[ad_1]
ThS Nguyá»…n Hữu Thiện, chuyên gia nghiên cứu độc láºp vá» sinh thái ÄBSCL, cho biết theo thông tin cáºp nháºt đến ngà y 17-10 cá»§a dá»± án theo dõi Ä‘áºp Mê Kông (dá»± án MDM), việc tÃch nước cá»§a các Ä‘áºp trong lưu vá»±c bắt đầu giảm vì các Ä‘áºp lá»›n đã gần đầy.

Do Ä‘áºp thá»§y Ä‘iện thượng nguồn tÃch nước nên năm nay lÅ© vá» ÄBSCL thấp
LÅ© thấp do Ä‘áºp từ thượng nguồn
Trong các tuần tá»›i, sông Mê Kông sẽ đạt chế độ chảy tá»± nhiên theo lượng mưa, cho đến khi các Ä‘áºp xả nước và o mùa khô để phát Ä‘iện và trong mùa khô má»±c nước sẽ cao hÆ¡n má»±c nước tá»± nhiên. Cụ thể, 11 Ä‘áºp ở Trung Quốc đã đầy 84%, ước lượng khoảng 20,5 tỉ m3, đã được chứa và o các hồ. Còn 34 các Ä‘áºp ở hạ lưu vá»±c Ä‘ang chứa khoảng 16,6 tỉ m3, đạt 75% dung tÃch.
Phần lá»›n dòng sông Mê Kông ở hạ lưu vá»±c má»±c nước vẫn thấp hÆ¡n bình thưá»ng. Theo mô hình dòng chảy tá»± nhiên (natural flows model) cá»§a Tổ chức Eyes on Earth thì tại Chiang Sean (Thái Lan), má»±c nước thấp hÆ¡n 60% so vá»›i tá»± nhiên (nếu không có Ä‘áºp) và 57% thiếu hụt tại Vientiane (Là o). Hầu hết các Ä‘oạn trên dòng chÃnh sông Mê Kông và hồ Tonle Sap Ä‘á»u dưới má»±c nước trung bình nhiá»u năm (TBNN) cho thá»i Ä‘iểm nà y.

LÅ© thấp trong nhiá»u năm là m thá»§y sản tá»± nhiên suy giảm
Vá» tình hình thá»i tiết, ThS Nguyá»…n Hữu Thiện cÅ©ng cung cấp thêm rằng Trung tâm Dá»± báo Khà tượng quốc gia Mỹ cáºp nháºt đến ngà y 18-10 thì Ä‘iá»u kiện La Nina đã được thiết láºp vá»›i khả năng xuất hiện La Nina đến 87%, có nghÄ©a là từ đây đến hết mùa mưa sẽ có mưa nhiá»u hÆ¡n bình thưá»ng và mùa mưa có thể kéo dà i. “Vá»›i tình hình như thế, có thể rút ra rằng mùa lÅ© năm nay vá» ÄBSCL bị thấp và muá»™n là do 11 Ä‘áºp ở phÃa Trung Quốc và 34 Ä‘áºp ở chi lưu ở phần hạ lưu vá»±c (Thái Lan, Là o, và Tây Nguyên) đã tăng cưá»ng tÃch nước. Tuy nhiên, mùa khô năm 2022 và sau Tết ở ÄBSCL sẽ Ãt có khả năng bị hạn mặn gay gắt, tháºm chà có thể không có hạn, mặn hÆ¡n TBNN” – ThS Nguyá»…n Hữu Thiện phân tÃch.
Chuyên gia nghiên cứu độc láºp vá» sinh thái ÄBSCL cÅ©ng lưu ý vá»›i ngà nh sản xuất nông nghiệp là vá»›i tình hình La Nina xuất hiện, có thể có mưa trái mùa trong mùa khô, ảnh hưởng đến vụ lúa đông xuân 2021 – 2022 và các loại hoa mà u như hà nh tÃm, Ä‘áºu phá»™ng, cá»§ sắn.

