Giữ rừng, chuyện cấp thiết

Tham gia cam kết này có lãnh đạo của 100 quốc gia – má»™t con số hiếm thấy từ trÆ°á»›c đến nay – cÅ©ng cho thấy được những cấp bách vá»� việc bảo vệ môi trÆ°á»�ng và những tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c đã ngày càng hiện rõ. Ngăn chặn sá»± tàn phá môi trÆ°á»�ng là vấn Ä‘á»� không thể lảng tránh ở bất cứ quốc gia nào.

Hiện trÆ°á»�ng vụ phá rừng Khu Bảo tồn thiên nhiên Ea Sô – Ảnh: CAO NGUYÊN

Cũng giống nhóm các quốc gia mới phát triển, chúng ta phải sử dụng tài nguyên thiên nhiên sẵn có để phục vụ các mục tiêu phát triển kinh tế. Rừng là tài nguyên dễ khai thác nhất và dễ sử dụng nhất nên cũng là nguồn tài nguyên bị tàn phá nặng n� nhất. Chỉ qua vài chục năm, số lượng rừng bị phá ở nước ta lên đến con số hàng triệu hecta và đến nay vẫn chưa dừng lại. 

Ban đầu là có thể đổ thừa cho lý do ngÆ°á»�i dân mÆ°u sinh, kế đến là di dân tá»± do, nhu cầu đất sản xuất tăng cao… NhÆ°ng những năm qua, chúng ta đã thấy tất cả lý do trên chỉ là cái cá»›. 

Những cánh rừng quý giá nhất đ�u được khai thác một cách bài bản, quy mô cho dù có đầy đủ các cơ quan bảo vệ. Số lượng đất rừng chuyển sang đất sản xuất với diện tích lớn đ�u nằm trong tay các doanh nghiệp, kể cả trong và ngoài quốc doanh. Từ rừng nguyên sinh phá mãi thành rừng nghèo. Qua th�i gian, rừng nghèo thành không có rừng và từ đó, đất sẽ thành hàng hóa của doanh nghiệp.

Theo số liệu của Tổng cục Lâm nghiệp, từ năm 2016-2019, diện tích rừng bị thiệt hại đã lên tới 7.283 ha, bình quân mỗi năm mất hơn 2.400 ha rừng. Còn theo nhận định của Viện �i�u tra và Quy hoạch rừng, lý do chính khiến diện tích rừng tự nhiên bị giảm là do việc chuyển đổi mục đích sử dụng, khai thác quá mức, đặc biệt là tại 2 khu vực duyên hải mi�n Trung và Tây Nguyên.

Cái giá của việc mất rừng đã quá lá»›n: lÅ© lụt, khô hạn, đất bạc màu, môi trÆ°á»�ng ngày càng khắc nghiệt, hệ sinh thái kiệt quệ… nên những năm qua, lãnh đạo quốc gia luôn nghiêm ngặt yêu cầu bảo vệ rừng. Thế nhÆ°ng tại rất nhiá»�u địa phÆ°Æ¡ng, rừng vẫn bị tàn phá, thậm chí rừng ở vÆ°á»�n quốc gia, khu dá»± trữ sinh quyển… vẫn bị đốn hạ. 

Nghiên cứu của Quỹ châu Ã� cho thấy trong 20 năm qua, Việt Nam là má»™t trong 5 quốc gia có rủi ro thiên tai lá»›n nhất toàn cầu, vá»›i mức thiệt hại Æ°á»›c tính chiếm đến 1,5% GDP hằng năm. Bên cạnh đó là các hiện tượng hạn hán, xâm nhập mặn, sạt lở đất… đã và Ä‘ang gây trở ngại cho sá»± phát triển của đất nÆ°á»›c.

Giữ rừng không chỉ là cá»­ lá»±c lượng bảo vệ mà quan trá»�ng hÆ¡n chính là hoạch định chính sách kinh tế không ảnh hưởng đến môi sinh. Cả nÆ°á»›c hiện có hÆ¡n 830 thủy Ä‘iện, hầu hết trong số đó là xây dá»±ng giữa rừng nguyên sinh. Giữ rừng nhÆ°ng vẫn còn tình trạng phá cả rừng phòng há»™ làm du lịch, khoanh núi làm sân golf…

Xung đột giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trư�ng ngày càng gay gắt. Muốn bảo vệ những khoảnh rừng còn lại thì phải mạnh tay thực hiện bằng được những cam kết của lãnh đạo quốc gia: Không đánh đổi môi trư�ng lấy kinh tế.