Phó tổng thanh tra ChÃnh phá»§ (TTCP) Trần Ngá»c Liêm vừa ký ban hà nh thông báo kết luáºn thanh tra chuyên đỠcông tác quản lý nhà nước vá» giáo dục, đà o tạo, giai Ä‘oạn từ 1.1.2014 – 31.12.2018.
Căn cứ kết quả thanh tra, TTCP kiến nghị chuyển 2 nội dung sang Bộ Công an để xem xét, xỠlý theo quy định.
Ná»™i dung thứ nhất là việc hướng dẫn sá» dụng sách bà i táºp (SBT), sách tham khảo có dấu hiệu lợi Ãch nhóm giữa Bá»™ GD-ÄT là cÆ¡ quan quản lý nhà nước và Công ty TNHH MTV Nhà xuất bản Giáo dục VN (NXB) trong việc in ấn, phát hà nh.
Ngà y 11.4.2013, Bá»™ GD-ÄT ban hà nh Văn bản số 2372 vá» việc sá» dụng sách, tà i liệu tham khảo trong trưá»ng phổ thông, có ná»™i dung hướng dẫn: “SBT do NXB tổ chức biên soạn dá»±a theo sách giáo khoa (SGK), được Bá»™ GD-ÄT thẩm định, cho phép xuất bản, in và phát hà nhâ€.
Thá»±c tế, công tác tổ chức biên soạn, biên táºp, xuất bản, in ấn và tổng phát hà nh các loại SBT, sách tham khảo thuá»™c chức năng, nhiệm vụ cá»§a NXB (là đơn vị thống lÄ©nh thị trưá»ng, độc quyá»n tổ chức biên soạn, biên táºp, xuất bản, in và phát hà nh SBT). Do váºy, việc nêu SBT được Bá»™ GD-ÄT thẩm định, cho phép xuất bản, in và phát hà nh tại văn bản trên là không đúng chức năng, nhiệm vụ cá»§a Bá»™ GD-ÄT. Äến tháng 7.2014, Bá»™ GD-ÄT ban hà nh Thông tư số 21/2014 quy định vá» quản lý và sá» dụng xuất bản phẩm tham khảo trong các cÆ¡ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông và giáo dục thưá»ng xuyên, nhưng không kịp thá»i ban hà nh văn bản vá» việc dừng sá» dụng Văn bản số 2372.
Äiá»u nà y gây nhầm lẫn cho há»c sinh, phụ huynh và xã há»™i, hiểu rằng SBT được NXB xuất bản cÅ©ng là tà i liệu bắt buá»™c phải mua kèm theo SGK, dẫn đến thá»±c tiá»…n hầu hết gia đình há»c sinh khi mua SGK Ä‘á»u mua SBT kèm theo do NXB phát hà nh.
Ná»™i dung thứ hai là việc lá»±a chá»n nhà thầu cung cấp giấy in để sản xuất SGK theo phương thức chà o hà ng cạnh tranh cá»§a NXB có nhiá»u Ä‘iểm bất thưá»ng, chưa đảm bảo công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế.
Theo TTCP, việc xác định nhu cầu sản xuất cá»§a NXB không sát thá»±c tế nên lượng hà ng tồn kho lá»›n (chá»§ yếu là giấy in), là m tăng chi phà lãi vay dá»± phòng, giảm giá hà ng tồn kho dẫn đến giảm hiệu quả sá» dụng vốn. NXB sá» dụng giấy in định lượng thấp, thấp hÆ¡n định lượng giấy in sách thưá»ng theo tiêu chuẩn quốc gia TCVN 8694:2011.
Ngoà i ra, từ trước năm 2014 và trong giai Ä‘oạn từ 2014 – 2019, NXB chỉ thu tháºp báo giá cá»§a má»™t số Ãt nhà thầu cung cấp giấy in, chỉ có từ 2 – 3 đơn vị được NXB lá»±a chá»n cung cấp giấy in SGK trong 1 năm, lặp Ä‘i lặp lại trong nhiá»u năm.
Trong giai Ä‘oạn 2014 – 2019, Công ty CP giấy Phùng VÄ©nh Hưng được lá»±a chá»n cung cấp chiếm 83,1% số lượng giấy cá»§a NXB (tương ứng hÆ¡n 1.890 tỉ đồng).
Kiểm tra xác suất má»™t số hợp đồng cung cấp giấy in cá»§a Công ty CP giấy Phùng VÄ©nh Hưng cho NXB (1/3 tổng lượng giấy in đã cung cấp, tương ứng hÆ¡n 528 tỉ đồng) cho thấy, giá giấy in công ty bán cho NXB cao bình quân gấp khoảng 1,7 lần giá giấy công ty nháºp khẩu trá»±c tiếp (tương ứng số tiá»n chênh lệch khoảng 210 tỉ đồng).