Góc tr�i nh� bây gi� vắng em

Có một bông sứ trắng trước nhà mới nở, khe khẽ buông mình theo ng�n gió chướng se se lạnh chi�u nay! Nhớ em, tôi nhớ Mỹ nhi�u lắm. Tôi nhớ những mùa xuân thơ ấu ở một góc tr�i nh� Long An. Những mùa xuân cuối thập niên 60 thế kỷ trước.

Tuổi thơ và chiến tranh

Những buổi chi�u vàng khi tr�i Mỹ Lệ bắt đầu vào xuân, tôi và Mỹ cùng chạy băng băng trên cánh đồng lúa Nàng Thơm vừa mới gặt xong rạ còn bén ngót, đã đưa tuổi thơ chúng tôi lên trên những cánh di�u xa mút mắt trong ng�n gió đồng lồng lộng thổi.

Những mùa xuân ấy bất chợt ngắn lại. Thá»�i thÆ¡ ấu của tôi cÅ©ng ngắn lại. Những thú vui hồn nhiên trên cánh đồng nhạt nắng, những đêm vui chÆ¡i trốn tìm trong ánh trăng má»� tá»� dÆ°á»›i rặng trâm bầu không còn nữa khi tiếng trống, tiếng mõ tre, tiếng đả đảo Mỹ – Diệm vá»� từng đêm, cùng vá»›i những bÆ°á»›c chân âm thầm lặng lẽ của anh Hai Hoàng, anh Bê-Te, anh Bảy Lá»™c, chị MÆ°á»�i Nâu… đã đánh thức giấc ngủ thÆ¡ ngây của chúng tôi ngày nào. Từ đó tôi chợt nhận ra chiến tranh đã vá»� tá»›i quê rồi!

Má»™t quả đạn pháo 105 ly bắn hú há»�a từ quận lỵ Cần Ä�Æ°á»›c, Cần Giuá»™c hay Tân Trụ bất chợt gầm lên khô khốc trong đêm để rồi sáng hôm sau cả xóm khiêng xác bà Hai Dậu, ngÆ°á»�i xấu số nhà ở cạnh dòng sông Rạch Ä�ào đến dinh quận trưởng đấu tranh đòi chính quyá»�n không được bắn pháo bừa bãi trong dân. Ä�ể trả lá»�i, há»� được viên quận trưởng phÆ¡i nắng gần cả buổi trÆ°á»›c dinh. Má»™t viên đạn cạc-bin từ phía má»™t trận càn ghim trúng vào tim ngÆ°á»�i phụ nữ nông dân thật thà chất phác ở đình Long Thanh, xã Long Trạch, huyện Cần Ä�Æ°á»›c. Cả xóm Ä‘Æ°a bà đến nÆ¡i an nghỉ trong tiếng chậc lưỡi xót xa: “Bà ấy dại dá»™t quá, thá»�i buổi này mà tiếc chi con gà con vịt vá»›i tụi lính để phải chết oan ức nhÆ° vầy”…

Dòng đ�i không êm ả đó cuốn trôi chúng tôi qua từng năm tháng của một th�i thơ ấu.

Tình yêu đầu đ�i

Tôi phải lên Sài Gòn h�c tiếp bậc trung h�c, r�i b� vùng quê mà ngư�i xưa vẫn g�i là nơi chôn nhau cắt rốn, nơi đã ghi vào tuổi thơ tôi bao hình ảnh của chiến tranh. Tôi chia tay Mỹ đúng vào ngày có gió bấc se se lạnh và hẹn em khi lúa Nàng Thơm chín vàng trên ruộng.

Tôi đã là sinh viên đại h�c khi Mỹ chưa là cô du kích xã. Từng mùa xuân vẫn đ�u đặn đi qua trong ni�m vui, nỗi nhớ của tôi và Mỹ trong những lần gặp nhau vội vã.

– Nè, tao biết mày Ä‘i vô gặp mấy con nữ du kích ở ấp Cầu Chùa chứ thăm ruá»™ng, thăm nhà cái gì.

Có lần viên trung úy cảnh sát H. (chợ Rạch �ào) nửa chơi nửa thiệt, nói như vậy khi tôi trình cái thẻ sinh viên đại h�c ở Sài Gòn.

Tôi chối bai bải:

– Ä�âu có… đâu anh…

– Tao Ä‘i guốc trong bụng tụi bây từ khuya rồi. NhÆ°ng mà thôi, nhá»› đừng có mê gái mà Ä‘i theo Việt Cá»™ng à nghe.

Tôi chực bước đi, anh ta gằn gi�ng:

– Mà nè, liệu chừng mà vá»� sá»›m nghe. Rủi tụi SÆ° 25 nó càn bất tá»­ thì tao cứu không nổi đâu nghe.

