1. Hoàn cảnh ra đời
Cách mạng tháng Tám năm 1945 thaÌ€nh công, nước Việt Nam Dân chá»§ cá»™ng hòa (nay laÌ€ nươÌc CHXHCN Việt Nam) ra Ä‘á»i chưa được bao lâu thiÌ€ thá»±c dân Pháp quay lại xâm lược nước ta một lần nữa. VÆ¡Ìi tinh thần “…. thà hy sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhâÌt Ä‘iÌ£nh không chịu là m nô lệâ€, quân và dân ta đã anh dÅ©ng chiến đấu chôÌng lại quân xâm lược. Trong những năm đầu cá»§a cuá»™c kháng chiến quyết liệt chôÌng thực dân PhaÌp, nhiá»u đồng baÌ€o, chiến sỹ đã ngã xuống, hy sinh một phần xương maÌu trên các chiến trưá»ng. VÆ¡Ìi truyền thôÌng Ä‘aÌ£o lyÌ â€œuôÌng nươÌc nhÆ¡Ì nguồnâ€, “Äền Æ¡n Ä‘aÌp nghĩaâ€, Äảng, ChÃnh phá»§, Bác Hồ vaÌ€ nhân dân ta đã dà nh tất cả tình thương yêu cho các chiến sÄ© và đồng bà o đã vì độc láºp, tá»± do cá»§a Tổ quốc mà bị thương hoặc hy sinh.
Äầu năm 1946, Há»™i giúp binh sÄ© bị nạn ra Ä‘á»i ở Thuáºn Hóa (BiÌ€nh TriÌ£ Thiên), rồi đến Hà Ná»™i và má»™t số địa phương khác… Sau đó Ãt lâu được đổi thà nh Há»™i giúp binh sÄ© bị thương. Ở Trung ương có Tổng Há»™i và Chá»§ tịch Hồ Chà Minh được bầu là Chá»§ tịch danh dá»± cá»§a Tổng Há»™i.
Ngà y 28-5-1946, Há»™i giúp binh sÄ© bị nạn tổ chức má»™t cuá»™c nói chuyện quan trá»ng tại Nhà hát Lá»›n Hà Ná»™i để kêu gá»i má»i ngưá»i gia nháºp Há»™i và hăng hái giúp đỡ các chiến sỹ bị thương, Chá»§ tịch Hồ Chà Minh đã đến dá»±.
Ngà y 17-11-1946, cÅ©ng tại Nhà hát Lá»›n Hà Ná»™i, Há»™i Liên Hiệp Quốc dân Việt Nam đã tổ chức lá»… xung phong “Mùa đông binh sỹâ€, mở đầu cuá»™c váºn động “Mùa đông binh sỹ†trong cả nước để giúp chiến sỹ trong mùa đông giá rét. Chá»§ tịch Hồ Chà Minh đã đến dá»± buổi lá»… và Ngưá»i đã cởi chiếc áo Ä‘ang mặc để tặng binh sỹ.
Khi cuá»™c kháng chiến toà n quốc bùng nổ, ngà y 19-12-1946, theo Lá»i kêu gá»i toà n quốc kháng chiến cá»§a Chá»§ tịch Hồ Chà Minh, nhân dân cả nước đã nhất tỠđứng dáºy kháng chiến vá»›i tinh thần “Quyết tá» cho Tổ quốc quyết sinhâ€. Số ngưá»i bị thương vaÌ€ hy sinh trong chiêÌn đâÌu tăng lên, Ä‘á»i sống cá»§a chiến sỹ, nhất là những chiến sỹ bị thương gặp nhiá»u khó khăn, thiếu thốn.
TrươÌc tình hình trên, Äảng và Nhà nước ta đã đưa ra nhiều quyết định vÆ¡Ìi những chÃnh sách quan trá»ng vá» công tác thương binh, liệt sỹ, góp phần ổn định Ä‘á»i sống váºt chất và tinh thần cho thương binh, gia đình liệt sỹ.
Ngà y 16-2-1947, Chá»§ tịch Hồ Chà Minh đã chÃnh thức ký Sắc lệnh số 20/SL, quy định chế độ hưu bổng, thương táºt và tiá»n tuất tá» sĩ. Äây là văn bản pháp quy đầu tiên khẳng định vị trà quan trá»ng cá»§a công tác thương binh, liệt sỹ đối vá»›i cuá»™c kháng chiến và sá»± quan tâm cá»§a Äảng, Nhà nước, ChÃnh phá»§ đến thương binh, bệnh binh và gia đình liệt sỹ.
