Cặp vợ chồng dành hơn 30 năm nuôi hơn 600 trẻ lang thang

Hành trình hơn 30 năm chăm những đứa trẻ lang thang, bụi đ�i

Hà Ná»™i những ngày này trá»�i mÆ°a rả rích, ông VÅ© Tiến (80 tuổi) cùng vợ ngồi vá»�ng trên ghế trÆ°á»›c cá»­a nhà có tên “Gia đình trẻ em mồ côi xa mẹ” ở góc phố Ngô Văn Sở, phÆ°á»�ng Trần HÆ°ng Ä�ạo, quận Hoàn Kiếm, Hà Ná»™i.

Ông ngồi uống cốc trà, còn vợ ông, bà Vũ Thị Ng�c Oanh (77 tuổi) lật dở từng trang báo đ�c. Lâu rồi cả hai mới có phút thong thả, thảnh thơi tuổi già.

Vá»›i nhiá»�u ngÆ°á»�i Hà Ná»™i, vợ chồng ông Tiến không mấy xa lạ. Trưởng thành từ má»™t đứa trẻ bụi Ä‘á»�i nên hÆ¡n 30 năm qua, ông VÅ© Tiến đã Ä‘i “nhặt” những trẻ lang thang cÆ¡ nhỡ vá»� nuôi dạy trưởng thành. Trong số đó, không ít đứa trẻ ở “Tổ bán báo Xa Mẹ” ngày nào giá»� trở thành những ngÆ°á»�i thành đạt, vượt qua số phận. Có ngÆ°á»�i không muốn nhá»› lại những ký ức khổ cá»±c trÆ°á»›c đây.

Ở tuổi bát thập, giá»�ng nói ông Tiến vẫn rành mạch, sang sảng, đầy khí chất. Ông từng có thâm niên hÆ¡n 20 năm là cán bá»™ trại giam. Gặp chúng tôi, ông ngần ngại cho biết “bao nhiêu ngÆ°á»�i viết vá»� cuá»™c Ä‘á»�i tôi rồi. Tá»± nhiên tôi trở thành bình phong kẻ khen, ngÆ°á»�i chê”. Thậm chí từng mang tiếng là bóc lá»™t sức lao Ä‘á»™ng của trẻ. Sau má»™t hồi lưỡng lá»±, ông má»�i chúng tôi lên nhà rồi hồi ức kể vá»� cuá»™c Ä‘á»�i mình, vá»� những Ä‘iá»�u mình đã làm suốt bấy nhiêu năm qua.

Tầng 1 của ngôi nhà vẫn là quán bán cÆ¡m, nghá»� chính để ông bà nuôi những đứa trẻ suốt bao năm qua. Tầng 2 là nÆ¡i sinh sống của 7 đứa trẻ, nhá»� nhất 14 tuổi, lá»›n nhất chuẩn bị lên lá»›p 12 vá»›i đầy đủ tiện nghi và chia phòng riêng cho bé trai, bé gái. Ä�ặc biệt, tại phòng há»�c của các em được trang bị má»™t chiếc đàn piano cùng nhiá»�u đạo cụ. Ông bảo “nuôi hết lá»›p trẻ này khi nào chúng nó ra trÆ°á»�ng, có công ăn việc làm tá»± lo được cho cuá»™c sống của mình vợ chồng tôi sẽ nghỉ hẳn”.

Những đứa trẻ vợ chồng ông Tiến nhận nuôi đ�u được đến trư�ng. �ặc biệt, vợ chồng ông còn dạy chúng biết múa hát, kh�e mạnh và ngoan ngoãn. �t ai nhận ra chúng là những đứa trẻ mồ côi, từng nhem nhuốc và đói khổ.

Ông Tiến cho biết, đã nuôi dạy khoảng 600 đứa trẻ trong hơn 30 năm qua. Th�i gian đầu là những trẻ lang thang cơ nhỡ, sống vất vưởng ở gầm cầu, vỉa hè Hà Nội. Ông đã giúp chúng biết đ�c, biết viết rồi tìm kiếm được ngh� nghiệp nuôi sống mình, gia đình, trở thành những công dân lương thiện.

