Thá»i gian gần đây, tình hình tá»™i phạm lừa đảo chiếm Ä‘oạt tà i sản bằng thá»§ Ä‘oạn sá» dụng công nghệ cao trên địa bà n tỉnh diá»…n biến phức tạp, gây thiệt hại lá»›n vá» tà i sản. Nhằm giúp ngưá»i dân nháºn biết thá»§ Ä‘oạn, hà nh vi cá»§a loại tá»™i phạm nà y, phóng viên đã có cuá»™c phá»ng vấn nhanh vá»›i Trung tá Äinh Văn SÆ¡n – Phó Trưởng phòng An ninh mạng và phòng chống tá»™i phạm công nghệ cao, Công an tỉnh.

P.V: Xin đồng chà cho biết, tình hình tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tà i sản bằng thủ đoạn sỠdụng công nghệ cao diễn biến như thế nà o?
– Trung tá Äinh Văn SÆ¡n – Phó Trưởng phòng An ninh mạng và phòng chống tá»™i phạm công nghệ cao, Công an tỉnh.
Từ đầu năm 2022 đến nay, Phòng An ninh mạng và phòng chống tá»™i phạm sá» dụng công nghệ cao đã ghi nháºn 28 trưá»ng hợp công dân đến trình báo vá» việc bị đối tượng sá» dụng mạng máy tÃnh, mạng viá»…n thông, phương tiện Ä‘iện tá» thá»±c hiện hà nh vi chiếm Ä‘oạt tà i sản vá»›i tổng số tiá»n trên 20 tá»· đồng.
Các hình thức chiếm Ä‘oạt như: (1) Kết bạn là m quen, hứa hẹn tặng quà (tiá»n) rồi yêu cầu ngưá»i nháºn chuyển các loại phÃ; (2) vay tiá»n qua App, bị chiếm Ä‘oạt các loại phà hoặc bị hack (chiếm quyá»n sá» dụng) các tà i khoản mạng xã há»™i, sau đó nhắn tin cho ngưá»i thân, bạn bè mượn tiá»n; (3) kêu gá»i đầu tư và o các sà n giao dịch Forex giả mạo (sà n giao dịch ngoại hối, tiá»n ảo) để lừa đảo chiếm Ä‘oạt tà i sản; (4) hình thức phổ biến hiện nay là kết bạn là m quen và má»i tham gia các App hợp tác là m cá»™ng tác viên bình chá»n các nhãn hà ng trên các trang thương mại Ä‘iện tá» như: Shoppe, Lazada, Tiki… để chiếm Ä‘oạt tà i sản.
P.V: Äồng chà chia sẻ má»™t số khó khăn cá»§a lá»±c lượng Công an trong công tác đấu tranh, là m rõ vụ việc và truy vết đối tượng liên quan đến loại tá»™i phạm nà y?
– Trung tá Äinh Văn SÆ¡n – Phó Trưởng phòng An ninh mạng và phòng chống tá»™i phạm công nghệ cao, Công an tỉnh.
Trong năm 2021, Phòng An ninh mạng đã chá»§ trì phối hợp vá»›i Công an các đơn vị, địa phương đấu tranh là m rõ, bắt, đỠnghị khởi tố 4 vụ, 7 đối tượng vá» hà nh vi sá» dụng mạng máy tÃnh, mạng viá»…n thông, phương tiện Ä‘iện tỠđể chiếm Ä‘oạt tà i sản. Qua thá»±c tế đấu tranh, chúng tôi cÅ©ng gặp má»™t số khó khăn: Äối tượng hầu hết ở ngoại tỉnh, tại các thà nh phố lá»›n. Trong các vụ lừa đảo chiếm Ä‘oạt tà i sản vá»›i hình thức kêu gá»i đầu tư và o các sà n Forex, má»i tham gia các App hợp tác là m cá»™ng tác viên bình chá»n nhãn hà ng, kết bạn là m quen, hứa hẹn tặng quà …, thì đối tượng chá»§ mưu Ä‘a phần ở nước ngoà i và có sá»± cấu kết vá»›i các đối tượng trong nước (đối tượng trong nước đóng vai trò dẫn dắt, giúp sức). Phương thức, thá»§ Ä‘oạn hoạt động cá»§a loại tá»™i phạm ngà y cà ng tinh vi; các ứng dụng lừa đảo, mạo danh được đối tượng thưá»ng xuyên thay đổi giao diện, hình thức, địa chỉ tên miá»n, máy chá»§ đặt ở nước ngoà i; việc phát hà nh sim số đã được kÃch hoạt, đăng ký trá»±c tuyến dẫn đến tình trạng sim rác còn nhiá»u dẫn đến tình trạng sá» dụng giấy tá» giả mạo để mở tà i khoản ngân hà ng, mở tà i khoản trá»±c tuyến, mua bán tà i khoản ngân hà ng trong các há»™i nhóm trên không gian mạng diá»…n biến phức tạp. Từ đó, các đối tượng lợi dụng liên lạc, nháºn tiá»n từ bị hại hoặc dùng để đăng ký tà i khoản mạng xã há»™i nên rất khó khăn cho công tác xác minh, Ä‘iá»u tra.