Ngưá»i dân ở An Giang đánh bắt thá»§y sản mùa lÅ© vá»
Chá»§ động trữ nước ngá»t
Theo Trung tâm Dá»± báo Khà tượng thá»§y văn quốc gia, khả năng xuất hiện lÅ© lá»›n ở ÄBSCL là không nhiá»u, tuy nhiên nguy cÆ¡ lÅ© lên nhanh hÆ¡n bình thưá»ng do mưa lÆ¡Ìn trong thời gian ngăÌn coÌ thể gây taÌc động tiêu cực đêÌn vuÌ€ng. Trong mùa khô 2021 – 2022, tổng lượng dòng chảy từ thượng nguồn sông Mê Kông vá» hạ lưu khả năng thấp hÆ¡n TBNN từ 8%-15%. Xâm nháºp mặn ở ÄBSCL đến sá»›m và cao hÆ¡n TBNN nhưng không nghiêm trá»ng như mùa khô 2019 – 2020.
ThS Ká»· Quang Vinh, nguyên Chánh Văn phòng Công tác biến đổi khà háºu TP Cần ThÆ¡, nháºn định năm nay lÅ© vá» ÄBSCL thấp do lượng mưa trên thượng nguồn giảm và các Ä‘áºp thá»§y Ä‘iện tại Trung Quốc giữ nước lại. “Theo dá»± báo cá»§a các cÆ¡ quan khà tượng thá»§y văn, năm nay mưa kéo dà i hÆ¡n má»i năm, thay vì mùa mưa thưá»ng chấm dứt và o tháng 10 thì có thể kéo dà i sang tháng 11, 12 và thỉnh thoảng xuất hiện những cÆ¡n mưa trái mùa có thể giải được cÆ¡n mặn. Vì váºy, tình hình khô hạn và xâm nháºp mặn tại ÄBSCL và o mùa khô năm 2022 sẽ nhẹ hÆ¡n” – ThS Ká»· Quang Vinh đánh giá.
Tuy nhiên, ông Vinh cũng khuyến cáo ngà nh nông nghiệp và nông dân nên chủ động trữ nước ngay bây giỠđể bảo đảm lượng nước tưới, đủ nước sinh hoạt.
Theo ông Bùi Thanh Liêm, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Chợ Lách (tỉnh Bến Tre), địa phương đã lên kế hoạch ứng phó vá»›i mùa khô năm 2022. Theo đó, ngà nh nông nghiệp đã tuyên truyá»n và đỠnghị thưá»ng xuyên theo dõi thông tin vá» hạn, mặn để chá»§ động nguồn nước tưới; địa phương táºp trung xây dá»±ng Ä‘áºp ngăn mặn, hồ trữ nước… “Vụ sản xuất hoa Tết nguyên đán năm 2022 có tháng cuối cá»§a năm rÆ¡i và o thá»i Ä‘iểm hạn, mặn nhưng nhà vưá»n đã chá»§ động trữ nước tưới” – ông Liêm nói.
Trong khi đó, ngưá»i nông dân cÅ©ng đã có kinh nghiệm ứng phó vá»›i hạn, mặn qua nhiá»u năm. Äể thÃch ứng vá»›i xu thế chung, bà Nguyá»…n Thị Äẹp (ngụ xã Bình Hòa Phước, huyện Long Hồ, tỉnh VÄ©nh Long) đã mua 2 túi trữ nước ngá»t để dùng tưới vưá»n chôm chôm má»—i khi và o mùa hạn, mặn. Bên cạnh đó, bà Äẹp cÅ©ng thưá»ng xuyên theo dõi vá» thông tin hạn, mặn trên báo, đà i và đo độ mặn để có cách thÃch ứng kịp thá»i.Â
Suy giảm nguồn thủy sản tự nhiên
Từ năm 2000-2002, ở ÄBSCL Ä‘á»u xuất hiện lÅ© lá»›n, có năm má»±c nước đỉnh lÅ© tại Tân Châu vượt qua 4,75 m. Tuy nhiên, hÆ¡n 10 năm gần đây, lÅ© lá»›n xuất hiện Ãt dần, trong tháºp ká»· nà y chỉ có năm 2011 xuất hiện lÅ© lá»›n, tần suất lÅ© nhá» và trung bình lại tăng lên, tháºm chà là lÅ© cá»±c nhá» như năm 2015. Theo tÃnh toán cá»§a Bá»™ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tần suất xuất hiện lÅ© lá»›n ở ÄBSCL chỉ còn 7%, nghÄ©a là 10 – 15 năm má»›i có má»™t lần lÅ© lá»›n dù các Ä‘áºp thá»§y Ä‘iện trên thượng nguồn má»›i xây dá»±ng được 50%. Äến khoảng năm 2040, nếu toà n bá»™ quy hoạch thá»§y Ä‘iện ở thượng nguồn hoà n thà nh thì lÅ© lá»›n chỉ còn 1%, nghÄ©a là cả trăm năm má»›i có 1 mùa lÅ© lá»›n.
ThS Nguyá»…n Hữu Thiện cho rằng thá»i gian lÅ© đến và má»±c nước lÅ© cao hay thấp ảnh hưởng rất lá»›n đến Ä‘á»i sống ngưá»i dân. Vá»›i tình hình mùa lÅ© thấp liên tục trong nhiá»u năm như vừa qua, thá»§y sản tá»± nhiên đã suy giảm vì không đủ nước và thá»i gian để sinh sản. Dù có lÅ© vá» lại thì thá»§y sản tá»± nhiên vẫn chưa thể phục hồi. Theo đó, bà con sinh sống bằng đánh bắt thá»§y sản tá»± nhiên ở vùng lÅ© đầu nguồn Äồng Tháp, An Giang không nên đầu tư quá nhiá»u và o ngư cụ trong và i năm tá»›i. Vá»›i ngưá»i dân nuôi thá»§y sản dá»±a và o mùa lÅ© thì nên lưá»ng trước tình huống lÅ© vá» muá»™n và i tuần đến má»™t tháng vá»›i năm bình thưá»ng hoặc cháºm 2 tháng nếu mùa khô trước đó bị hạn.
ÄÆ N VỊ Äá»’NG HÀNH

[ad_2]
Nguồn: Báo nld.com.vn
Link bà i viết gốc