“Vợ chồng tôi còn dá»±ng vợ gả chồng cho các cháu. Tôi dạy há»�c đến khi các cháu lá»›n Ä‘i há»�c nghá»� có công ăn việc làm. Có cháu má»›i ra trÆ°á»�ng, vợ chồng tôi vẫn nuôi và xem nhÆ° con mình, có nhÆ° vậy các cháu má»›i trưởng thành được”, bà Oanh chia sẻ.

Chỉ vào tấm ảnh chụp chung với bé trai dán kín trên tư�ng, ông Tiến kể trư�ng hợp một bé lang thang ở chợ Long Biên (quận Ba �ình, Hà Nội) khi mới khoảng 3 tuổi. Khi đó, ông ra khu chợ Long Biên mở lớp h�c xóa mù chữ cho các cháu nh�, bà Oanh là ngư�i dạy. Trong quá trình mở lớp, ông bảo vệ chợ nói có một cháu bé mẹ đi tù, không có bố, cứ đi lang thang, ai cho gì ăn nấy, có lúc ra cả thùng rác bới thức ăn. Ông đưa cậu bé v� lấy h� của mình đặt tên là Vũ Long Biên.

Sau đó, chuyện của ông Tiến được đưa lên truy�n hình, mẹ của Biên đã xem và nhận ra con mình. Khi mẹ Biên ra tù, ông Tiến có ý định tìm việc làm cho ngư�i phụ nữ này để được ở gần con nhưng chị từ chối để v� quê ở Thanh Hóa chăm mẹ già.

“Sau đó, cô ấy mất, khi Biên khoảng 8 – 9 tuổi. Tôi đã nuôi Biên suốt 17 năm, cho đến khi nó tốt nghiệp trÆ°á»�ng Cao đẳng Du lịch Hà Ná»™i. Biên sau tìm được bố đẻ của mình đến cám Æ¡n tôi. Biên làm lại giấy khai sinh là Nguyá»…n Tiến Ä�ạt. Giá»� cháu nó đã 26 tuổi, ra trÆ°á»�ng Ä‘i làm trong lÄ©nh vá»±c du lịch nhÆ°ng do ảnh hưởng dịch Covid-19 nên tạm chuyển sang làm lái xe”, ông Tiến kể.

Từng là đứa trẻ lang thang vươn lên giúp những đứa trẻ bất hạnh khác

Ông Tiến tự nhận từng giấu vợ con chuyện mình là đứa trẻ bụi đ�i. Bởi nhi�u năm sống cảnh khổ cực. Bằng ý chí, nghị lực ông đã tự vươn lên rồi h�c tập nên ngư�i, trở thành ngư�i có ích. Vào năm 1990, khi ông có ý định đưa những đứa trẻ lang thang cơ nhỡ v� nuôi dưỡng thì vợ con mới biết.

“Hồi đó, tôi thấy các cháu nhá»� lang thang không ngÆ°á»�i thân ở khu Ga Hà Ná»™i tá»™i quá muốn Ä‘Æ°a chúng vá»� chăm sóc, nuôi dưỡng. Vợ tôi ban đầu chỉ đồng ý cho các cháu vá»� ăn sau ra ga ở vì nuôi ngÆ°á»�i rất phức tạp. Bà ấy bảo ‘sao ông thích thế’ tôi má»›i dám nói ra sá»± thật.

Tôi nói nếu cho chúng ăn chỉ cứu khá»�i chết đói nhÆ°ng để cho phát triển, có gia đình yên ấm thì phải nuôi dạy, há»�c văn hoá, trang bị kiến thức nghá»� nghiệp. Nghe xong câu chuyện của tôi bà ấy không những không giận vì tôi giấu quá khứ khổ cá»±c của mình mà thấy thÆ°Æ¡ng tôi. Sau vợ tôi gật đầu đồng ý. Và bà ấy đã dạy cho đám trẻ tốt, tâm lý hÆ¡n tôi”, ông Tiến nhá»› lại.

Trong thâm tâm mình, ông Tiến mong muốn các bậc cha mẹ nói riêng và ngư�i lớn nói nói chung đừng bao gi� sỉ nhục con cái, trẻ nh�, xem chúng như đồ b� đi. Không đứa trẻ nào trở thành kẻ xấu, quan tr�ng bố mẹ, gia đình phát hiện ra chấn chỉnh. Không được coi thư�ng, loại con mình ra kh�i xã hội.

