Cuộc sống trên sông của những người không nhà

Hà TĩnhKhông có tiền mua đất làm nhà, nhiều năm qua hơn 30 hộ dân ở xã Quang Vĩnh, huyện Đức Thọ, phải sống trên thuyền, đánh bắt thủy sản mưu sinh.

Sáng 14/11, anh Ngô Văn Hiệp, 46 tuổi, trú thôn Tiền Phong, xã Quang Vĩnh, dùng tấm tôn, bạt cũ bịt những điểm hở trên chiếc thuyền gỗ của gia đình neo đậu tại hói Eo Bù – một nhánh đổ ra sông Lam đoạn qua huyện Đức Thọ. Anh Hiệp thường phải làm vậy mỗi khi gió mùa về.

Thuyền của anh Hiệp được xem là “căn nhà di động”, rộng hơn 2 m, dài 7 m, cao hơn 1m, neo đậu cố định dưới sông, cách đường bê tông thôn Tiền Phong khoảng 600 m. Không gian bên trong rộng chưa đầy 12 m2, được chia làm 3 phần. Phía ngoài cửa ra vào là “phòng khách”, ở giữa là “phòng ngủ”, phía sau là “phòng bếp”. Mái vòm được làm bằng nan nứa, trên nóc phủ tấm bạt và tôn.

Anh Hiệp kể, từ đời bố mẹ cho đến nay đều lênh đênh sông nước, làm chỉ đủ ăn và nuôi các con, không tích lũy được tiền mua đất, xây nhà trên bờ. Anh và vợ Cao Thị Ngại, 37 tuổi, trước kia là hàng xóm, cũng là dân vạn chài. Lớn lên hai người thấu hiểu hoàn cảnh của nhau, dần cảm mến và nên duyên vợ chồng. Chiếc thuyền hiện tại được mua lúc ra ở riêng năm 2004, giá 6 triệu đồng,

Chị Cao Thị Ngại (vợ anh Hiệp, góc phải) dịp này mới sinh con nên được mẹ ruột Trần Thị Đạo (66 tuổi, góc trái) đến hỗ trợ. Ảnh: Đức Hùng — Chị Cao Thị Ngại (vợ anh Hiệp, góc phải) dịp này mới sinh con nên được mẹ ruột Trần Thị Đạo (66 tuổi, góc trái) đến hỗ trợ. Ảnh: *Đức Hùng*

Vợ chồng sinh được 3 người con. Con trai đầu Ngô Văn Thuần, 17 tuổi, đã nghỉ học từ năm lớp 4 để theo thuyền phụ giúp bố mẹ làm nghề chài lưới. Con gái thứ hai Ngô Thị Huyền Trâm, 10 tuổi, đang học lớp 5. 17 ngày trước, gia đình vừa đón thêm một thành viên mới là bé Ngô Thị Huyền My.

Vợ mới “vượt cạn”, nên dịp này anh Hiệp tất bật hơn trước. Hàng ngày, anh thức dậy sớm chèo thuyền nhỏ chở bé Trâm vào bờ, lấy xe đạp gửi nhờ tại nhà hàng xóm đưa con đến trường Tiểu học Quang Vĩnh cách hói Eo Bù khoảng 2 km để học. Anh sau đó ghé chợ mua thức ăn cùng một số nhu yếu phẩm cần thiết, rồi về chèo thuyền đi đánh cá tại hói Eo Bù và vùng lân cận.

Theo anh Hiệp, ngoài thuyền lớn dùng “làm nhà”, mỗi gia đình tại đây còn sắm thêm chiếc thuyền nhỏ rộng hơn 1m, dài 3 m đánh bắt thủy sản. Ngoài thả lưới, một số hộ dân vạn chài đã làm ô lồng, tận dụng mặt nước tại khu vực này để thả nuôi một số loài như cá chép, cá trắm…

“Có ngày trúng nhiều mẻ cá sông, đưa ra chợ bán được hơn 300.000 đồng. Nhưng có hôm chỉ được vài chục nghìn đồng, một số buổi không thu về đồng nào, cá bắt chỉ đủ làm thức ăn”, anh Hiệp nói và cho hay thời gian gần đây, do ô nhiễm môi trường nên cá trở nên ít, nhiều hộ xóm chài tranh thủ đi bốc vác thuê ở thị xã Hồng Lĩnh.

Chị Cao Thị Ngại (vợ anh Hiệp) chia sẻ, rất thương các con, vì sống trong hoàn cảnh thiếu thốn, khó phát triển, song không biết làm gì hơn. Mới sinh nở, không có điều kiện giữ ấm, hơn hai tuần qua chị luôn đốt than bỏ nồi đất, đặt dưới khe hở dưới sàn gần đáy thuyền để sưởi ấm cho bé Huyền My.

Hói Eo Bù, nơi hơn 30 hộ dân vạn chài thôn Tiền Phong sinh sống trên thuyền. Ảnh: Đức Hùng — Hói Eo Bù, nơi hơn 30 hộ dân vạn chài thôn Tiền Phong sinh sống trên thuyền. Ảnh: *Đức Hùng*

Tại hói Eo Bù hiện có hơn 30 “căn nhà di động”, là những chiếc thuyền kích thước tương tự của gia đình anh Hiệp, neo đậu cách nhau 50-100 m. Thuyền của dân vạn chài chỉ có một cửa ra vào, bên cạnh tấm bạt và tôn, nhiều hộ còn cơi nới thêm tấm vải. Ngoài “phòng khách” và “phòng ngủ” nằm ở đầu và giữa khoang thuyền, “nhà bếp” luôn được bố trí ở khoang phía sau, rộng khoảng 3 m2, đủ đặt giá để bát đũa, bếp ga, vài chiếc nồi và chậu…

“Nhà” chật, từ sàn của thuyền lên đến nóc cao hơn 1m, người dân vạn chài thôn Tiền Phong khi di chuyển xung quanh không gian này đều không thể đi theo hướng thẳng đứng, mà phải khom lưng hoặc bò. Điện thắp sáng bằng ắc quy. Khoảng 7 đến 10 ngày, họ thường chèo thuyền chở bình ắc quy từ ngoài sông vào bờ nạp điện, một lần hết 20.000 đồng.

Nước dùng để nấu ăn và tắm rửa được múc từ dưới sông lên. Nhằm tiết kiệm tiền và hạn chế sử dụng điện ắc quy, hàng ngày những người dân hói Eo Bù thường ăn trưa vào lúc 9h sáng, ăn tối vào 16h chiều, sau đó đi ngủ sớm. Vào mùa hè, họ sẽ chèo thuyền vào bờ ngồi dưới gốc cây hoặc đến nhà họ hàng trong thôn nghỉ nhờ tránh nóng, khi nắng tắt mới trở về.

Theo chị Trương Thị Nhật, 38 tuổi, trú thôn Tiền Phong, nỗi lo lớn nhất của những người dân sống trên thuyền chính là mưa lũ. Khi thời tiết xấu, các gia đình phải chật vật kéo thuyền lên cạn để treo lại, sao đó đến nhà người thân hoặc hàng xóm ở trong thôn ở nhờ chờ nước rút.

“Tuy nhiên, cũng có lúc không kịp trở tay. Như trận lũ lụt tháng 10 năm ngoái, nhà cửa xung quanh thôn đều ngập nên không thể lên bờ tránh trú, gia đình tôi với 9 thành viên phải lênh đênh giữa dòng lũ nhiều ngày”, chị Nhật kể.

Chị Trương Thị Nhật (hàng thứ hai, góc phả) cùng ba con nhỏ trên chiếc thuyền xuống cấp. Ảnh: Đức Hùng — Chị Trương Thị Nhật (hàng thứ hai, góc phả) cùng ba con nhỏ trên chiếc thuyền xuống cấp. Ảnh: *Đức Hùng*

Người phụ nữ 38 tuổi chia sẻ, “nhà” hiện tại đã xuống cấp, được quây tạm bởi tôn và bạt, trống hơ trống hoắc, muốn sửa nhưng thiếu tiền. Thu nhập từ nghề sông nước chỉ đủ lo cho 9 miệng ăn, vợ chồng phải dùng chung chiếc điện thoại “cục gạch” để liên lạc. Buổi tối, sau khi đưa các con lên nhà ông bà trong thôn ngủ nhờ, anh chị trải chiếu, mắc màn giữa sàn gỗ của thuyền để nghỉ ngơi.

“Con đầu đang học THPT, đợt này do Covid-19, trường chuyển sang học online. Không có tiền mua máy tính, tôi đành để cháu tạm nghỉ. Thương nó, nhưng tiền ít nên lực bất tòng tâm, mong sớm được lên bờ để ổn định”, chị Nhật nói.

ĐỌC THÊM

Hướng dẫn tích hợp bằng lái xe/bảo hiểm trên VNEID

Pleiku: 126 đảng viên nhận Huy hiệu Đảng đợt 19-5-2023

Tăng mức lương cơ sở lên 1.800.000đ từ ngày 1/7/2023

Giá xăng giảm tiếp hơn 1.300 đồng/lít, về vùng giá năm 2021

Gia Lai triệt phá đường dây cá độ bóng đá 10 tỷ đồng

Ông Nguyễn Quang Việt, Chủ tịch UBND xã Quang Vĩnh, cho biết xóm Tiền Phong tiền thân là hợp tác xã vận tải giải thể, một số hộ sau đó đã ra sống trên thuyền tại hói Eo Bù, đến nay qua 3-4 thế hệ. Hiện dân vạn chài còn khoảng 30 hộ, với hơn 100 nhân khẩu, chủ yếu mưu sinh bằng nghề sông nước, nay nguồn thủy sản ngày càng cạn kiệt nên kinh tế của họ có phần khó khăn.

Cuộc sống trên sông của những người không nhà — Cuộc sống trên thuyền của người dân vạn chài xóm Tiền Phong. Video: *Đức Hùng*

Hồi đầu tháng 11, tỉnh Hà Tĩnh đã khởi công xây 24 căn nhà kết hợp tránh bão lũ cho các hộ dân vạn chài trên khu đất quy hoạch rộng 1,5 ha, thuộc xóm Tiền Phong, nằm cách thuyền của dân vạn chài khoảng 700 m. Theo thiết kế, một căn nhà sẽ có 2 tầng, diện tích 113 m2, trong đó tầng một 51 m2, tầng hai 62 m2 phục vụ cho nhu cầu sinh hoạt. Tổng kinh phí các công trình 7,9 tỷ đồng.

“Dự kiến cuối năm 2022 khi nhà hoàn thành, các hộ dân ở hói Eo Bù sẽ được chuyển lên bờ sinh sống để an cư lạc nghiệp”, Chủ tịch xã Quang Vĩnh nói.

>> Cảnh sinh hoạt của người dân xóm vạn chài Tiền Phong

Đức Hùng

ADVERTISEMENT

Nguồn: Vnexpress

Link bài viết gốc