Mùa xuân năm đó, tôi cùng em sánh bước trên b� ruộng. Hương lúa Nàng Thơm vẫn còn quyện với màn sương chưa tan trong nắng sớm cùng gió bấc hiu hiu buổi sáng cho tôi một cảm giác đằm thắm, miên man là lạ. Em nói rằng em ước ao sẽ mãi cùng tôi bên nhau trên b� ruộng lúa vàng rượm trĩu bông, không còn tiếng gầm thét đạn pháo trong đêm, không còn những trận càn, không còn ai bắt em đi làm bia đỡ đạn nữa.

– Tụi nó bắt em phải Ä‘i đầu má»—i trận càn đó anh!

Nghe Mỹ kể mà tôi đau thấu ruột thấu gan nhưng biết làm sao hơn khi tất cả đ�u vượt kh�i tầm tay một sinh viên đại h�c và cô gái quê hi�n lành.

Mùa xuân sau tôi không còn gặp lại em như ước hẹn bao xuân trước. Em đã thoát ly theo cách mạng.

– Nó Ä‘i lúc ná»­a đêm, có miếng giấy này để lại cho cháu đó!

Ba Mỹ nói tiếp khi tôi vẫn còn thẫn th�.

– Mấy bữa trÆ°á»›c nó đào khoai trên bá»� ruá»™ng, mượn cô Út Lan mua vải may vài bá»™ áo quần má»›i. Bác đâu biết nó chuẩn bị thoát ly.

Tác giả năm 1969, lúc còn là sinh viên trư�ng đại h�c ở Sài Gòn

Những con đư�ng lầy lội trước đây được thay bằng bê-tông sạch đẹp từ năm 2019

Hẹn một mùa xuân

Mỹ đã là cô du kích xã, khăn rằn quấn cổ, mũ tai bèo, với bộ quần áo màu xanh rêu, tất cả những thứ ấy cho tôi một cảm giác là lạ khi chúng tôi sánh vai nhau trong làn gió bấc se se lạnh của những ngày tr�i đất mới vào xuân.

– Bá»™ anh không thích em mặc đồ này hả?

Mỹ nói qua tiếng cư�i khúc khích.

– Ừ… mà… không phải.

– Vậy sao nhìn em hoài vậy?

– Thì… nhìn em… đẹp, vậy thôi!

Mỹ tròn xoe đôi mắt nhìn tôi:

– Em mà… đẹp… Làm sao sánh được vá»›i mấy cô sinh viên Sài Gòn…

Tôi nhìn Mỹ rực hồng tuổi tròn trăng trong nắng sớm vào xuân.

Khó khăn lắm tôi mới có được những giây phút này. Mỗi khi đi bên em lòng tôi vừa bâng khuâng vừa nghe thanh thản lạ.

Tôi v� Sài Gòn mà lòng cứ muốn ở lại. Tôi cũng không hiểu mình ra sao nữa. Cả một th�i thơ ấu cùng h�c cùng vui sống bên nhau, xa nhau thấy nhớ, nhớ rồi lại muốn gặp nhau. Mà đâu có dễ dàng gì để gặp nhau. Tôi phải bồi hồi nhìn từng cánh mai vàng rơi rụng trong làn gió chướng cuối xuân, phải nghe nôn nao trong dạ với tiếng sấm đầu mùa ở trên cao, xa xa đâu đó buồn não nuột, phải mong sao bầu tr�i trong xanh qua mau và bồi hồi nhung nhớ với ng�n gió cuối đông… để tôi và Mỹ có một mùa xuân.

Nhưng ước v�ng mùa xuân năm sau của em và tôi không bao gi� có được nữa.

Xuân quê hương

Tôi cũng chẳng bao gi� nhìn thấy em với chiếc áo bà ba như mơ ước đầu xuân trước. Em đã r�i xa tôi vĩnh viễn khi chỉ còn non tháng nữa là đến hẹn đầu xuân năm 1972. Em đã nằm xuống trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, giải phóng mi�n Nam, thống nhất đất nước.

Bước ngoặt cuộc tiến công tháng 4 năm 1975 đã làm nên lịch sử, đất nước hòa bình nhưng những trái tim bao ngư�i vẫn chưa nguôi những nỗi đau, sau bao năm hằn sâu trong tim.

Gi� thì góc tr�i nh� ấp Cầu Chùa đã vắng Mỹ, chỉ còn lại mình tôi với bao ngư�i thân thương, đang tận hưởng những mùa xuân hạnh phúc, đã đi qua và sẽ đến mỗi khi ng�n gió chướng bắt đầu lay động đôi b� lá con sông nh� Rạch �ào, báo hiệu một mùa xuân mới trên quê hương tôi.

Ngày ấy Mỹ của tôi nằm xuống cho tôi gi� đây đứng trên bục giảng, cho đàn em thơ nghe tôi kể lại chuyện ngày xưa, chuyện của quê hương.

Mỹ của tôi đã đi vào lịch sử đấu tranh hào hùng của dân tộc, cho tôi được ngồi đây và vẫn mong đợi từng ngày, vẫn ch� từng chuyến tàu th�i gian mang trả lại một mùa xuân năm nào: Mùa xuân đó có em. 

�ƠN VỊ TÀI TRỢ, �ỒNG HÀNH