Lịch sá»­ ra Ä‘á»�i của ngày ThÆ°Æ¡ng binh – Liệt sỹ 27/7

Cách mạng tháng Tám vừa thành công, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đ�i chưa được bao lâu, thực dân Pháp đã trở lại xâm lược nước ta.

Với tinh thần kiên quyết bảo vệ thành quả cách mạng, “Không chịu mất nước, không chịu làm nô lệ�, quân dân ta đã anh dũng chiến đấu, chống b�n xâm lược. Trong những tháng năm đầu của cuộc kháng chiến quyết liệt, nhi�u đồng bào, chiến sỹ đã ngã xuống hoặc đổ máu trên các chiến trư�ng.

Theo l�i kêu g�i của �ảng, của Chính phủ và Bác Hồ, kế thừa truy�n thống “nhân ái, thủy chung� của dân tộc, nhân dân ta đã dành tất cả tình thương yêu của mình cho các chiến sỹ và đồng bào đã vì sự nghiệp độc lập, tự do của Tổ quốc mà bị thương hoặc hy sinh. �ầu năm 1946 “Hội giúp binh sỹ bị nạn� ra đ�i ở Thuận Hóa (Huế), rồi đến Hà Nội và một số địa phương khác… Sau đó ít lâu được đổi thành “Hội giúp binh sỹ bị thương�. Ở Trung ương có Tổng hội và Chủ tịch Hồ Chí Minh được bầu là Chủ tịch danh dự.

Chi�u ngày 28-5-1946, tại Nhà hát Lớn Hà Nội “Tổng hội� tổ chức một cuộc nói chuyện quan tr�ng để kêu g�i đồng bào ra nhập Hội và hăng hái giúp đỡ các chiến sỹ bị thương.

�ể giúp chiến sỹ trong mùa đông giá rét, cuộc vận động “Mùa đông binh sỹ� được tổ chức trong cả nước, mở đầu bằng buổi lễ xung phong “Mùa đông binh sỹ� do Hội Liên hiệp quốc dân Việt Nam tổ chức chi�u ngày 17-11-1946 tại Hà Nội. Hồ Chủ tịch đã đến dự buổi lễ và tặng chiếc áo mà Ngư�i đang mặc (chiếc áo sau này bán đấu giá được 3.500 đồng).

Khi cuộc kháng chiến toàn quốc bùng nổ, ngày 19-12-1946, theo l�i kêu g�i cứu nước của Bác Hồ, nhân dân cả nước nhất t� đứng dậy, kháng chiến với tinh thần “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh’. Số ngư�i bị thương và hy sinh trong chiến đấu tăng lên. Thương binh, Liệt sỹ trở thành vấn đ� lớn.

Trước yêu cầu bức xúc đó, cùng với việc tiếp tục kêu g�i giúp dỡ thương binh, gia đình tử sỹ, ngày 16-2-1947, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký Sắc lệnh số 20/SL “Quy định chế độ hưu bổng thương tật và ti�n tuất tử sỹ�. �ây là văn bản pháp quy đầu tiên khẳng định vị trí quan tr�ng của công tác thương binh liệt sỹ đối với công cuộc kháng chiến cứu nước của dân tộc.

�ể chỉ đạo công tác này trong cả nước, ngày 26-2-1947, Phòng thương binh (thuộc Chính trị Cục Quân đội nhân dân Quốc gia Việt Nam) được thành lập vào đầu tháng 7 năm 1947, Bác Hồ đã đồng ý cho thành lập Ban vận động tổ chức “Ngày thương binh toàn quốc�.

Cũng trong th�i gian này, tại một địa điểm xóm Bàn C�, xã Hùng Sơn thuộc huyện �ại Từ, tỉnh Thái Nguyên, các �ại biểu Tổng bộ Việt Minh, Trung ương Hội Phụ nữ cứu quốc, Trung ương �oàn Thanh niên cứu quốc, Nha Thông tin tuyên truy�n và một số địa phương đã dự một cuộc h�p. Tại cuộc h�p này, theo đ� nghị của đại diện Chính trị Cục, Quân đội Quốc gia Việt Nam, các đại biểu đã nhất trí ch�n ngày 27-7 hằng năm là Ngày Thương binh toàn quốc. Ông Lê Tất �ắc, đại diện Chính trị Cục, Quân đội quốc gia Việt Nam, tham gia cuộc h�p đã tóm lược v� ngày đáng ghi nhớ này bằng câu ca dao:

“Dù ai đi �ông v� Tây
27 tháng 7 nhớ này thương binh
Dù ai lên thác xuống gh�nh
27 tháng 7 thương binh nhớ ngày�.

Chi�u ngày 27-7-1947, Ngày Thương binh toàn quốc� mở đầu bằng cuộc mít tinh lớn được tổ chức tại xã Hùng Sơn, huyện �ại Từ, tỉnh Thái Nguyên. Tại cuộc mít tinh này các đại biểu đã nghe:

Ông Lê Tất �ắc, đại biểu Chính trị Cục Quân đội quốc gia Việt Nam đ�c thư của Hồ Chủ tịch gửi Ban Thư�ng trực của Ban tổ chức Ngày Thương binh toàn quốc.

Trong thư Ngư�i viết:

“…Thương binh là những ngư�i đã hy sinh gia đình, hy sinh xương máu để bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ đồng bào mà các đồng chí đó bị ốm yếu…�.

