) bọn Quốc dân đảng đã in xong truyền đơn, lời hiệu triệu để chuyển đi nơi khác và đến sáng ngày 12/7, bọn Quốc dân đảng ở Hà nội sẽ rút vào bí mật để chuẩn bị đảo chính.
Đêm đó Nha Công an và Sở Công an Bắc Bộ đã họp và quyết định “Vận mệnh của quốc gia dân tộc là trên hết, phải đột kích vào trụ sở 132 Đuy-Vi-Nhô, thu chứng cứ trình Chính phủ để xin được mở cuộc trấn áp Quốc dân đảng, nếu không sẽ không còn thời cơ”.
Bằng quyết định táo bạo đó, mờ sáng ngày 12/7 một tiểu đội Công an xung phong và trinh sát chính trị đã đột kích vào 132 Đuy-Vi-Nhô, bắt 20 tên Quốc dân đảng cùng truyền đơn, tài liệu đã được đóng sẵn. Trước những chứng cứ rõ ràng trên, Quyền Chủ tịch nước Huỳnh Thúc Kháng đã ra lệnh cho phép lực lượng An ninh mở đợt tấn công trấn áp 41 trụ sở công khai và bí mật của Quốc dân đảng ở Hà Nội. Sau đó mở rộng trấn áp ra các tỉnh, thành phố, bắt hơn 300 tên, trong đó có Phan Kích Nam là Bí thư Đệ nhất khu và còn có chân trong Quốc hội tại số 07 Phan Như Hầu (nay là phố Nguyễn Gia Thiều).
Sau trấn áp, ta mở cuộc triển lãm về tội ác của chúng tại số 07 Ôn Như Hầu để đồng bào ta ở Hà Nội chứng kiến, vạch trần bộ mặt quốc gia giả hiệu của Quốc dân đảng. Vì thế đồng bào ta càng tích cực giúp đỡ, tạo áp lực chính trị mạnh mẽ, làm cho quân Pháp không dám can thiệp.
Cuộc tấn công, trấn áp, đập tan âm mưu đảo chính phản cách mạng của Quốc dân đảng câu kết với quân đội Pháp tiến hành, xứng đáng là mốc son lịch sử vẻ vang, là đỉnh cao sau 01 năm chiến đấu liên tục bảo vệ chính quyền cách mạng non trẻ, góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân đưa chính quyền thoát khỏi thế “ngàn cân treo sợi tóc”.
Chiến công ngày 12/7/1946 khẳng định phẩm chất tận trung với Đảng, tinh thần mưu trí, sáng tạo và quyết thắng của lực lượng An ninh nhân dân; tinh thần hiệp đồng tác chiến giữa các lực lượng và sự hỗ trợ đắc lực của quần chúng nhân dân trong đấu tranh chống phản cách mạng.
Với ý nghĩa đó, ngày 12/7/1946 đã trở thành mốc son lịch sử vẻ vang – ngày truyền thống của lực lượng An ninh nhân dân.
Ảnh 1. Cán bộ, chiến sĩ Đội trinh sát chính trị- Sở Công an Bắc Bộ.
Ảnh 2. Đoàn xe thô sơ của lực lượng An ninh T4 vận chuyển vũ khí, lương thực phục vụ Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử
