[ad_1]
Ngà y 27/10, trả lá»i PV báo Dân Việt, TS Giang Thanh Long, Nguyên Viện trưởng Viện ChÃnh sách công Việt Nam cho biết, khi mức sinh thấp, nhiá»u nước như Nháºt, Hà n Quốc cÅ©ng đã áp dụng sinh sách thưởng tiá»n để “khuyến sinh” nhưng không hiệu quả.
Mức sinh thấp vì chi phà nuôi con quá lớn
“Nháºt hay Hà n Quốc không chỉ há»— trợ 3-4 triệu đồng theo mức lương tối thiểu vùng như mình mà há»— trợ các khoản tiá»n lá»›n hà ng nghìn đô la (tương đương và i chục triệu đồng – PV) cho má»—i đứa trẻ được sinh ra. Bên cạnh đó còn há»— trợ khi trẻ em Ä‘i nhà trẻ, Ä‘i há»c, Ä‘i khám bệnh, có chÃnh sách ngưá»i chồng cùng được nghỉ thai sản khi vợ sinh để há»— trợ vợ chăm con, đảm bảo việc là m cho phụ nữ sau khi sinh con…
Tuy nhiên, các chÃnh sách nà y đã thá»±c hiện cả 10 năm vẫn chưa Ä‘em lại hiệu quả. Mức sinh ở Nháºt, Hà n Quốc vẫn rất thấp. Năm 2020 vừa qua, mức sinh ở Hà n Quốc xuống thấp ká»· lục vá»›i tá»· suất sinh là 0,94 trẻ em/1 phụ nữ. NghÄ©a là số trẻ em sinh ra còn thấp hÆ¡n số phụ nữ ở trong độ tuổi sinh đẻ”, TS Long cho biết.

Chi phà y tế quá lá»›n khiến nhiá»u ngưá»i không muốn sinh con. Ảnh mổ đẻ tại Bệnh viện Ä‘a khoa Quế Võ, Bắc Ninh: BVCC
TS Long phân tÃch, việc quyết định sinh bao nhiêu đứa con là quyá»n con ngưá»i, rất khó can thiệp. Chỉ có các giải pháp khiến các cá nhân thấy thoải mái, thấy muốn sinh con và nuôi dưỡng trẻ thì há» sẽ chá»§ động đẻ.
Theo TS Long, có 2 nguyên nhân khiến tỷ lệ sinh ở các TP lớn, các vùng kinh tế phát triển ngà y cà ng thấp.
“Thứ nhất, thá»i nay, má»™t đứa trẻ sinh ra vô cùng tốn kém, cà ng những ngưá»i ở TP lá»›n, ở nÆ¡i kinh tế phát triển thì chi phà cho má»™t đứa trẻ ăn uống, vui chÆ¡i, há»c hà nh cà ng tốn kém. Nhiá»u gia đình, chi phà cho con tiêu tốn đến 60-70% thu nháºp cá»§a hai vợ chồng.
Gánh nặng kinh tế cho việc nuôi con rất lá»›n, hà ng trăm, tháºm chà hà ng tá»· đồng nếu con cho con Ä‘i du há»c, còn phải mua nhà cho con. Việc há»— trợ 3-4 triệu đồng như đỠxuất trong Dá»± thảo Luáºt Dân số như “muối bá» biển”, chẳng thể nà o “bổ khuyết” cho chi phà mà má»™t gia đình phải bá» ra khi sinh con”, ông Long nói.
Phụ nữ nặng gánh chăm sóc con và là m việc nhà thì mức sinh thấp
Nguyên nhân thứ 2 theo TS Long, hiện nay, quyá»n sinh con đã thuá»™c vá» phụ nữ. Äây là má»™t tiến bá»™ xã há»™i khi quyá»n cá»§a phụ nữ được nâng cao. Há» có quyá»n ăn há»c, Ä‘i là m và có vị thế trong gia đình. Äồng thá»i, há» cÅ©ng hiểu hÆ¡n ai hết ná»—i vất vả khi sinh đẻ, nuôi dạy má»™t đứa con.
