Chuyên gia, doanh nghiệp cho rằng ngoà i rút ngắn thá»§ tục xây nhà ở xã há»™i, thà nh phố cần có chÃnh sách há»— trợ chá»§ trá» vay vốn lãi suất thấp để cải tạo nhà cho thuê.
Khu lưu trú công nhân Thiên Phát nằm trong Khu chế xuất Linh Trung II (phưá»ng Bình Chiểu, TP Thá»§ Äức) có gần 400 căn há»™. Má»—i căn diện tÃch 35 m2, giá thuê má»—i tháng từ 1,7-2,2 triệu đồng. Các phòng được ban quản lý đăng ký tạm trú dà i hạn để ngưá»i thuê sá» dụng Ä‘iện, nước đúng giá. Ngay tầng trệt, chá»§ đầu tư mở nhà trẻ, nháºn giữ ngoà i giỠđể lao động thuáºn tiện tăng ca. Công nhân muốn thuê phải có hợp đồng lao động.

Chị Kim Loan, công nhân Công ty Long Rich Việt Nam (Khu chế xuất Linh Trung II, TP Thá»§ Äức) chÆ¡i vá»›i con trong căn há»™ cá»§a Khu lưu trú Thiên Phát. Ảnh: Lê Tuyết
Ông Nguyá»…n Văn Lợi, Tổng giám đốc Công ty cổ phần đầu tư xây dá»±ng sản xuất dịch vụ du lịch Thiên Phát cho hay, sau gần 7 năm hoạt động, khu lưu trú luôn kÃn chá»—. Lúc nà o khu nhà cÅ©ng có hÆ¡n 30 công nhân đăng ký trong danh sách chá» phòng trống để thuê. Khi đợt dịch thứ 4 bùng phát, chỉ 10 ngưá»i xin trả phòng vá» quê do nhà máy không có việc là m.
Theo ông Lợi, nhu cầu thuê nhà ở lâu dà i cá»§a công nhân rất lá»›n. Cách đây 10 năm, khi nghe Thiên Phát được cấp phép dá»± án nhà lưu trú cho công nhân, chá»§ tịch má»™t táºp Ä‘oà n cá»§a Nháºt Bản, đầu tư và o Khu công nghệ cao, đã đỠnghị được trả trước 15 năm tiá»n thuê để giữ chá»— cho ngưá»i lao động cá»§a mình.
“Chúng tôi cÅ©ng muốn xây má»›i và là m ngay nhưng để thá»±c hiện được không phải dá»…”, ông Lợi nói và dẫn chứng đối diện khu lưu trú nà y là dá»± án 500 căn, thá»i hạn thuê đất 50 năm, bắt đầu từ năm 2008 nhưng đến nay chưa thể triển khai. Ngoà i ra, công ty cÅ©ng được giao hai khu đất tổng diện tÃch 24,4 ha là m nhà ở cho công nhân là m việc trong Khu công nghệ cao nhưng 10 năm chưa thá»±c hiện được vì vướng thá»§ tục.
Theo Tổng giám đốc Công ty Thiên Phát, chá»§ trương xây nhà ở cho công nhân có từ lâu nhưng thá»i gian qua thà nh phố thá»±c hiện không quyết liệt. Nhiá»u khu đất trước kia được quy hoạch là m nhà ở xã há»™i, nhà lưu trú giá» biến thà nh “đất và ng” nên cà ng khó. Quỹ đất ngà y cà ng Ãt nên thay vì xây bán, các dá»± án nhà ở cho công nhân cần ưu tiên cho thuê để sà ng lá»c, chá»n những ngưá»i thá»±c sá»± có nhu cầu, sau đó má»›i bán lại.
Tương tá»±, ông Lê Hữu NghÄ©a, Giám đốc Công ty TNHH Xây dá»±ng Thương mại Lê Thà nh – doanh nghiệp đã cung cấp ra thị trưá»ng khoảng 7.000 căn há»™ cho ngưá»i thu nháºp thấp, cho rằng rà o cản lá»›n nhất hiện nay là thá»§ tục. Dá»± án nhà ở thương mại mất từ 4-5 năm để hoà n thiện hồ sÆ¡, pháp lý, còn vá»›i nhà ở xã há»™i quy trình thá»§ tục khó gấp nhiá»u lần, thá»i gian kéo dà i hÆ¡n. Vì váºy để thu hút nhà đầu tư tham gia xây nhà ở xã há»™i, thà nh phố cần tạo thêm cÆ¡ chế, chÃnh sách, nhất là rút ngắn khâu thá»§ tục

