Omicron là “đi�m báo tử“ của Covid-19?

Ben Krishna, má»™t nhà nghiên cứu miá»…n dịch há»�c của TrÆ°á»�ng Ä�H Cambridge (Anh), cho biết virus SARS-CoV-2 không thể tiến hóa mãi mãi và Omicron có thể là biến thể ‘đáng lo ngại’ cuối cùng.
Dù vẫn còn tranh cãi v� việc liệu virus có phải sinh vật sống hay không nhưng chúng có tiến hóa như các loài sinh vật sống khác. Thực tế này đã trở nên rất rõ ràng trong th�i kỳ đại dịch Covid-19 khi các biến thể mới đáng lo ngại lại xuất hiện mỗi vài tháng.
Má»™t số biến thể đã phát triển tốc Ä‘á»™ lây nhiá»…m giữa ngÆ°á»�i vá»›i ngÆ°á»�i và trở thành biến thể trá»™i khi cạnh tranh vá»›i các phiên bản “chậm chân” hÆ¡n của virus SARS-CoV-2. Khả năng lây lan được “nâng cấp” này được cho là bắt nguồn từ các Ä‘á»™t biến trong protein, cho phép nó liên kết mạnh hÆ¡n vá»›i các thụ thể ACE2 trên ngÆ°á»�i. Dù vậy, virus không thể tiến hóa mãi mãi.
Theo các quy luật sinh hóa, cuối cùng virus sẽ tiến hóa một protein đột biến liên kết với ACE2 càng mạnh càng tốt. Do đó, khả năng lây lan của SARS-CoV-2 giữa ngư�i với ngư�i sẽ không bị giới hạn bởi mức độ virus có thể bám vào bên ngoài tế bào.

Các nhân tố khác sẽ giới hạn khả năng lây lan của virus, ví dụ tốc độ sao chép của bộ gien, tốc độ virus có thể xâm nhập vào tế bào ngư�i thông qua protein TMPRSS2 và lượng virus mà một ngư�i bị nhiễm có thể thải ra. V� nguyên tắc, tất cả những thứ này cuối cùng sẽ phát triển đến hiệu suất cao nhất.
Giả sá»­ Omicron là biến thể có khả năng lây lan tối Ä‘a, nó có thể sẽ không tiếp tục Ä‘á»™t biến vì bị giá»›i hạn bởi xác suất di truyá»�n – tÆ°Æ¡ng tá»± chuyện ngá»±a vằn không thể tiến hóa để có thêm đôi mắt ở phía sau đầu để tránh kẻ thù.
Sau khi nhiễm bất kỳ loại virus nào, hệ thống miễn dịch sẽ thích nghi bằng cách tạo ra các kháng thể bám vào virus để vô hiệu hóa nó và tế bào T sát thủ sẽ tiêu diệt các tế bào nhiễm bệnh.
Kháng thể là những mảnh protein dính vào hình dạng phân tử cụ thể của virus và tế bào T sát thủ cũng nhận ra các tế bào bị nhiễm bệnh thông qua hình dạng phân tử. Do đó, SARS-CoV-2 có thể trốn tránh hệ thống miễn dịch bằng cách gây đột biến đủ để hình dạng phân tử của nó thay đổi. �ây là lý do tại sao Omicron thành công trong việc lây nhiễm cho những ngư�i có khả năng miễn dịch trước đó.
Mặc dù SARS-CoV-2 đột biến liên tục, không có lý do gì để nghĩ rằng hệ miễn dịch không thể kiểm soát và tiêu diệt nó. Các đột biến cải thiện khả năng lây lan của virus lại không làm tăng tỉ lệ tử vong.

Dữ liệu của Pfizer cho thấy tế bào T sẽ phản ứng với Omicron tương tự như các biến thể trước đó. �i�u này phù hợp với nhận định rằng tỉ lệ tử vong vì Omicron thấp hơn ở Nam Phi, nơi hầu hết m�i ngư�i đ�u có khả năng miễn dịch.

�i�u quan tr�ng là việc từng bị nhiễm Covid-19 dư�ng như sẽ làm giảm khả năng bệnh nặng và tử vong. �i�u này có nghĩa là dù virus có thể tái tạo và tái nhiễm nhưng bệnh nhân sẽ không bệnh nặng như lần nhiễm đầu tiên.

Omicron sẽ không phải là biến thể cuối cùng nhưng nó có thể là biến thể cuối cùng cần được quan tâm. Nếu chúng ta may mắn, SARS-CoV-2 có thể sẽ trở thành một loại virus đặc hữu, biến đổi từ từ theo th�i gian.

Bảo Hạnh / nld.com.vn

Nguồn: https://nld.com.vn/thoi-su-quoc-te/omicron-la-diem-bao-tu-cua-covid-19-20211226160157853.htm