Kiểm soát dịch hiệu quả, thúc đẩy phục hồi kinh tế

Sáng 12-11, tiếp tục chương trình chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp thứ 2, Quốc hội (QH) khóa XV, sau khi kết thúc phần chất vấn đối với các bộ trưởng, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã báo cáo, giải trình làm rõ các vấn đề liên quan và trực tiếp trả lời chất vấn của đại biểu (ĐB) QH.

Củng cố niềm tin

Trình bày báo cáo giải trình và trả lời chất vấn trước QH, thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết qua thảo luận của QH và thực tiễn cho thấy càng trong khó khăn, thử thách, tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng, tài sản vô giá của đất nước càng được khẳng định, phát huy mạnh mẽ, nhất là nghĩa đồng bào, tình đồng chí, sự yêu thương, đùm bọc và sức mạnh của ý chí, tinh thần vượt khó vươn lên của nhân dân ta được thể hiện đậm đà, sâu sắc trong những ngày tháng gian khó phòng chống đại dịch theo lời kêu gọi của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.

Chính phủ, Thủ tướng xin chia sẻ, cảm thông sâu sắc với đồng bào, đồng chí về những mất mát, tổn thất về tinh thần, vật chất, nhất là với những gia đình mất người thân do dịch Covid-19. Chính phủ đề nghị các cơ quan chức năng đề xuất, khen thưởng bậc cao đối với các tổ chức, cá nhân có thành tích xuất sắc trong phòng chống dịch vừa qua – Thủ tướng nói.

Thủ tướng cho biết đầu kỳ họp, Chính phủ đã báo cáo QH về tình hình kinh tế – xã hội 9 tháng, dự báo cả năm 2021. Trong tháng 10 và những ngày đầu tháng 11, các cấp, các ngành, các địa phương tiếp tục thực hiện quyết liệt công tác phòng chống dịch, đặc biệt là đổi mới về tư duy, phương pháp và cách thức tổ chức phòng chống dịch theo phương châm thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19, đồng thời tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, thực hiện lộ trình từng bước mở cửa nền kinh tế; nhờ đó tình hình kinh tế – xã hội tháng 10 chuyển biến tích cực và có nhiều điểm khởi sắc hơn so với tháng trước.

Kinh tế vĩ mô tiếp tục duy trì ổn định, các cân đối lớn được bảo đảm, lạm phát được kiểm soát ở mức thấp. Công tác bảo đảm an sinh xã hội và chăm lo đời sống người dân tiếp tục được các cấp, các ngành, các địa phương chú trọng. Tích cực triển khai các chính sách hỗ trợ NLĐ và người sử dụng lao động. Các lĩnh vực văn hóa, xã hội, môi trường, cải cách hành chính, phòng chống tham nhũng, tiêu cực tiếp tục được quan tâm chỉ đạo và có những chuyển biến tích cực, góp phần củng cố niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của nhà nước.

“Tuy nhiên, như nhiều vị ĐBQH đã nêu, chúng ta còn rất nhiều khó khăn, thách thức cả trước mắt và lâu dài” – Thủ tướng cho hay.

Thủ tướng Phạm Minh Chính trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội ngày 12-11 Ảnh: Nguyễn Nam

Xây dựng chiến lược tổng thể

Trả lời chất vấn của ĐB Nguyễn Thị Yến (tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu) về những giải pháp chống dịch Covid-19 thời gian tới, Thủ tướng cho biết sẽ khẩn trương hoàn thiện, trình cấp có thẩm quyền chiến lược tổng thể phòng chống dịch Covid-19 với một số định hướng lớn về hoàn thiện thể chế, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đầu tư công nghệ, quản lý để khắc phục các khó khăn.

Với câu hỏi của ĐB Ma Thị Thúy (tỉnh Tuyên Quang) về chương trình hành động ứng phó với dịch Covid-19 trong thời gian tới, Thủ tướng nhấn mạnh dịch Covid-19 không những ảnh hưởng tới nước ta mà toàn thế giới. Sau gần 2 năm phòng chống dịch, chúng ta đã có nhiều kinh nghiệm hơn, hiểu rõ hơn về dịch bệnh để dần dần thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch bệnh. Dù chưa tổng kết đầy đủ, toàn diện nhưng đã rút ra được một số kinh nghiệm, đưa ra được các trụ cột phòng chống dịch về cách ly, xét nghiệm, điều trị.