P.V: Khi biết mình bị lừa đảo chiếm Ä‘oạt tà i sản ngưá»i dân cần phải là m gì?
– Trung tá Äinh Văn SÆ¡n – Phó Trưởng phòng An ninh mạng và phòng chống tá»™i phạm công nghệ cao, Công an tỉnh.
Trước hết cần giữ tinh thần bình tÄ©nh, không thá»±c hiện theo yêu cầu chuyển tiá»n do đối tượng đưa ra. Duy trì liên lạc vá»›i đối tượng, lưu giữ các thông tin liên quan như: Tin nhắn, hình ảnh, ghi âm đà m thoại, thông tin số Ä‘iện thoại, tà i khoản ngân hà ng, tà i khoản mạng xã há»™i, thông tin địa chỉ…cá»§a đối tượng có liên quan. Äến cÆ¡ quan Công an nÆ¡i gần nhất hoặc Phòng An ninh mạng và phòng chống tá»™i phạm công nghệ cao, Công an tỉnh (số Ä‘iện thoại: 0694329334) để trình báo vụ việc. TÃch cá»±c tuyên truyá»n vá» thá»§ Ä‘oạn lừa đảo cá»§a đối tượng để ngưá»i thân, bạn bè biết phòng tránh.
P.V: Ngưá»i dân cần trang bị những kiến thức nà o để chá»§ động phòng ngừa tá»™i phạm sá» dụng công nghệ cao?
– Trung tá Äinh Văn SÆ¡n – Phó Trưởng phòng An ninh mạng và phòng chống tá»™i phạm công nghệ cao, Công an tỉnh.
Qua việc tiếp nháºn, xá» lý các đơn, thư tố giác tá»™i phạm cá»§a công dân trên địa bà n thá»i gian qua, CÆ¡ quan Ä‘iá»u tra nháºn thấy thà nh phần, nhân thân bị hại rất Ä‘a dạng, trong đó có cả cán bá»™, công nhân viên chức… Nhiá»u trưá»ng hợp toà n bá»™ số tiá»n bị chiếm Ä‘oạt là tiá»n bị hại vay mượn, cầm cố, thế chấp tà i sản. Từ đó cho thấy, các đối tượng tá»™i phạm đã có sá»± nghiên cứu rất kỹ vá» tâm lý, thói quen cá»§a các thà nh phần trong xã há»™i để táºn dụng triệt để việc má»i gá»i, dẫn dụ bị hại là m theo.
Ngưá»i dân cần cảnh giác vá»›i những “lá»i má»i có cánh†cá»§a các đối tượng đưa ra vá»: Kiếm tiá»n dá»… dà ng từ việc tải các ứng dụng trên mạng xã há»™i, nháºn là m cá»™ng tác viên vá»›i công việc đơn giản là chụp hình sản phẩm và … nạp tiá»n; các lá»i má»i nháºn quà có giá trị lá»›n (hà ng trăm triệu đồng) từ các cá nhân, tổ chức trong và ngoà i nước.
Khi nháºn được tin nhắn Ä‘iện thoại hay tà i khoản mạng xã há»™i Zalo, Facebook… liên quan đến tà i chÃnh như: mượn tiá»n, nạp car Ä‘iện thoại… thì nên xác minh thông tin, trước khi chuyển khoản hay đồng ý giao dịch.
Äặc biệt, ngưá»i dân cần nắm vững các quy định cá»§a pháp luáºt, thá»§ tục hà nh chÃnh cá»§a Nhà nước vá» việc cÆ¡ quan, chÃnh quyá»n địa phương má»i công dân đến là m việc để giải quyết vụ việc liên quan đến hà nh vi vi phạm pháp luáºt. Äồng thá»i, thưá»ng xuyên bảo máºt cho các tà i khoản mạng xã há»™i Zalo, Facebook… không cung cấp, chia sẻ thông tin cá nhân, thông tin tà i khoản ngân hà ng, đặc biệt là mã xác nháºn OTP cá»§a các giao dịch ngân hà ng cho bất kỳ ai hoặc đăng nháºp và o các giao diện, ứng dụng không rõ danh tÃnh trên không gian mạng.
P.V: Xin cảm ơn đồng chà !
Lê Ãnh – Y Mai