Từ ngà y 28/2-2/3, Äại há»™i đồng Liên Hợp Quốc (LHQ) tổ chức phiên há»p khẩn cấp lần thứ 11 để thảo luáºn vá» tình hình Ukraine. Äại sứ Äặng Hoà ng Giang, Trưởng Phái Ä‘oà n thÆ°á»ng trá»±c Việt Nam tại LHQ đã có bà i phát biểu tại cuá»™c há»p. DÆ°á»›i đây là toà n văn bà i phát biểu.
Thưa Ngà i Chủ tịch,
HÆ¡n 70 năm trÆ°á»›c, những nhà sáng láºp Liên Hợp Quốc đã gá»i gắm trong Hiến chÆ°Æ¡ng bao hy vá»ng và khát vá»ng mong thế hệ tÆ°Æ¡ng lai tránh được hiểm há»a chiến tranh. HỠđã Ä‘Æ°a và o Hiến chÆ°Æ¡ng các nguyên tắc cÆ¡ bản, nay đã trở thà nh ná»n tảng cho luáºt pháp quốc tế và quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa các quốc gia.
Tuy nhiên, những hà nh Ä‘á»™ng không phù hợp vá»›i những nguyên tắc nà y vẫn tiếp tục diá»…n ra, Ä‘e dá»a nghiêm trá»ng hòa bình quốc tế, cÅ©ng nhÆ° an ninh và phát triển của các quốc gia và ngÆ°á»i dân. Những hà nh Ä‘á»™ng đó thách thức ngay cả tÃnh thá»i sá»± và hợp pháp của Liên Hợp Quốc.
Lịch sá» của chÃnh dân tá»™c chúng tôi hứng chịu các cuá»™c chiến tranh đã nhiá»u lần chỉ ra rằng, các cuá»™c chiến tranh và xung Ä‘á»™t đến táºn ngà y nay thÆ°á»ng bắt nguồn từ các há»c thuyết lá»—i thá»i Ä‘á» cao chÃnh trị cÆ°á»ng quyá»n, tham vá»ng thống trị, áp đặt và sá» dụng vÅ© lá»±c để giải quyết các tranh chấp quốc tế. Má»™t số xung Ä‘á»™t vẫn còn gắn liá»n vá»›i những yếu tố lịch sá», ngá»™ nháºn và hiểu lầm.
Vá»›i trải nghiệm của chÃnh mình, Việt Nam thấu hiểu rằng chiến tranh và xung Ä‘á»™t khi nổ ra chỉ gây ra Ä‘au khổ sâu sắc cho ngÆ°á»i dân và háºu quả nghiêm trá»ng đối vá»›i nhiá»u khÃa cạnh trong Ä‘á»i sống của các quốc gia có liên quan trá»±c tiếp cÅ©ng nhÆ° của các quốc gia khác.
Trong bối cảnh đó, Việt Nam đã nhiá»u lần nhấn mạnh tầm quan trá»ng của việc tôn trá»ng luáºt pháp quốc tế và Hiến chÆ°Æ¡ng Liên Hợp Quốc. Má»i tranh chấp quốc tế cần được giải quyết bằng các biện pháp hòa bình, dá»±a trên các nguyên tắc cÆ¡ bản của luáºt pháp quốc tế và Hiến chÆ°Æ¡ng LHQ, bao gồm các nguyên tắc vá» bình đẳng chủ quyá»n, Ä‘á»™c láºp chÃnh trị và toà n vẹn lãnh thổ, không can thiệp và o công việc ná»™i bá»™ của các quốc gia và không Ä‘e dá»a hoặc sá» dụng vÅ© lá»±c. Tất cả các quốc gia lá»›n hay nhá» Ä‘á»u phải tuân thủ các nguyên tắc cÆ¡ bản nà y.
Do đó, Việt Nam hết sức lo ngại vá» tình hình xung Ä‘á»™t vÅ© trang hiện nay ở Ukraine, má»™t quốc gia thà nh viên có chủ quyá»n của Liên Hợp Quốc. Việt Nam và các nÆ°á»›c thà nh viên ASEAN khác đã ra tuyên bố vá» vấn Ä‘á» nà y và o ngà y 26/2. Äiá»u cấp bách hiện nay là cần kiá»m chế tối Ä‘a và chấm dứt ngay láºp tức việc sá» dụng vÅ© lá»±c để tránh thêm thÆ°Æ¡ng vong và tổn thất, đặc biệt là đối vá»›i dân thÆ°á»ng.
Chúng tôi kêu gá»i các bên liên quan giảm leo thang căng thẳng, nối lại đối thoại và đà m phán thông qua tất cả các kênh, nhằm đạt được giải pháp lâu dà i có tÃnh đến lợi Ãch và quan ngại của tất cả các bên, trên cÆ¡ sở luáºt pháp quốc tế, đặc biệt là nguyên tắc tôn trá»ng chủ quyá»n và toà n vẹn lãnh thổ của các quốc gia. Các giải pháp nhÆ° váºy sẽ chấm dứt những khổ Ä‘au và đóng góp lá»›n cho hòa bình, an ninh và phát triển ở châu Âu và thế giá»›i nói chung.
Vá» vấn Ä‘á» nà y, chúng tôi ghi nháºn cuá»™c há»p giữa đại diện Ukraine và Liên bang Nga và o hôm qua và mong các bên liên quan sẽ tiếp tục trao đổi và sá»›m đạt kết quả Ä‘Ã m phán. Äồng thá»i, cần bảo vệ an toà n, an ninh của ngÆ°á»i dân và cÆ¡ sở hạ tầng dân sá»± thiết yếu, phù hợp vá»›i luáºt nhân đạo quốc tế.
Äể tạo môi trÆ°á»ng thuáºn lợi cho các mục tiêu đó, chúng tôi kêu gá»i cá»™ng đồng quốc tế, các quốc gia trong và ngoà i khu vá»±c tiếp tục há»— trợ và tạo thuáºn lợi cho đối thoại giữa các bên. Việt Nam mong muốn có thêm các ná»— lá»±c để tăng cÆ°á»ng viện trợ nhân đạo cho dân thÆ°á»ng, đồng thá»i hoan nghênh hoạt Ä‘á»™ng của Liên Hợp Quốc và các đối tác khác trong những ngà y qua để giúp đỡ ngÆ°á»i dân trên thá»±c địa, bao gồm cả ngÆ°á»i tị nạn.
Chúng tôi cho rằng đồng thá»i cần đảm bảo an toà n, an ninh và tạo Ä‘iá»u kiện sÆ¡ tán cho tất cả các công dân nÆ°á»›c ngoà i sinh sống tại Ukraine, bao gồm cả những ngÆ°á»i Việt Nam tại đây./.
VOV