Tháng 6-1947, đại biểu cá»§a Tổng bá»™ Việt Minh, Trung ương Há»™i phụ nữ Cứu quốc, Trung ương Äoà n thanh niên Cứu quốc, Cục ChÃnh trị quân đội quốc gia Việt Nam, Nha Thông tin Tuyên truyá»n và má»™t số địa phương đã há»p tại Äại Từ (Bắc Thái) để bà n vá» công tác thương binh, liệt sỹ và thá»±c hiện Chỉ thị cá»§a Hồ Chá»§ Tịch chá»n má»™t ngà y nà o đó là m ngà y Thương binh Liệt sỹ. Tại cuá»™c há»p nà y các đại biểu đã nhất trà chá»n ngà y 27 tháng 7 là ngà y “Thương binh toaÌ€n quôÌcâ€. Từ đó hà ng năm cứ và o dịp nà y, Chá»§ tịch Hồ Chà Minh Ä‘á»u gá»i thư, quà thăm há»i, động viên, nhắc nhở má»i ngưá»i phải biết Æ¡n và hết lòng giúp đỡ thương binh, gia đình liệt sỹ. Äặc biệt, từ sau Chiến thắng Äiện Biên Phá»§, ChÃnh phá»§ và Chá»§ tịch Hồ Chà Minh cà ng quan tâm hÆ¡n đến công tác thương binh, liệt sỹ.
Từ tháng 7 năm 1955, Äảng vaÌ€ NhaÌ€ nươÌc ta quyêÌt Ä‘iÌ£nh đổi “Ngà y Thương binh toà n quốc†thà nh “Ngà y Thương binh, Liệt sỹ†để ghi nháºn những hy sinh lá»›n lao cá»§a đồng bà o, chiến sÄ© cả nước cho chiến thắng vẻ vang cá»§a toà n dân tá»™c.
Sau ngà y giải phóng miá»n Nam, thống nhất Tổ quốc, theo Chỉ thị 223/CT-TW ngà y 8-7-1975 cá»§a Ban Bà thư Trung ương Äảng, từ năm 1975, ngà y 27 tháng 7 hằng năm chÃnh thức trở thà nh “Ngà y Thương binh, Liệt sỹ†cá»§a cả nước.
Má»—i năm cứ đến “Ngà y Thương binh, Liệt sỹ†nhâÌt laÌ€ vaÌ€o diÌ£p kỷ niệm năm troÌ€n, toaÌ€n Äảng, toaÌ€n dân vaÌ€ toaÌ€n quân ta lại tổ chưÌc nhiá»u hoaÌ£t động thiết thá»±c, đầy tình nghÄ©a chăm sóc thương binh, gia đình liệt sỹ, ngưá»i có công vá»›i cách mạng.
2. YÌ nghĩa
NgaÌ€y Thương binh Liệt sỹ coÌ yÌ nghĩa liÌ£ch sử, chiÌnh triÌ£, xã hội sâu săÌc, đó là :
– Truyá»n thống “hiếu nghÄ©a bác áiâ€, lòng quý trá»ng và biết Æ¡n cá»§a Äảng, Nhà nước và nhân dân ta đối vá»›i những ngưá»i đã hi sinh, côÌng hiêÌn vì độc láºp, tá»± do và thống nhất cá»§a Tổ quốc, vì hạnh phúc cá»§a nhân dân; qua đó phát huy tinh thần yêu nước, cá»§ng cố và bồi đắp niá»m tin và o sá»± nghiệp cách mạng mà Äảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lá»±a chá»n.
– Tôn vinh caÌc anh huÌ€ng, liệt sỹ, thương binh vaÌ€ người coÌ công; khẳng Ä‘iÌ£nh sự côÌng hiêÌn, hy sinh của hoÌ£ cho độc lập, tự do của dân tộc, cho haÌ£nh phuÌc của nhân dân laÌ€ vô giaÌ. Việc chăm soÌc thương binh, bệnh binh, gia Ä‘iÌ€nh liệt sỹ vaÌ€ người coÌ công laÌ€ vinh dá»±, là trách nhiệm của caÌc câÌp, caÌc ngaÌ€nh, tổ chưÌc chÃnh trị – xã hội vaÌ€ của moÌ£i người, của thÃªÌ hệ hôm nay vaÌ€ mai sau.
– Äảng, NhaÌ€ nươÌc vaÌ€ nhân dân ta trân troÌ£ng Ä‘aÌnh giaÌ cao những côÌng hiêÌn, hy sinh to lÆ¡Ìn của đồng baÌ€o, chiêÌn sỹ đôÌi vÆ¡Ìi Tổ quôÌc; đồng thời cũng luôn chuÌ troÌ£ng giaÌo duÌ£c yÌ thưÌc traÌch nhiệm, nghĩa vuÌ£ công dân vaÌ€ loÌ€ng biêÌt Æ¡n sâu săÌc của caÌc tầng lÆ¡Ìp nhân dân, của caÌc thÃªÌ hệ caÌch maÌ£ng đôÌi vÆ¡Ìi thương binh, liệt sỹ vaÌ€ người coÌ công vÆ¡Ìi caÌch maÌ£ng.