“Nguyên nhân cá»§a việc nhiá»u ngưá»i “lưá»i đẻ” là do dân trà phát triển, trình độ cao khiến giá trị sống cá»§a con ngưá»i thay đổi, không còn đặt nặng giá trị con cái lên hà ng đầu.
Há» không thÃch dà nh quá nhiá»u thá»i gian, công sức, tiá»n bạc để sinh con, nuôi con nên không sinh con hoặc chỉ sinh 1 con. Má»™t số ngưá»i ở thà nh phố có cuá»™c sống mưu sinh vất vả, há» thấy chi phà nuôi con, cho con ăn há»c “bằng bạn bằng bè” quá lá»›n nên chỉ sinh 1 con để nuôi dạy cho tốt.
Háºu quả cá»§a việc mức sinh xuống thấp là già hóa dân số nhanh, thiếu lao động, ngưá»i là m Ãt, ngưá»i phải chăm sóc nhiá»u nên gánh nặng an sinh xã há»™i lá»›n”
GS Nguyá»…n Äình Cá» – chuyên gia dân số, nguyên nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Dân số, Gia đình và Trẻ em)
Cho dù cuá»™c sống đã tương đối bình đẳng nhưng ở Việt Nam hiện nay, phụ nữ Ä‘i là m mệt má»i, vá» nhà nuôi dạy, là m việc nhà vẫn Ä‘a phần đè lên vai phụ nữ khiến nhiá»u chị em thấy… sợ đẻ.
Khi sinh con, phụ nữ phải “tụt lại” 5-7 năm so vá»›i ngưá»i khác. Do đó, nhiá»u ngưá»i đã quyết định không sinh con hoặc sinh 1 con để nuôi dạy tốt và có thá»i gian để thăng tiến trong công việc, hưởng thụ cuá»™c sống.
“Ngà y xưa, sinh mấy con là do đà n ông quyết. Còn ngà y nay nếu phụ nữ không muốn sinh thì đà n ông khó lòng ép được, trừ má»™t số trưá»ng hợp bị bạo lá»±c. Do đó, khi phụ nữ còn cảm thấy khó khăn khi sinh đẻ, nuôi dạy con thì sẽ khó mà yêu cầu hỠđẻ thêm, chỉ khuyến khÃch bằng 3-4 triệu đồng lại cà ng khó”, TS Long nháºn định.
Ngoà i ra, TS Long cÅ©ng phân tÃch thêm, ngà y xưa má»i ngưá»i Ä‘á»u sống má»™t cuá»™c sống “cà o bằng”, ai cÅ©ng như ai nên các cá nhân không có yêu cầu cao khi sinh con, luôn có tư tưởng “trá»i sinh voi trá»i sinh cá»”.Â
Còn ngà y nay, khi cuá»™c sống ngà y cà ng phát triển, các kỳ vá»ng cá»§a má»i ngưá»i đối vá»›i đứa con cÅ©ng cà ng ngà y cà ng cao lên, nuôi con cà ng tốn kém hÆ¡n.
Ngưá»i già u trước khi sinh Ä‘i khám sức khá»e, đầu tư hà ng trăm triệu đồng để chăm sóc thai kỳ và sinh nở, khi con sinh ra lại phải dùng sữa, đồ dùng tốt nhất, Ä‘i há»c ở trưá»ng quốc tế, há»c thêm nhiá»u lá»›p đà n ca nhạc há»a, khi con má»›i lá»›p 8, lá»›p 9 đã cho Ä‘i du há»c…
Ngưá»i có Ä‘iá»u kiện vừa vừa cÅ©ng cố gắng cho con “bằng chị bằng em”. Ngưá»i có mức sống trung bình để bám trụ thà nh phố thì cà ng quá khó khăn để nuôi dạy con.
“Vá» tâm lý, nhiá»u ngưá»i thÃch có nhiá»u con cho cho vui và để nhá» cáºy sau nà y khi vá» già . Nhưng áp lá»±c vá» kinh tế, cuá»™c sống khiến há» không thể không đẻ Ãt, đặc biệt là các khu vá»±c kinh tế phát triển, chi phà sinh hoạt lá»›n. Há» thà đẻ 1 con để nuôi dạy cho tốt còn hÆ¡n là 2-3 con mà sống là ng nhà ng”, TS Long nháºn định.