“Trong số những đứa trẻ tôi chăm sóc, nuôi dạy suốt hÆ¡n 30 năm thì quá ná»­a số đó là những đứa cá biệt, bị gia đình nhà trÆ°á»�ng đẩy ra ngoài xã há»™i. Rất may, tôi gặp chúng giúp các cháu trở thành ngÆ°á»�i lÆ°Æ¡ng thiện, có văn hoá, có gia đình. Nếu không, tôi cÅ©ng không biết chúng sẽ ra sao”, ông Tiến bày tá»�.

Việc ông giúp những đứa trẻ bởi ông tâm niệm bản thân mình từng “thừa sống thiếu chết, thập tá»­ nhất sinh” được ngÆ°á»�i Ä‘á»�i cÆ°u mang, giúp đỡ nên muốn làm lại Ä‘iá»�u gì đó tốt đẹp cho cuá»™c Ä‘á»�i này.

Ông Tiến vốn sống trong gia đình khá giả. Tuy nhiên, đến năm lên 7 tuổi thì bố mất, mẹ ông khi ấy rất thÆ°Æ¡ng con nhÆ°ng thÆ°Æ¡ng theo kiểu “cho roi, cho vá»�t”, sỉ nhục. cứ nghÄ© nhÆ° thế là tốt cho con. Thế nhÆ°ng, sau những trận đòn đó khiến cậu bé Tiến khi ấy trở nên ngang bÆ°á»›ng. Bị nhà trÆ°á»�ng Ä‘uổi há»�c, ông bá»� há»�c Ä‘i chÆ¡i rồi, lấy quần áo bán ăn quà. Ông bị mẹ báo ra công an xin cho Ä‘i cải tạo 2 năm.

“Tôi ngồi ở đồn công an, ông đồn trưởng xuống gặp mẹ tôi nói ‘tôi không thể chấp nhận Ä‘Æ¡n của chị vì chị nhá»› rằng cho Ä‘i 2 năm vá»� con hÆ° hÆ¡n, chị còn mất con. Hiện đứa trẻ nghịch ngợm, trá»™m của chị ít tiá»�n ăn quà chứ chÆ°a phải ăn cắp. Việc của chị là việc gia đình, đừng biến cháu trở thành việc của xã há»™i. Còn khi cháu có tá»™i không cần chị tôi vẫn bắt. Cháu chÆ°a ngoan phải giáo dục, tìm cách giáo dục, chấn chỉnh’.

Sau hôm đó trở vá»� nhà, vì giận những trận roi hà khắc của mẹ, tôi ra Ga Hà Ná»™i Ä‘i theo má»™t ngÆ°á»�i di cÆ° Lào Cai, Yên Bái lên làm thuê. Tôi phiêu bạt 5 năm trá»�i, sống trong cảnh quần áo mong manh, ngủ đầu Ä‘Æ°á»�ng xó chợ”, ông Tiến hồi ức lại. Ông Tiến nhá»› khi đó 15 tuổi, rá»­a bát thuê cho hàng cÆ¡m tại chợ Cốc Lếu (Lào Cai) đã lên cÆ¡n sốt rét. Chủ quán khi đó sợ ngÆ°á»�i làm thuê bệnh nặng chết trong nhà liá»�n đắp cho cái chiếu rồi khiêng để ông ra góc chợ.

“Ngày hôm sau, tôi cố gắng gượng dậy, chống gậy 2km lên bệnh viện tiêm. Cô y tá khi đó há»�i tôi ăn gì chÆ°a? Tôi lắc đầu. Cô ấy bảo chÆ°a tiêm vá»™i. Lúc sau, y tá ấy bê ra cho bát cháo nói ăn Ä‘i. Thá»�i đó có gia đình cÆ°u mang tôi. Có gia đình ở Yên Bái nuôi tôi mấy tháng. Nếu không có những ngÆ°á»�i tốt giúp đỡ, có lẽ tôi đã chết”, ông Tiến xúc Ä‘á»™ng nhá»› lại.

“Ä�á»�i tôi không mong má»™t ngày được báo đáp, chỉ mong sao những đứa trẻ được vợ chồng tôi nuôi dưỡng trưởng thành, nên ngÆ°á»�i”

Sau 40 năm, ông Tiến có dịp quay trở lại những nơi gian khó mình đã trải qua, ông gặp lại gia đình đã từng cưu mang, giúp đỡ mình. Thấy hoàn cảnh gia đình này nghèo khó ông đã nhận l�i giúp đỡ, đưa 10 ngư�i con cháu trong gia đình h� v� Hà Nội cưu mang, giúp đỡ có ngh� nghiệp, nên ngư�i.