“… Vì vậy, Tổ quốc và đồng bào phải biết ơn, phải giúp đỡ những ngư�i con anh dũng ấy�.

Ông Lê Thành Ân, Phó trưởng Phòng Thương binh thuộc Chính trị Cục nói v� mục đích, ý nghĩa của Ngày Thương binh toàn quốc và trách nhiệm của toàn dân đối với thương binh liệt sỹ.

Ông Lê Tỵ, đại diện thương binh nói lên lòng biết ơn của thương binh đối với sự quan tâm của �ảng, Nhà nước và sự giúp đỡ của nhân dân.

Bà Bá Huy, Bí thư Phụ nữ cứu quốc xã Lục Ba, ngư�i sau này được Bác Hồ gửi thư khen vì có nhi�u thành tích giúp đỡ bộ đội, thương binh… phát biểu, hứa hẹn và giúp đỡ thương binh, gia đình liệt sỹ.
Trong l�i kêu g�i nhân Ngày Thương binh, tử sỹ, Ngày 27-7-1948, Chủ tịch Hồ Chí Minh viết: “… Thương binh và tử sỹ đã hy sinh cho Tổ quốc, đã hy sinh cho đồng bào.

�ể báo đáp công ơn đó, Chính phủ phải tìm m�i cách để giúp đỡ anh, em thương binh và gia đình tử sỹ.

Tôi cũng rất mong muốn đồng bào sẵn sàng giúp đỡ h� v� mặt vật chất và tinh thần…�.

Từ đó, hằng năm cứ đến ngày 27-7, Bác Hồ đ�u gửi thư thăm h�i, động viên, nhắc nhở m�i ngư�i phải biết ơn và hết lòng giúp đỡ thương binh, gia đình liệt sỹ.

Từ tháng 7-1955, Ngày Thương binh được đổi thành “Ngày Thương binh- Liệt sỹ� để ghi nhận những hy sinh lớn lao của đồng bào, chiến sĩ cả nước cho chiến thắng vẻ vang của toàn dân tộc.

Từ năm 1970, Chính phủ cách mạng lâm th�i Cộng hòa mi�n Nam Việt Nam quyết định lấy ngày 1-12 hằng năm làm Ngày Thương binh- Liệt sỹ. Theo đó, hằng năm đến ngày 1-12, cùng với việc cử đoàn đại biểu đến tặng quà, úy lạo thương bệnh binh, gia đình liệt sỹ, Ủy ban Trung ương Mặt trận Dân tộc giải phóng mi�n Nam Việt Nam đ�u có thư động viên, thăm h�i thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sỹ và nhắc nhở quân dân các địa phương quan tâm, săn sóc, giúp đỡ anh chị em.

Sau giải phóng mi�n Nam, thống nhất Tổ quốc, theo Chỉ thị 223/CT-TW ngày 8-7-1975 của Ban Bí thư Trung ương �ảng từ năm 1975, ngày 27-7 hằng năm chính thức trở thành “Ngày Thương binh – Liệt sỹ� của cả nước.
Trải qua hÆ¡n ná»­a thế ká»· vá»›i các tên gá»�i “ThÆ°Æ¡ng binh toàn quốcâ€�, “Ngày ThÆ°Æ¡ng binh- Liệt sỹâ€� và được tổ chức trong những hoàn cảnh khác nhau (chiến tranh, hòa bình ở má»™t ná»­a đất nÆ°á»›c, đất nÆ°á»›c thống nhất, cả nÆ°á»›c tiến hành công cuá»™c đổi má»›i), nhÆ°ng đúng nhÆ° mục tiêu Ä‘á»� ra ban đầu, má»—i năm đến Ngày ThÆ°Æ¡ng binh- Liệt sỹ 27-7, trên đất nÆ°á»›c ta lại dấy lên nhiá»�u việc làm thiết thá»±c, đầy tình nghÄ©a chăm sóc thÆ°Æ¡ng binh, gia đình liệt sỹ, gia đình có công vá»›i cách mạng, thể hiện truyá»�n thống “Hiếu nghÄ©a bác áiâ€� “Uống nÆ°á»›c nhá»› nguồn’, lòng quý trá»�ng và biết Æ¡n của Ä�ảng, Nhà nÆ°á»›c và nhân dân ta đối vá»›i những ngÆ°á»�i đã vì, Ä‘á»™c lập, thống nhất Tổ quốc, vì tá»± do và cuá»™c sống bình yên hạnh phúc của nhân dân mà hy sinh cống hiến.

Nhân dịp Kỷ niệm 50 năm Ngày Thương binh- Liệt sỹ, Ngày 27-7-1997, tại xóm Bàn C�, xã Hùng Sơn, huyện �ại Từ, tỉnh Thái Nguyên nơi chứng kiến sự ra đ�i của Ngày Thương binh toàn quốc, Bộ Lao động- Thương binh và Xã hội và Ủy ban nhân dân tỉnh Thái Nguyên đã khánh thành khu Lưu niệm ngày 27-7 và dựng bia Kỷ niệm với nội dung được khắc trên bia như sau:

“Nơi đây ngày 27 táng 7 năm 1947, 300 cán bộ, bộ đội và đại diện các tầng lớp nhân dân địa phương h�p mặt nghe công bố bức thư của Bác Hồ, ghi nhận sự ra đ�i của Ngày Thương binh – Liệt sỹ�.

Cũng nơi này, đã được Nhà nước công nhận là Di tích lịch sử cấp quốc gia đặc biệt năm 1997.

Sưu tầm