Theo TS Long, mức sinh ngà y cà ng thấp là xu hướng cá»§a má»™t xã há»™i phát triển. Xu hướng nà y đã trở thà nh vấn đỠđau đầu cá»§a nhiá»u ngưá»i phát triển cả châu à lẫn châu Âu. Nhiá»u nước đã đưa ra nhiá»u giải pháp mà chưa thể khiến ngưá»i dân sinh đẻ nhiá»u hÆ¡n.
“Giải pháp bá»n vững đương nhiên phải là tạo Ä‘iá»u kiện vá» an sinh xã há»™i tốt, để ngưá»i dân thấy nuôi dạy má»™t đứa trẻ không còn là gánh nặng kinh tế, cuá»™c sống thoải mái, tâm lý an ổn thì há» sẽ đẻ thêm.Â
Ngoà i ra, cần chú trá»ng giáo dục bình đẳng giá»›i trong gia đình để thấy rằng việc cho con uống sữa, thay tã, dạy con, Ä‘i chợ, nấu cÆ¡m, rá»a bát là việc chung cá»§a hai giá»›i. Chỉ khi nà o phụ nữ thấy nhà n nhã khi sinh con, công việc không bị ảnh hưởng má»›i mong khuyến sinh có hiệu quả”, TS Long khẳng định.
Theo Khoản 2, Äiá»u 9 Dá»± thảo Luáºt Dân số (Ä‘ang được Bá»™ Y tế lấy ý kiến góp ý), các biện pháp khuyến khÃch sinh đủ hai con tại các tỉnh có mức sinh thấp bao gồm:
– Nhà nước há»— trợ má»™t lần bằng tiá»n Ãt nhất tương đương má»™t lần mức lương tối thiểu vùng khi phụ nữ sinh con thứ nhất, Ãt nhất tương đương hai lần mức lương tối thiểu vùng khi phụ nữ sinh con thứ hai. (theo mức lương tối thiểu vùng hiện nay từ hÆ¡n 3 triệu đến 4,4 triệu đồng- PV).
– Cặp vợ chồng cam kết sinh đủ hai con được Nhà nước há»— trợ cho con cá»§a há» há»c tại cÆ¡ sở giáo dục mầm non, giáo dục tiểu há»c công láºp, miá»…n há»c phà khi theo há»c trung há»c cÆ¡ sở công láºp.
– Các cặp vợ chồng sinh đủ hai con có cam kết không sinh thêm con được hưởng chÃnh sách há»— trợ vá» nhà ở xã há»™i theo quy định cá»§a pháp luáºt vá» nhà ở.
– Nhà nước khuyến khÃch các cÆ¡ quan, tổ chức, doanh nghiệp tham gia cung cấp dịch vụ tư vấn, há»— trợ hôn nhân và gia đình.
– Xây dá»±ng môi trưá»ng, cá»™ng đồng phù hợp tạo Ä‘iá»u kiện cho các cặp vợ chồng sinh đủ hai con, chăm sóc và nuôi dạy con tốt, chia sẻ trách nhiệm giữa các thà nh viên trong gia đình; khuyến khÃch trách nhiệm xã há»™i cá»§a ngưá»i sá» dụng lao động đối vá»›i ngưá»i lao động nuôi con nhá».
Còn theo Quyết định 2019 cá»§a Bá»™ Y tế thì có 21 tỉnh, thà nh phố được phân và o vùng mức sinh thấp, bao gồm: TP.HCM, Äồng Tháp, Háºu Giang, Bà Rịa – VÅ©ng Tà u, Bình Dương, Khánh Hòa, Long An, Bạc Liêu, Tây Ninh, Sóc Trăng, Cà Mau, Äồng Nai, Bình Thuáºn, Tiá»n Giang, Cần ThÆ¡, VÄ©nh Long, An Giang, Bến Tre, Äà Nẵng, Quảng Ngãi và Kiên Giang.
Nguồn: Báo Dân Việt
Xem Bà i viết gốc