Cho đến bây giá»�, vợ chồng ông Tiến không thể nhá»› nổi từng đứa trẻ mà mình đã cÆ°u mang, giúp đỡ. Có nhiá»�u ngÆ°á»�i hiện đã thành đạt, có chuá»—i cá»­a hàng, bất Ä‘á»™ng sản, có ngÆ°á»�i đã trở thành những đầu bếp chuyên nghiệp ở nhà hàng lá»›n, có ngÆ°á»�i đã tốt nghiệp thạc sÄ© và có việc làm ổn định, thÆ°á»�ng xuyên quay vá»� vá»›i gia đình bà để cùng vá»›i bà giúp đỡ các em nhá»� có hoàn cảnh khó khăn…

Ông bảo: “Ä�á»�i tôi không mong má»™t ngày được báo đáp, chỉ mong sao những đứa trẻ được vợ chồng tôi nuôi dưỡng trưởng thành, nên ngÆ°á»�i, sống có ích cho xã há»™i”. Ngôi nhà chung của những đứa trẻ nÆ¡i “Gia đình trẻ em mồ côi Xa Mẹ” ấy năm nào cÅ©ng dành thá»�i gian vài ngày nghỉ cùng nhau Ä‘i du lịch, kêu gá»�i giúp đỡ hoàn cảnh khó khăn.

Theo ông Tiến, bên cạnh đó, có một số ngư�i vì ái ngại khi phải nhớ lại cảnh mình từng là đứa trẻ lang thang, bụi đ�i mà không quay lại đây nữa. Với ông nơi đây là cả ký ức, là nơi vợ chồng ông bà dành một quãng đ�i thanh xuân giúp đỡ những phận ngư�i cơ cực.

Năm 2019, bà VÅ© Thị Ngá»�c Oanh được Chủ tịch UBND Thành phố Hà Ná»™i tặng danh hiệu “NgÆ°á»�i tốt, việc tốt”. Ä�ược ông Tiến nhận nuôi đến nay đã 8 năm, em Nguyá»…n Văn Hùng (14 tuổi, quê Khoái Châu, HÆ°ng Yên) kể, mẹ mất sá»›m khi em má»›i 2 tuổi, bố phải Ä‘i bệnh viện tâm thần.

“Em ở đây được ông bà cho Ä‘i há»�c. Tết ông bà cho tiá»�n, quà Tết, tiá»�n xe vá»� thăm bố và gia đình. Ngoài việc đến trÆ°á»�ng em không phải làm gì, chỉ há»�c thêm kỹ năng sống, làm việc nhà. Ông bà luôn dạy con ngÆ°á»�i phải có lòng nhân ái, biết chia sẻ, lòng dÅ©ng cảm, biết kiá»�m chế, dám phản biện, sống có trách nhiệm…”, Hùng kể.

Má»™t cặp vợ chồng cùng được cÆ°u mang tại “tổ bán báo xa mẹ” là anh Nguyá»…n Minh Phú và chị Lê Thị Thanh giá»� đã là ông bà chủ của má»™t hệ thống cá»­a hàng bánh ngá»�t lá»›n ở Hà Ná»™i. Anh Phú, chị Thanh cho biết, đã coi hai cụ nhÆ° những ngÆ°á»�i bố, ngÆ°á»�i mẹ thứ hai sinh ra mình.

Thá»�i kỳ sau khi lấy nhau, cuá»™c sống khó khăn vợ chị Thanh được ông bà để cho chá»— bán nÆ°á»›c, anh Phú vẫn Ä‘i bán báo kiếm kế sinh nhai. Sau cả hai há»�c tập mở cá»­a hàng bánh ngá»�t Pháp tại Hà Ná»™i. “Ông bà là ngÆ°á»�i tuyệt vá»�i. Hiện chúng tôi cÅ©ng noi gÆ°Æ¡ng ông bà, thÆ°á»�ng Ä‘i làm thiện nguyện để chia sẻ khó khăn vá»›i ngÆ°á»�i nghèo”, anh Phú chia sẻ.