Äến tháng 10/2021, số ngưá»i rút bảo hiểm xã há»™i (BHXH) má»™t lần gấp 1,5 lần so vá»›i sáu tháng đầu năm và tăng gần 5,5% so vá»›i cùng kỳ năm 2020.
Thông tin trên được Bảo hiểm xã há»™i Việt Nam cho biết sáng 21/11. CÆ¡ quan nà y đánh giá đây là thá»±c tế đáng lo ngại, ảnh hưởng trá»±c tiếp đến quyá»n lợi cá»§a ngưá»i lao động, kinh tế – xã há»™i cÅ©ng như chÃnh sách an sinh.
Thống kê từ năm 2016 đến 2020 có trên 3,7 triệu ngưá»i chá»n hưởng chÃnh sách BHXH má»™t lần; má»—i năm trung bình gần 750.000 ngưá»i rá»i khá»i hệ thống, chiếm trên 5% tổng số ngưá»i tham gia. Cứ hai ngưá»i má»›i tham gia và o hệ thống BHXH thì má»™t ngưá»i rá»i Ä‘i và xu thế nà y chưa có dấu hiệu dừng lại.
97% ngưá»i chá»n rút má»™t lần là lao động sau má»™t năm nghỉ việc không đóng BHXH. Ngưá»i rút chá»§ yếu thuá»™c nhóm lao động trẻ ngoà i khu vá»±c nhà nước, từ 26 đến 29 tuổi. Tá»· lệ nà y ở nữ giá»›i là 55,6%, nam giá»›i là 44,4%.

Ngưá»i lao động là m thá»§ tục tại Bảo hiểm xã há»™i TP HCM, tháng 3/2021. Ảnh: Lê Tuyết
Trong dá»± thảo tá» trình vá» Luáºt Bảo hiểm xã há»™i (sá»a đổi) lấy ý kiến lần đầu hồi tháng 4, Bá»™ Lao động Thương binh và Xã há»™i đỠxuất siết Ä‘iá»u kiện hưởng bảo hiểm xã há»™i má»™t lần. Việc sá»a đổi theo hướng giải quyết vá»›i lao động hết tuổi là m việc nhưng không đủ Ä‘iá»u kiện hưởng lương hưu, không có nhu cầu đóng tiếp, trừ ngưá»i ra nước ngoà i định cư hợp pháp, mắc bệnh hiểm nghèo. Ngưá»i chưa hết tuổi lao động muốn nháºn má»™t lần thì mức hưởng thấp hÆ¡n hiện nay.
Nếu rút bảo hiểm xã há»™i má»™t lần, lao động mất Ä‘i khoảng 1,14 tháng lương đối vá»›i má»—i năm đóng bảo hiểm trước 2014 và 0,64 tháng lương vá»›i má»—i năm đóng sau 2014, theo tÃnh toán cá»§a Bảo hiểm xã há»™i Việt Nam.
HÆ¡n 3,7 triệu lao động chá»n hưởng bảo hiểm xã há»™i má»™t lần trong 5 năm. Video: Tạ Lư
Hưởng BHXH má»™t lần có thể đáp ứng được tà i chÃnh trước mắt, song sẽ lấy Ä‘i các tầng an sinh vá» chế độ hưu trÃ, bảo hiểm y tế, tá» tuất. Vá» lâu dà i, tá»· lệ lá»›n ngưá»i già không có lương hưu sẽ tạo áp lá»±c lá»›n cho xã há»™i khi phải bố trà nguồn lá»±c để bảo đảm an sinh. Thống kê hiện nay trên 60% ngưá»i cao tuổi Việt Nam không có lương hưu.
Năm 2015, khi sá»a đổi Luáºt Bảo hiểm xã há»™i (có hiệu lá»±c từ 1/1/2016), đỠxuất hạn chế nháºn bảo hiểm xã há»™i má»™t lần từng được quy định tại Äiá»u 60, nhưng chưa thá»±c hiện được vì công nhân phản ứng. ChÃnh phá»§ sau đó phải kiến nghị Quốc há»™i sá»a đổi quy định theo hướng để ngưá»i lao động tá»± chá»n hưởng má»™t lần, hoặc bảo lưu để đóng tiếp nếu có Ä‘iá»u kiện. Theo chuyên gia, nếu khởi động lại chÃnh sách nà y, cần có lá»™ trình phù hợp để tránh “vết xe đổ”.
Luáºt hiện hà nh quy định tổng mức đóng và o quỹ hưu trÃ, tá» tuất là 22% mức tiá»n lương tháng là m căn cứ đóng BHXH. Ngưá»i lao động đóng 8% và ngưá»i sá» dụng lao động đóng 14%.
Ngưá»i lao động có yêu cầu sẽ được hưởng BHXH má»™t lần nếu thuá»™c các trưá»ng hợp sau: Äá»§ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 15 năm đóng BHXH và không tiếp tục tham gia BHXH tá»± nguyện; ra nước ngoà i định cư; ngưá»i mắc các bệnh nguy hiểm tÃnh mạng như ung thư, bại liệt, xÆ¡ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiá»…m HIV đã chuyển sang giai Ä‘oạn AIDS…
Hồng Chiêu
Nguồn: Vnexpress
Link bà i viết gốc