“Dĩ bất biến, ứng vạn biến” là lời dặn dò của Chủ tịch Hồ Chí Minh với cụ Huỳnh Thúc Kháng trước lúc lên đường thăm nước Pháp năm 1946. “Dĩ bất biến” tức là nguyên tắc phải giữ vững, nhất quán và triệt để; “ứng vạn biến” là linh hoạt, uyển chuyển trong xử lý các vấn đề của đất nước.
Câu nói đó của Bác kế thừa từ những tư tưởng lớn của các bậc tiền bối trong lịch sử dân tộc, rất biện chứng trong từng thời cuộc, biến cố đất nước…
Để nói thêm về câu nói “Dĩ bất biến, ứng vạn biến”, cần nhắc lại một câu chuyện ngoại giao hết sức khôn khéo của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đó là, khi Chủ tịch Hồ Chí Minh sang thăm Trung Quốc, Mao Trạch Đông nói thế này:
“Các đồng chí cứ yên tâm đánh Mỹ đi, miền Bắc để chúng tôi giữ cho, chúng tôi sẽ cho vài nghìn quân, thậm chí cả triệu quân sang giữ miền Bắc, các đồng chí cứ yên tâm vào Nam đánh Mỹ”…
Bác Hồ chỉ cười và không chấp nhận lời đề nghị đó, Mao lại nói: “Vậy thì chúng tôi sẽ cấp cho vài nghìn xe tải để các đồng chí chở súng đạn vào Nam!”
Bác Hồ cũng cười (tươi hơn) và nhận ngay, nhưng Bác cũng nói luôn với Mao: “Cảm ơn đồng chí, tôi chỉ nhận xe chứ không nhận người lái, lái xe sẽ do bộ đội Việt Nam lái…”
Mao rất cay cú nhưng đành chịu vì sĩ diện bởi đã lỡ nói rồi, phải nhất trí cho viện trợ xe.
Khi ra về một phụ tá hỏi Bác: “Tại sao Bác không nhận quân của họ như vậy chúng ta sẽ yên tâm hơn để đánh Mỹ? Bác chỉ cười và nói: “Chúng ta nhận súng, đạn, xe sau này chúng ta sẽ trả, đất nước thống nhất, giàu mạnh sẽ trả bằng tiền, nhưng nếu nhận người thì sinh mạng sẽ không trả được bằng tiền…” Lịch sử đã chứng minh vì sao Bác không nhận người rồi!
Thế nhưng, một số người Việt Nam hoặc “người Mỹ nói tiếng Việt” vẫn bộc lộ tư duy thân Mỹ, liên minh quân sự với Mỹ để chống bành trướng của Bắc Kinh. Tôi thì nói thế này. Mấy chục năm Đảng lãnh đạo đất nước, Đảng đã vận dụng sâu sắc câu nói của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Dĩ bất biến, ứng vạn biến” rất thành công. Cớ sao lại phải liên minh, thân Mỹ???
Đối với Mỹ, Bài học mất Hoàng Sa cũng chỉ vì một “đôi đũa” trong một bàn tiệc mà Trung – Mỹ đã từng ngồi với nhau năm 1972. Và từ khi Trung Quốc xâm lược, chiếm giữ Hoàng Sa của chúng ta từ 1/1974 đến nay, Mỹ chưa bao giờ có một động thái ngoại giao tuyên bố Hoàng Sa và Trường Sa là chủ quyền Việt Nam. Ngay cả vừa rồi Mỹ phản đối Trung Quốc thì cũng chỉ dùng đến khái niệm “vi phạm lãnh hải quốc tế trên biển Đông” của LHQ. Đó là một câu hỏi lớn để một số người Việt Nam hoặc “người Mỹ nói tiếng Việt” ngẫm xem Mỹ có phải là cứu tinh nhân loại hay cứu tinh của Việt Nam.
Việt Nam rất cần sự ủng hộ, giúp đỡ của cộng đồng quốc tế trong bảo vệ chủ quyền biển đảo trong đó có Mỹ nhưng sẽ không bao giờ có chuyện liên minh. Liên minh quân sự là con dao hai lưỡi vô cùng nguy hiểm, nhất là một nước có vị trí địa chính trị quan trọng như Việt Nam. Được Mỹ sẽ không ổn với Tàu và được Tàu thì không ổn với Mỹ. Bạn với tất cả các nước nhưng đối tượng và đối tác đan xen, trong đối tác có đối tượng và trong đối tượng có đối tác. Đó là thuật ngoại giao, không mất lòng nước lớn, tranh thủ sức mạnh quốc tế, bảo vệ chắc chủ quyền. Việt Nam sẽ không tin, không theo bất kỳ ai.
Lập trường kiên định là tự do, độc lập, tự lực tự cường, phát huy nội lực, tranh thủ ngoại lực, “Dĩ bất biến, ứng vạn biến” trong bất kỳ tình huống nào, ắt sẽ vinh quang! Mang nặng tư duy bám víu, phụ thuộc sẽ thất bại hoàn toàn. Bởi vì nước nào cũng vì lợi ích của họ chứ không vì chính nghĩa chủ quyền của Việt Nam để bảo vệ đâu!
Lão nông tri điền Phạm Huy Đức
#VNAH