Chung cư Lê Thà nh ở quáºn Bình Tân dà nh cho công nhân, ngưá»i lao động có thu nháºp thấp. Ảnh: Lê Tuyết
TS Trần Hoà ng Ngân, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP HCM nói rằng, thá»i gian trả góp mua nhà ở xã há»™i đã được nâng lên 25 năm, số tiá»n trả hà ng tháng cÅ©ng nhá» hÆ¡n so vá»›i quy định 10-15 năm như trước đây. Tuy nhiên để mua được nhà , ngưá»i lao động phải có khoản tiết kiệm 200-300 triệu đồng. Vá»›i mức thu nháºp má»—i tháng chỉ 8-10 triệu đồng và mặt bằng giá hiện tại, phần lá»›n công nhân chỉ có thể bảo đảm cuá»™c sống tối thiểu ở thà nh phố chứ khó tÃch lÅ©y.
Do đó, theo ông Ngân, nhà nước cần dà nh má»™t phần cá»§a nguồn đầu tư công 2,87 triệu tá»· đồng táºp trung cho khu vá»±c tư, tức há»— trợ cho doanh nghiệp phục hồi sản xuất kinh doanh, xây dá»±ng các khu ký túc xá, khu lưu trú đảm bảo an toà n cho ngưá»i lao động, giữ hỠở lại vá»›i thà nh phố.
Số liệu từ Sở Xây dá»±ng TP HCM, hiện thà nh phố có hÆ¡n 99.000 căn há»™ cho thuê vá»›i hÆ¡n 723.000 phòng, số ngưá»i thuê gần 1,7 triệu ngưá»i, trong đó 886.000 công nhân. Má»›i đây, thà nh phố có chá»§ trương sẽ xây má»™t triệu căn nhà giá rẻ nhằm thay thế chung cư cÅ©, nhà trên kênh rạch, khu nhà trá»… để ngưá»i lao động, ngưá»i thu nháºp thấp tiếp cáºn.
Ông Phạm Chà Tâm, Phó chá»§ tịch Liên Ä‘oà n lao động TP HCM cho hay hiện 90% công nhân ngoại tỉnh Ä‘ang sống trong các khu nhà trá» do ngưá»i dân đầu tư. Các chá»§ nhà trá» có vai trò rất lá»›n trong giải quyết chá»— ở cho ngưá»i lao động. Do đó thà nh phố cần có chÃnh sách há»— trợ vốn vay để ngưá»i dân cải tạo chá»— ở, nâng cấp, xây các phòng trỠđạt chuẩn, cho thuê giá hợp lý.
Thá»±c tế, từ năm 2011, thà nh phố đưa ra chương trình cho há»™ gia đình, cá nhân vay vốn xây má»›i hoặc sá»a chữa nhà trỠđể công nhân thuê. Tuy nhiên, thông tin từ Quỹ Phát triển nhà ở TP HCM, sau gần 10 năm, rất Ãt chá»§ trá» tiếp cáºn được nguồn vốn nà y vì khó đáp ứng tiêu chà xét duyệt. Thà nh phố cần Ä‘a dạng nguồn vốn vá»›i thá»§ tục đơn giản và lãi suất hợp lý giúp các chá»§ nhà trá» dá»… tiếp cáºn.

Nhà lưu trú công nhân Thiên Phát ở trong Khu chế xuất Linh Trung II (TP Thá»§ Äức). Ảnh: Lê Tuyết
Äể đẩy nhanh tiến độ phát triển nhà ở cho công nhân, Phó giám đốc Sở Xây dá»±ng TP HCM Huỳnh Thanh Khiết cho biết sắp tá»›i thà nh phố sẽ dùng quỹ đất còn trống ở các khu công nghiệp, khu chế xuất xây nhà lưu trú cho công nhân thuê.
Bước tiếp theo, thà nh phố sẽ rà soát lại tất cả quỹ đất còn lại cá»§a nhà nước, chuyển mục Ä‘Ãch sá» dụng để má»i gá»i nhà đầu tư. Äồng thá»i, chÃnh quyá»n cÅ©ng đơn giản các thá»§ tục nhằm khuyến khÃch doanh nghiệp thay vì là m nhà ở thương mại sẽ tham gia xây nhà ở xã há»™i.
Theo khảo sát cá»§a Sở Xây dá»±ng TP HCM, công nhân chỉ có thể dà nh 15-20% thu nháºp hà ng tháng, tương đương 1,5-2 triệu đồng chi trả cho nhà ở. Việc nà y khiến thá»i gian chi trả khi mua nhà cá»§a công nhân kéo dà i, nhà đầu tư cháºm thu hồi vốn nên không mặn mà . Vì váºy, ngoà i há»— trợ ngưá»i mua dá»… vay vốn từ ngân hà ng chÃnh sách vá»›i lãi suất 4,8%/năm, thà nh phố sẽ có phương án há»— trợ các doanh nghiệp xây dá»±ng nhà ở dà nh cho ngưá»i thu nháºp thấp.
“Sở Xây dá»±ng sẽ đỠxuất vấn đỠnà y lên UBND thà nh phố, sau đó báo cáo Trung ương để có chÃnh sách tổng thể, nhằm phát triển hiệu quả nhà ở xã há»™i, giúp ngưá»i lao động dá»… tiếp cáºn”, ông Khiết nói.
Chá»§ tịch UBND thà nh phố Phan Văn Mãi cho biết nếu có chÃnh sách tốt, và i tháng nữa TP HCM có thể cải tạo hà ng trăm, tháºm chà hà ng trăm nghìn nhà trỠđể ngưá»i lao động cải thiện ngay chá»— ở. Còn việc xây các chung cư 5-10 tầng phải má»™t năm nữa thà nh phố má»›i có thể thá»±c hiện.
Lê Tuyết
Nguồn: Vnexpress
Link bà i viết gốc