Cụ thể, thứ nhất, cách ly nhanh nhất, hẹp nhất, chặt nhất, thực hiện các biện pháp y tế, an sinh xã hội kịp thời, hiệu quả để giải tỏa nhanh nhất có thể. Thứ hai, xét nghiệm thần tốc, khoa học, an toàn, hiệu quả, tiết kiệm, nhanh hơn tốc độ lây lan của dịch. Thứ ba, điều trị tích cực từ sớm, từ xa, ngay từ cơ sở để người bệnh không chuyển nặng, giảm tử vong.

Trên cơ sở 3 trụ cột này, Chính phủ hình thành công thức chống dịch, đầu tiên là 5K, rồi 5K + vắc-xin, sau đó cộng thêm thuốc điều trị, công nghệ và đề cao ý thức người dân. Theo Thủ tướng, “chúng ta đã tạm hình thành lý thuyết chống dịch, bài bản” và trên cơ sở đó mạnh dạn, tự tin mở cửa.

Thủ tướng cũng cho biết dịch bệnh làm bộc lộ yếu kém về hệ thống y tế dự phòng và cơ sở, cần củng cố bằng các biện pháp khác nhau. Do đó, phải tập trung cho đào tạo nguồn nhân lực, có chính sách thu hút nguồn nhân lực này tới cơ sở.

ĐB Nguyễn Văn Thân (tỉnh Thái Bình) đề nghị Thủ tướng cho biết sắp tới có gì căn cơ và chiến lược hơn trong vấn đề vắc-xin? Thông điệp của Thủ tướng về phát triển kinh tế trong những tháng cuối năm?

Về chiến lược vắc-xin, Thủ tướng cho biết chúng ta vừa đàm phán mua từ quốc tế vừa nghiên cứu sản xuất trong nước. Về những tháng cuối năm, Thủ tướng nhắc đến một số vấn đề. Hiện Chính phủ tích cực xây dựng đề án theo một số định hướng. Đầu tiên là nâng cao năng lực y tế. Quý III tăng trưởng GDP âm vì thực hiện các biện pháp hành chính chống dịch. Trong chương trình phục hồi phải nâng cao năng lực y tế, trong đó có y tế dự phòng và y tế cơ sở.

Thủ tướng khẳng định việc xây dựng quỹ cho phòng chống dịch, quỹ an sinh xã hội sẽ được nghiên cứu thành lập. Thủ tướng cũng nhấn mạnh việc tập trung đầu tư vào con người, vì đây là nguồn lực lớn nhất, là vốn quý nhất bởi con người là trung tâm, chủ thể, động lực, mục tiêu của sự phát triển. Chính phủ cũng chú ý phục hồi hoạt động các khu công nghiệp, cộng đồng DN; tập trung hỗ trợ DN nhỏ và vừa, hộ cá thể. Đầu tư vào hạ tầng, đầu tư hoàn thiện cơ chế chính sách, thủ tục hành chính, tạo điều kiện cho người dân và DN.

Gỡ nút thắt hạ tầng

ĐBQH Nguyễn Thị Quyên Thanh (Vĩnh Long) đề nghị Thủ tướng cho biết những quyết sách về chính sách phát triển cơ chế điều phối vùng và liên vùng để giúp đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) phát huy thế mạnh của vùng và để kinh tế của vùng thật sự là cơ sở, là nền tảng và người dân sẽ an cư, lạc nghiệp trên chính mảnh đất quê hương mình.

Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng quyết sách căn cơ tức là tạo công ăn việc làm, sinh kế cho vùng ĐBSCL là việc quyết định. Muốn tạo được sinh kế, công ăn việc làm thì nút thắt hiện nay chính là hạ tầng, gồm hạ tầng về giao thông, hạ tầng chống biến đổi khí hậu. Theo thống kê mới nhất, ĐBSCL không những nước biển dâng cao thì bị ngập mà cả sụt lún. Chúng ta phải khắc phục được vấn đề này mới ổn định để phát triển được. Cùng với đó là hạ tầng về y tế và giáo dục.

Chính phủ đã có Nghị quyết 120 về phát triển bền vững ĐBSCL thích ứng với biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, Nghị quyết 120 muốn đi vào cuộc sống phải có cơ chế, chính sách. Chính phủ đang suy nghĩ cơ chế, chính sách để xin các cấp có thẩm quyền, trong đó có QH, có cơ chế chính sách để phát triển căn cơ cho vùng ĐBSCL, giải quyết ba hạ tầng này. Từ ba hạ tầng này mới có các DN trong và ngoài nước về đầu tư, khi đó mới tạo ra công ăn việc làm, tạo ra sinh kế cho người dân.

Hôm nay, 13-11, QH thông qua các nghị quyết và họp phiên bế mạc kỳ họp.